Tensör Fasia Lota

Tensör Fasia Lota

Bu kas, işlevini yerine getirebilmek için uyluğun dış kısmını (lata) kaplayan geniş fibröz doku tabakasını (fasiya) gerer (tensor). Fasia.lata ve onun kalın merkezi tendonu olan ilyotibial bant, tensor fasia lata ve gluteus maksimusların gücünü uyluk ve dize iletir.Tensör fasia latanın görevi, diz ve kalçayı öne doğru eğmeye yardımcı olmaktır. Ayrıca, uyluğu öne veya yana doğru kaldırma ve bacağı içe doğru döndürme hareketlerine de katılır. Tensör fasia lata kasları, yürüme ve koşma sırasında kalça kemiği ve dizleri stabilize eder. Atletlerde tensör fasia lata kasları çok gelişmiştir. Dik oturduğumuzda da bu kaslar çalışmaktadır.

Belirtiler

Tensör fasia lata kasındaki tetik noktalar, kalça ekleminde, büyük trokanterin hemen önünde ağrıya yol açar (Şekil. 9.1). Tetik noktaların birisi, kalça kemiğinin hemen aşağısında önde, diğeri ise onun 2-3 santimetre dışında yer alır. Bazen ağrı, uyluğun dış kısmından aşağıya dize kadar uzanabilir (şekilde gösterilmemiştir). Ayrıca kalçanızın arkasında, o taraftaki sitbon (iskiyal kemikteki çıkıntı) ile büyük trokanter arasında derinde bir ağrı hissedebilirsiniz (şekilde gösterilmemiştir). Tetik noktaların yol açtığı kas kısalması nedeniyle kalçayı doğrultmak güçleşir, Kalçadaki kısıtlılık nedeniyle yavaş yürüme gereksinimi duyabilirsiniz. Kalça ve dizleriniz hafif kıvrık bir pozisyonda yürürsünüz. Tensör fasia lata tetik noktaları çok kötüleşmişse arkaya eğilmek hemen hemen olanaksızdır (1992, 218,221).Sertleşmiş bir tensör fasia latanın kalça kemiğini aşağıya doğru çekmesi sonucu kalça kemiği öne doğru eğilip belinizin alt tarafında bir çukurluk oluşabilir. Yine bu etki nedeniyle bir bacağınız kısa gibi görünebilir. Etkilenmiş tarafa oturmanız, hassasiyet nedeniyle güçleşir, Tensör fasia latadaki tetik nokta ağrısı, kalça bursitiyle (yağ yastığı iltihabı) karıştırılabilir. Kalça eklemi kıkırdağında incelme tablosuyla da karışabilir (1992, 217-221). 30 yaşındaki Ryan, o sabah yataktan kalktığında kalçasında öyle bir sertleşme hissetti ki ancak biraz dolaştıktan sonra dik olarak ayakta durabildi. Öğlen, tüm sabahı masasında oturarak geçirdikten sonra da aynı sorunu yaşadı. Günün sonunda ve herhangi bir süre araba kullandıktan sonra da kalçası kaskatı kesiliyordu. Öncesinde germe egzersizleri yapmazsa sabah koşusuna çıkamıyordu ancak çok fazla egzersiz veya koşu yaparsa da kasık ve uyluğunda keskin bir ağrı hissediyordu.Ryan'ın kalçasının önünde, oldukça yukarıda yerleşmiş bir tetik noktanın bu durumun nedeni olduğu anlaşıldı. Sabah koşu su öncesi ve sonrasında kendi kendine masa} uyguladı ve kısa sürede hareket kısıtlılığı kayboldu. Önce kalçasına masaj yaparsa germe egzersizlerinin daha çok işe yaradığını keşfetti.

Nedenler

Aşırı yürüme, koşma veya tırmanma, tensör fasia lata kaslarının fazla çalışmasına neden olur. Bu kaslar çok gerildikten sonra oturmak, kası kısalttığı için, tetik nokta oluşumuna zemin hazırlar. Dizler havada uyumak da aynı etkiye yol açar. Düzensiz zeminde yürümek veya koşmak, tensör fasia lataları daha çok gerecektir. 10.Bölüm'de ayrıntılı olarak tartışılan Morton ayağında oluşan oynak ayak bilekleri veya yıpranmış ayakkabı giyilmesi durumlarını telafi etmek için daha çok çalışır.Ayakta çalışıyorsanız tensör fasia lata kaslarınız sürekli çalışıyordur. Ağır yüklerle yürümek de bu kaslar üzerine gereksiz yük bindirebilir. Kilo fazlalığı da bu kasların daha çok çalışmasına neden olur.Bu kaslarda sorununuz varsa uzun süre oturmaktan kaçının. Kalçalarınızda sertleşme eğilimi varsa bacak bacak üstüne atarak oturmamaya ve cenin pozisyonunda uyumamaya özen gösterin.Gevşek ve esnek olmayan kaslara, yürüme, koşma ve diğer spor ile egzersizlerin zararlı olabileceğini unutmayın. Kalça eklemlerinizin durumunu yakından izleyin. Sertlik, latent tetik noktaların varlığının kesin bulgusudur. Latent tetik noktaları içeren herhangi bir kası fazla çalıştırmak, tetik noktaları aktifleştirip ağrıya yol açabilir.

Tedavi

Tensör fasia latanın yerini saptamak için önce kalçanızın yan tarafında bir kemik çıkıntısı olan büyük trokanteri bulun. Şekil 8.22 size yol gösterecektir. Trokanterin hemen önüne bir parmağınızı yerleştirip vücut ağırlığınızı bir bacaktan diğerine geçirin (Şekil. 9.2).Kas, dönüşümlü olarak şişip gevşeyecektir. Dizinizi veya ayağınızı içeri doğru çevirmek, bacağınızı yana doğru kaldırmak da kası kasacaktır. Tensör fasia lata çok çalışan bir kastır. Tensör fasia latarun derin masajında, manivela gücü zayıf olduğu için desteklenmiş parmaklar çok yararlı değildir. Thera Cane ise mükemmeldir (Şekil. 9.3) veya kasa duvara karşı bir tenis topu ile masaj uygulayabilirsiniz (Şekil. 9.4). Bu kalın kasta tetik noktalar derinde yerleşmiş olabilir. Kalçalarınız dolgun ise daha küçük, daha sert bir top kullanmak isteyebilirsiniz. Topu büyük trekanterin hemen önüne yerleştiriri ve sertçe topun üzerine yaslayın. Topu kas liflerinde enine veya boyuna yuvarlayın.Tensör fasia lata ile birlikte genellikle birçok diğer kas ta da sorun vardır. Kalçanızda ağrı veya sertlik varsa bölümün başındaki tetik nokta rehberindeki tüm kasları araştırın. Kalçanın dış kısmındaki ilyotibial banttaki gerginliğin nedeni, tetik noktalara bağlı oluşan tensör fasia lata ve gluteus maksimus kaslarındaki gerginliktir. İlyotibial bantta belirgin hassasiyet varsa bu kez neden, bu bandın altında yerleşmiş olan ve kuadriseps kasının bir bölümü olan vastus lateralisteki tetik noktalardır.