Osmanlı Nüfus Kütüklerinde Kahveci Kayıtları
Osmanlı Nüfus Kütüklerinde Kahveci Kayıtları :
Son Osmanlı nüfus sayım defterlerinde kişilerin hane! Genel bilgileri olduğu kadar sanat ve sıfatlarıyla ilgili bilgiler de bulunmaktadır. Bu bilgiler, toplumsal tarih araştırmaları yönünden önem taşımaktadır. Günümüz Torbalı Nüfus Müdürlüğü arşivinde bulunan, "atık defterler" olarak da adlandırılan 1321 yılı nüfus defterlerinde yaptığımız taramalarda, sanatı "kahveci, kahveci çırağı" olarak kaydedilen hane reisleri, çalışmamızın ana konusunu teşkil etmektedir. Araştırma, Rumi 1321 ile 1335 yılları arası ve Miladi 1905 ile 1919 yılları arasındaki kayıtları kapsamaktadır. 1332 yılından sonraki kayıtlar, defter kullanılmaya devam edilmesine karşılık hemen Cumhuriyet dönemine geçmektedir. Defterlerde dikkatimizi çeken bu durumun, bölgenin 1919 ile 1922 yılları arasında Yunan işgalinde olmasından kaynaklandığını düşünmekteyiz. Söz konusu atik defterler 1976 yılına kadar kullanılmış ve aynı yıl bir komisyon gözetiminde Latin harflerine aktarılmıştır. 1976 yılındaki bu çalışma sırasında kapalı kayıt konumunda olan bazı hanelerin kaydının yeni aile nüfus defterlerine aktarılmadığı görülmüştür. Bu durum da ekteki çoban kayıtlarını içeren listede de eski kayıtların "HS", yeni verilen hane numaralarının ise "hane" olarak belirtilmesi gereğini doğurmuştur. Hane bölümünde hane numarası verilmeyen kayıtlar, yeni defterlere geçirilmeyen hane kayıtlarıdır.'
Nüfus Müdürlüğü arşivinde bulunan son Osmanlı nüfus sayım defter kayıtlarının Osmanlıca orijinal metinleri incelenmiş, inceleme sonucunda Torbalı nahiyesine idari yönden bağlı 48 idari birim tespit edilmiştir. 48 idari birimin 3 tanesi mahalle şeklinde olup" geri kalan 45 idari birim köy ve nahiye merkezi statüsündedir. 48 idari birimde toplam 2577 hane de toplam 11647 kişinin kaydı bulunmaktadır. 1321 sayım-yazımında 1920 hane reisinin sanat ve sıfatı yazılmıştır. Hane nüfus ortalaması 4,51'dir.Bu idari birimlerde aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere 1321 yılı ile 1335 yılları arasında 14 idari birimde 2 hanenin sanat ve sıfatı veya idari birim de lakabı "kahveci"veya "kahveci çırağı" olarak kayıtlıdır. 1321 yılında sayımı yapılan hanelerden %0,416'sını kahveci hane (sekiz hane) reisleri oluşturmaktadır.
Son Osmanlı nüfus sayım defterlerinde kişilerin hane! Genel bilgileri olduğu kadar sanat ve sıfatlarıyla ilgili bilgiler de bulunmaktadır. Bu bilgiler, toplumsal tarih araştırmaları yönünden önem taşımaktadır. Günümüz Torbalı Nüfus Müdürlüğü arşivinde bulunan, "atık defterler" olarak da adlandırılan 1321 yılı nüfus defterlerinde yaptığımız taramalarda, sanatı "kahveci, kahveci çırağı" olarak kaydedilen hane reisleri, çalışmamızın ana konusunu teşkil etmektedir. Araştırma, Rumi 1321 ile 1335 yılları arası ve Miladi 1905 ile 1919 yılları arasındaki kayıtları kapsamaktadır. 1332 yılından sonraki kayıtlar, defter kullanılmaya devam edilmesine karşılık hemen Cumhuriyet dönemine geçmektedir. Defterlerde dikkatimizi çeken bu durumun, bölgenin 1919 ile 1922 yılları arasında Yunan işgalinde olmasından kaynaklandığını düşünmekteyiz. Söz konusu atik defterler 1976 yılına kadar kullanılmış ve aynı yıl bir komisyon gözetiminde Latin harflerine aktarılmıştır. 1976 yılındaki bu çalışma sırasında kapalı kayıt konumunda olan bazı hanelerin kaydının yeni aile nüfus defterlerine aktarılmadığı görülmüştür. Bu durum da ekteki çoban kayıtlarını içeren listede de eski kayıtların "HS", yeni verilen hane numaralarının ise "hane" olarak belirtilmesi gereğini doğurmuştur. Hane bölümünde hane numarası verilmeyen kayıtlar, yeni defterlere geçirilmeyen hane kayıtlarıdır.'
Nüfus Müdürlüğü arşivinde bulunan son Osmanlı nüfus sayım defter kayıtlarının Osmanlıca orijinal metinleri incelenmiş, inceleme sonucunda Torbalı nahiyesine idari yönden bağlı 48 idari birim tespit edilmiştir. 48 idari birimin 3 tanesi mahalle şeklinde olup" geri kalan 45 idari birim köy ve nahiye merkezi statüsündedir. 48 idari birimde toplam 2577 hane de toplam 11647 kişinin kaydı bulunmaktadır. 1321 sayım-yazımında 1920 hane reisinin sanat ve sıfatı yazılmıştır. Hane nüfus ortalaması 4,51'dir.Bu idari birimlerde aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere 1321 yılı ile 1335 yılları arasında 14 idari birimde 2 hanenin sanat ve sıfatı veya idari birim de lakabı "kahveci"veya "kahveci çırağı" olarak kayıtlıdır. 1321 yılında sayımı yapılan hanelerden %0,416'sını kahveci hane (sekiz hane) reisleri oluşturmaktadır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR