Osman Müftüoğlu Lif-posa Nedir Faydaları Nelerdir?
Osman Müftüoğlu Lif-posa Nedir Faydaları Nelerdir? : Lif terimi besinlerdeki sindirilemeyen pek çok değişik madde için kullanılır. Lif hiçbir vitamin, mineral veya kalori sağlamaz fakat bazı önemli fonksiyonları vardır. Sağlıklı bir diyetin yaşamsal bir bölümünü oluşturur. Lif sindirim sistemimizin rahat çalışmasına yardımcı olmaktan başka kanser, kalp hastalığı ve diyabet gibi değişik hastalıklara karşı korunmaya da yardımcı olur. Lif, kabızlıktan hassas bağırsak (irritable kolon) sendromuna kadar değişen bağırsakbozukluklarını ve divertikülozisin engellenmesine yardımcı olur. Lif sağlayan besinler -meyve, sebze ve tahıllar- aynı zamanda çok önemli besinsel faydalar da sağlarlar.
Lif iki formda bulunur: Çözünebilen ve çözünemeyen. Çözünemeyen lif, kompleks karbonhidratlar içeren buğday ekmeği, buğday kepeği, sebze ve meyve kabukları gibi besinlerde bulunur. Çözünemeyen lifler sizin tok hissetmenizi sağlayan hacmi ve kolon kanserini de içeren bağırsak bozukluklarına karşı koruma sağlarlar.Çözünebilen lif öncelikle sebze, meyve, arpa, kuru baklagil ve yulaftan (yulaf unu ve yulaf ezmesi iyi kaynaklardır) sağlanır. Yulaf, arpa ve kuru baklagillerde bulunan lif özellikle düşük yağlı bir diyetle alındığında kolesterol düzeyinizi düşürmeye yarayabilir ve böylelikle kalp hastalığına karşı koruma sağlar. Psyllium çözünebilen liften zengin bir bitkidir ve laksatiflerin yerine kullanılır. Psyllium aynı zamanda buğday temelli öğünlere de katılır (yulaf ve arpa temelli öğünler de doğal olarak çözünür liften zengindir). Laksatif olarak psyllium almadan önce doktorunuzla konuşun.
Düzensiz alındığında vücudunuzun besin öğelerini emme yeteneğini azaltabilir ve karında gaz ve rahatsızlık hissine yol açabilir.Besin uzmanları her gün 25-30 g lif yenmesini tavsiye eder. Yüksek lifli tahıl kepeği kahvaltıda, atıştırma olarak bir elma, akşam yemeğinde de bir koçan mısır ve bir havuç yiyerek 30 g lif alabilirsiniz. Tahıl kepekleri en fazla konsantrasyona sahip lif kaynaklarıdır. Tüm tahıl, zenginleştirilmiş ekmekler her ne kadar tahıl kepekleri kadar liften zengin değilseler de iyi birer kaynaktırlar. Lif aliminizi kademeli olarak artırın. Çünkü keskin bir değişim ve birdenbire bol miktarda lif tüketimi şişkinlik, bulantı veya gaza sebep olur. Çok miktarda su içmek bu yan etkileri azaltmaya yardımcı olabilir. Lif suplementleri (metamucil, psyllium kapsül, gu- ar gum) nadiren tavsiye edilir, çünkü bunlar meyve, sebze ve tahılların sağladıkları diğer sağlık yararlarını sağlamazlar.
Düzenli lif tüketiminin engellediği hastalıklar
Kanser: Düşük yağlı ve yüksek oranda çözünmeyen lif içeren diyetlerin kolon (kalınbağırsak) kanserini önlediği epidemiyolojik çalışmalarla gösterilmiştir. Bunun nasıl olduğu tam olarak bilinmemekle beraber, liflerin gaita miktarını artırmak, kanserojenleri bu yolla seyreltmek ve bağırsaklardan hızla atılmalarını sağlamak yoluyla kanseri önlediği öne sürülmektedir.Yüksek lif içeren diyetlerin meme kanserini önlediği de öne sürülmektedir. Meme tümörleri erken dönemde kandaki artmış östrojen hormonuyla stimüle olurlar.Bazı araştırmacılara göre, lifler bağırsaklarda östrojene bağlanarak ve fazla östrojenin tekrar kana alınmasını engelleyerek meme kanserini önlemektedir.
Hazım problemleri: Bağırsaklarda çözünmeyen lifler, gaita miktarını artırarak, bağırsaklardan daha kısa zamanda geçmesini sağlarlar. Bu yolla da kabızlığı önlerler. Lifler divertikülozis denen, kalınbağırsak duvarlarının dışa doğru oluşturduğu ceplerin oluşma riskini de azaltır.
Diyabet: Çözünen lifler, kolesterol ve karbonhidratların bağırsaklardan emilmesini yavaşlatır. Böylece, kandaki şeker seviyesinin birdenbire çok yüksek seviyelere çıkması önlenmiş olur. Amerikan Tıp Birliği’nin yaptığı bir araştırmada, yüksek şekerli ve düşük lif içeren bir diyetin kadınlarda tip-2 diyabet gelişme riskini 2 kat artırdığı gösterilmiştir. Aynı çalışmada, tahıl liflerinin bu riski yüzde 28 azalttığı, meyve ve sebze liflerininse bir etkisi olmadığı saptanmıştır. Kolalı içecekler, beyaz ekmek, beyaz pirinç ve kızarmış patates hastalık riskini artırmıştır.
Kalp hastalığı: Yapılan çalışmalar, kalp koruyucu bir diyetin (doymuş yağ ve kolesterolden fakir, sebze, meyve ve çözünebilir lif içeren tahıllardan zengin) kan kolesterolünü düşürdüğünü göstermiştir. Çözünebilir lifler bağırsaklarda kolesterolü bağlayarak emilmesini engeller. Bu yolla kan kolesterol seviyeleri düşer. Kan kolesterol seviyelerinin düşmesi de damar cidarlarında yerleşmiş yağ tabakalarının çözünerek, azalmasına yardım eder. Günde 35 g lif içeren bir diyet alan erkeklerde, kalp krizi riskinin yüzde 30 azaldığı bildirilmiştir.
Şişmanlık: Çözünmeyen lifler hazmedilemediklerinden az kalori içerirler. Ayrıca hacim etkisiyle tokluk hissi de yaratırlar ve yağların emilimini de azaltırlar. Ancak zayıflamak için lif içeren ilaçlar dikkatle kullanılmalıdır. Bu tür ilaçların içinde bulunan bazı tür liflerin, yemek borusu veya bağırsak tıkanması gibi bazı yan etkileri olabileceği bildirilmiştir. Bu nedenle, doğal lif içeren gıdaları tüketerek zayıflamak tercih edilmelidir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
