Osman Müftüoğlu Zencefilin Faydaları

Osman Müftüoğlu Zencefilin Faydaları : Zerdeçal, kakule ve havlıcan ile aynı aileden (Zingiberaceae) olan zencefil (Zingiber officinale) başta Asya, Arap ve Hint mutfakları olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde yemeklere tat katmak için kullanılan popüler bitkilerin başında geliyor. Aynı zamanda geleneksel Çin tıbbında, çeşitli sağlık sorunlarına karşı en çok kullanılan bitkilerden biri olan zencefilin faydaları arasında ilk sıralarda sindirim sorunlarına, mide ağrısına, hazımsızlığa ve mide bulantısına iyi gelmesi sayılabilir. Bitki geleneksel olarak artrit, kolik, ishal ve kalp hastalıklarının tedavisinde yardımcı bir doğal ürün olarak kullanılmaktadır. Günümüzde cilt bakım kremlerinden kokulu sabunlara, kozmetik ürünlerden içeceklere kadar geniş bir yelpazede kullanılan zencefili sıvı, yağ, toz şeklinde, taze veya kurutulmuş olarak tüketebilirsiniz.

Zencefilin Besin Değerleri

  • 100 gram taze zencefil; (Gİ = Günlük İhtiyacın)
  • 5 mg C vitamini (Gİ %8’i)
  • 0.3 mg E vitamini (Gİ %1’i)
  • 0.7 mg niasin (Gİ %4’ü)
  • 0.2 mg B6 vitamini (Gİ %8’i)
  • 11 mcg folat (Gİ %3’ü)
  • 16 mg kalsiyum (Gİ %2’si)
  • 0.6 mg demir (Gİ %3’ü)
  • 43 mg magnezyum (Gİ %11’i)
  • 34 mg fosfor (Gİ %3’ü)
  • 415 mg potasyum (Gİ %12’si)
  • 13 mg sodyum (Gİ %1’i)
  • 0.3 mg çinko (Gİ %2’si)
  • 0.2 mg bakır (Gi %11’i)
  • 0.2 manganez (Gİ %11’i)
  • 0.7 mcg selenyum (Gİ %1’i)
  • 17.8 gr karbonhidrat (Gİ %6’sı)
  • 1.8 gr protein (Gİ %4’ü)
  • 2 gr besin lifi (Gİ %8’i) içerir.

Zencefilin Sağlığa Faydaları

Mide Bulantısı: Hamilelik yaşamış kadınlar bilir, zencefil çayı hamilelikte görülen sabah bulantıları için en etkili ve en güvenli doğal çözümler arasında ilk sırada yer alır. Bu alanda yapılan araştırmalar zencefilin mide bulantısını geçirmedeki etkisini doğrular niteliktedir. Gebelik döneminde şiddetli mide bulantısı ve kusma atakları yaşayan kadınlar az miktarda zencefil ile olumlu sonuçlar elde edebilir. Üstelik mide bulantısı için alınabilecek ilaçlardan daha güvenli olduğu söylenir. Ancak hamilelikte zencefili tablet veya kapsül şeklinde kullanmayı düşünüyorsanız, tabletler gıda şeklinde alınan zencefilden daha güçlü olduğu için öncelikle doktorunuza danışmalısınız.

İltihap Önleyici: Zencefilde bulunan “gingerol” güçlü bir iltihap önleyicidir ve bu nedenle osteoartrit ve romatoid artrit gibi şiddetli ağrılara yol açan hastalıkların tedavisinde tüketilmesi önerilen bitkiler arasında yer almaktadır. Ayrıca yaşa bağlı eklem ağrıları, diz ağrısı gibi yaşlılıkta sık görülen ağrıların hafifletilmesine yardımcı olur.

Kolon Kanseri: Tüm dünyadan uzmanların katıldığı ve kanser üzerine yapılan araştırmaların tartışıldığı “Frontiers in Cancer Prevention Research” (2003) konferansında sonuçları açıklanan bir çalışmaya göre, düzenli olarak zencefil tüketimi veya zencefil takviyesi kullanımı, kolorektal (bağırsak, rektum veya her ikisi birden) kansere neden olan hücre yapısı değişimini baskılıyor ve tümörlerin büyümesini engelliyor. Ancak bu alanda zencefilin faydalarının tam olarak belirlenebilmesi için daha çok bilimsel çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtelim.

Yumurtalık Kanseri: Michigan Üniversitesi’nden Dr Rebecca Lui önderliğinde yapılan laboratuvar araştırmasında zencefilin ana bileşeni “gingerol” kanserli yumurtalık hücrelerinin sayısını azaltarak mevcut tümörlerin küçülmesini sağladığı belirlenmiş.

Hareket Hastalığı: Araç, uçak veya tekne tutması olarak da bilinen taşıt hareketi nedeniyle yaşanan mide bulantısına karşı zencefil kullanabilirsiniz. Bu konuda kusma, mide bulantısı gibi tekne tutması belirtileri gösteren 80 kişi üzerinde yapılan araştırmaya göre toz zencefil taşıt tutmasının yarattığı rahatsızlıkları azaltıyor.

Bağışıklık Sistemi: Vücut ısısını yükselten zencefil grip sırasında sağlıklı terlemeyi sağlayarak hastalığın vücuttan daha kısa sürede atılmasına yardımcı olur. Özellikle bulaşıcı hastalıkların yaygın olarak görüldüğü kış aylarında düzenli olarak zencefil çayı içerek bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir ve hastalığa yakalanma riskini azaltabilirsiniz.

Astım: Son yıllarda astım ve astım tedavisi üzerine yapılan bazı araştırmalar zencefilde bulunan bazı bileşenlerin geleneksel astım ilaçları ile birlikte kullanıldığında ilacın etkisini artırdığı yönünde sonuçlara sahip.

Columbia Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmaya göre zencefilde bulunan “6-shogaol” adlı bileşen yaygın olarak kullanılan bir astım ilacı olan “isoproterenol”ün etkisini, artırarak kullanımdan sonra çok daha fazla ferahlık ve nefes alıp verme kolaylığı sağlıyor.

Ancak bu araştırmalar sadece zencefilin içinde bulunan ve iltihaplanmayı önleyen bazı özel bileşenleri (6-gingerol, 8-gingerol and 6-shogaol) kapsadığından astım belirtilerini hafifletmek için zencefil kullanıp kullanamayacağınızı veya ne şekilde kullanmanız gerektiğini (takviye, çay, gıda, toz…) doktorunuza danışmanız daha doğru olacaktır.

Diyabet: Sidney Üniversitesi Eczacılık Fakültesi tarafından yapılan bir çalışamaya göre zencefil şeker hastalığının önlenmesinde ve tedavisinde kullanılabilir. Araştırmada zencefilin diyabeti önleyici ve tedavi edici etkisinin insülin üretimi ve kullanımıyla, karbonhidrat ve lipidin sindirimi sırasında kullanılan enzimler üzerindeki olumlu etkisinden ileri geldiğinin altı çiziliyor.

Aynı araştırmada 30 gün boyunca günde 3 gram zencefil tozu tüketen şeker hastalarının kan şekeri, trigliserid, toplam kolesterol ve LDL kolesterol seviyelerinde önemli düşüşler tespit edilmiş.

Ağrılı Adet Dönemi: Zencefil tıpta “dismenore” adı verilen çok şiddetli adet dönemi ağrılarını hafifletir. Zencefilin bu faydası konusunda İslami Azad Üniversitesi (Pakistan) tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarına göre adetten 3 gün önce zencefil kapsülü kullanmaya başlayan kadınların %83’ü adete bağlı olarak yaşadıkları ağrıların hafiflediğini belirtmiş.

Zencefilin Diğer Faydaları

Boğaz Ağrısı: 1 bardak suyu kaynattıktan sonra içine 2-3 dilim taze zencefil atıp 6-7 dakika demleyin. Daha sonra 1 çubuk tarçın (yarım çay kaşığı toz tarçın da olur) ve 1 çay kaşığı bal ekleyip içebilirsiniz.

Kas Zorlanması: Ters bir hareket veya ağır bir egzersiz sonrası ağrıyan kaslara zencefil sürebilirsiniz. “Zencefil merhemi” hazırlamak için 4-5 çay kaşığı toz zencefili yoğun bir merhem kıvamına gelinceye kadar azar azar sıcak su ekleyerek karıştırın. Ilık haldeyken ağrıyan kasın üzerine sürün ve 10-15 dakika bekletin. Ağrılar hafifleyene kadar günde 2 kez tekrarlayabilirsiniz. Bu uygulamayı baş ağrısı için de kullanabilirsiniz.
Öksürük: İnatçı öksürük için, 1 bardak kaynamış suya yarım çay kaşığı zencefil tozu, çeyrek çay kaşığı toz tarçın ve 2-3 karanfil tanesi atın. 5-6 dakika demlenmesini bekledikten sonra 1 çay kaşığı bal ekleyerek içebilirsiniz.

Kan Dolaşımı: Krom, magnezyum ve çinko minerallerini içeren zencefil kan akışını geliştirir.

Kilo: Zencefil, vücudun enerjiyi düzenlemesi için gerekli olan ancak fazlası bel çevresinde yağlanmaya yol açan kortizol hormonu seviyesini dengeler.
Enerji: Kafein içermeyen zencefil “kafein etkisi” yaratarak vücuda ekstra enerji sağlayan bitkiler arasında gösterilmektedir. Günde 2 çay kaşığı toz zencefil tüketmek egzersiz öncesi gereken enerjinin toplanmasına yardımcı olur.

Karaciğer: Hindistan’da yapılan bir araştırmaya göre düzenli olarak zencefil yemek, tahrip edici toksinlere karşı karaciğeri koruyor.
Ağız Sağlığı: Zencefil salya üretimini arttırarak ağız içinde bakteri birikimini önlüyor ve buna bağlı diş ve diş eti sorunlarını azaltıyor.

Zencefilin Tarihi

Geleneksel Çin tıbbının en önemli parçalarından biri olan zencefil (Zingiber officinale) binlerce yıldır gıda ve ilaç olarak kullanılmaktadır.
Eski Çin, Hindistan ve Ortadoğu belgelerinde sık sık adı geçen bitki 2000 yıl önce Romalılar tarafından Avrupa kıtasına getirilmiş ve başta Akdeniz ülkeleri olmak üzere kısa sürede kıta genelinde kullanılmaya başlanmış.

Başlarda Avrupa’da yetiştirilmediği ve ithal edildiği için pahalı olan zencefil buna rağmen güçlü aroması ve lezzeti ile yoğun ilgi görmüş. 16. yüzyılda ise İspanyol kaşifler tarafından Kuzey ve Güney Amerika kıtalarına taşınmış.

Günümüzde en çok zencefil üreten ülkeler Jamaika, Hindistan, Endonezya ve Avustralya’dır.

Zencefilin Bazı Ülkelerde Geleneksel Olarak Kullanımı

Burma’da soğuk algınlığından korunmak için zencefil ve palmiye ağacı suyu birlikte kaynatıldıktan sonra içilir.
Çin’de gripten korunmak için dilimlenmiş zencefil suya atılır ve kaynatılır. Daha sonra esmer şeker eklenir ve içilir.
Yine Çin’de öksürüğü geçirmek için çok ince kıyılmış zencefil yumurtayla birlikte tavada çırpılır ve yenir.
Hindistan’da zencefil migren ağrılarını hafifletmek için havanda iyice ezildikten sonra şakaklara sürülür.
Peru’da mide ağrılarına karşı içinde zencefil dilimleri bulunan kayntılmış su içilir.

Zencefil Çayı

Zencefil çayı bitkinin en popüler tüketim şekilleri arasındadır. Zencefil çayını hazırlamak için taze zencefil dilimlerini kaynamış suya atarak demleyebilirsiniz. Tatlandırmak için limon veya portakal dilimi, çubuk tarçın veya esmer şeker eklenebilir. Yemeklerden sonra mideyi rahatlatmak, mide asidi üretimini azaltmak, şişkinliği almak için içilebilir.

Zencefilin Yan Etkisi Var mı?

Gıda şeklinde alınan zencefilin bilinen bir yan etkisi yoktur ve genel olarak güvenli kabul edilen gıdalar arasında yer alır. Ancak fazla miktarda zencefil özütü, tableti veya kapsülü tüketmek, ters etki yaratarak mide bulantısı ve kusmaya yol açabilir.

Ayrıca kan inceltici ilaç kullanmanızı gerektiren bir rahatsızlığınız varsa zencefil takviyesi kullanmaya başlamadan önce doktorunuza danışmalısınız.
Genel anestezi gerektiren bir operasyon geçirecekseniz ve zencefil takviyesi kullanıyorsanız doktorunuza bu bilgiyi verin.
Safra taşı olanlara zencefil takviyesi kullanmaya başlamadan önce doktora danışmaları önerilmektedir.

Yukarıda zencefilin şeker hastaları için olumlu etkilerinden söz etmiştik. Ancak zencefilin kan şekerini düşüren etkisi şeker hastalığı nedeniyle ilaç kullananlarda ilacın etkisini istenmeyen boyutlarda artırarak kan şekerini çok düşürebilir. Bu nedenle şeker ilacına ek olarak zencefil takviyesi kullanmayı düşünüyorsanız önce doktorunuza danışın.

Zencefil kan basıncını (tansiyonu) düşürebilir. Dolayısıyla yüksek tansiyon ilacı kullananların zencefil takviyesi kullanması tansiyonun normalden çok düşmesine yol açabilir.

Gebelik döneminde zencefil takviyesi kullanmak isteyenler olası yan etkilerinden korunmak adına önce doktora danışmalıdır.

MİKTAR
: Beş porsiyon
 
• 2 yemek kaşığı ince dilimlenmiş taze zencefil
 
• 1/2 kupa kaynar su
 
• iki kupa armut, şeftali veya kayısı suyu
 
• İki kupa soğuk soda (club soda)
 
• Taze sıkılmış limon suyu içine konulmuş armut, şeftali veya kayısı dilimleri
 
1. Demliğe veya bir kaba zencefil koyun. Kaynayan suyu üzerine dökün ve soğuyana kadar bekletin. Soğutulmuş zencefil suyunu meyve suyuyla karıştırın.
 
2. Her servis için bir bardakta 1/2 kupa zencefil suyunu buzla servis yapın. 1/4 kupa soğutulmuş soda ekleyin. Yavaşça karıştırın ve dilimlenmiş meyveleri ekleyin.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp