Mikrop Virülans Da Görülen Değişiklikler
Mikrop Virülans Da Görülen Değişiklikler : Mikroorganizmaya ya da çevreye ait çeşitli etmenlerin etkisi ile mikroorganizmaların virülansmda azalmalar ya da çoğalmalar görülebilir.a) Virülansın çoğalması :Genetik olarak mikroorganizmalarda oluşan kromozomal ya da ekstakromozomal değişikliklerle virülans artabilir. Mutasyon ya da rekombinasyon sonucunda mikroorganizmanın virülansını artırıcı etkileri olan genlerin oluşması bu yönde etkili olur. Toksinoj enlik kazandırıcı bakteriyofajlar, direnç kazandırıcı plazmidler de -bir mikroorganizmanın virülansını arttırıcı etki gösterirler.Genetik olaylar dışında çevre faktörlerinin etkisi ile virülans arttırılabilir.
Virülansı azalmış mikroorganizmaların daha zengin ve besleyici besiyerlerinde ya da ona dirençli hayvanlarda, hayvandan hayvana yapılan aktarmalar mikropların direncinin artmasına yol açar.Bir kısım bakteriler (N. meningitidis, S. typhi) mucin gibi maddelerle karıştırılarak enjekte edildiklerinde duyarlı olmayan hayvanlar için de (fare) virülans kazanırlar.
b) Virülansm azalması = atenüasyon (attenuation) :Çeşitli yollardan mikroorganizmaların virülansı azalabilir veya azaltılabilir.
Genetik olarak mutasyon ya da ekstra kromozomal elementlerin yok olması ile mikroplarda virülans azalması görülür.Birçok bakteri organizmadan yeni ayrıldıklarında virülansları yüksek iken uygunsuz besiyerlerinde aktarıla aktanla morfolojilerinde, koloni şekillerinde (M—S—R) antijen yapılarında ve virü- lanslarmda değişme ve azalma görülür.
Doku kültürlerinde ya da duyarsız hayvanlarda yapılan pasajlarda virüs ve bakterilerin virülansı azaltılabilir. Yine çeşitli fiziksel (ısı, ışın) ve kimyasal (boya vb.) etkilerle virülansm azalması (atenüasyon) sağlanabilir.Mikroorganizmaların atenüasyonları sağlanarak pratikte atenue aşılar elde edilmektedir. Bunlara başlıca örnekler şunlardır:
1 — BCG aşısı Mycobacterium bovis (sığır verem basili) in yıllarca safralı gliserinli patates besiyerinde yapılan pasajlarla elde edilmiş atenüe kökenden hazırlanır.
2 — Çocuk felci hastalığına karşı kullanılan Sabin ve kızamıkçıktan korunmada kullanılan Rubella aşısı doku kültürlerinde virüslerin pasajları ile elde edilen atenue aşılardır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
