kapha dosha characteristics

Kapha Dosha‘nın özellikleri

-Kapha Dosha'nın dengede olduğu zamanki özellikleri-

Dayanıklılık, güçlülük, sağlam eklemler, zihnin sabitliliği;orantılı, güçlü ve uyumlu beden, cesaret, canlılık, affetme ve bağışlama, ağırbaşlılık ve sevgi dolu olmaktır.

-Kapha‘nın özellikleri -

Daha yapılı ve güçlü bir bedenleri vardır. Yapıları olukça dayanıklıdır. Faaliyetlerde daha metodik ve yavaştırlar. Yağlı ve parlak ciltleri vardır. Sindirimleri yavaştır ve daha geç acıkırlar. Sakin ve sabit bir kişilikleri vardır. Bilgileri zor ve geç öğrenip, geç unuturlar, Heyecanlanmaları zordur. Uykuları genelde ağır ve uzundur. Saçları güzel, gür ve renk olarak koyudur

-Kapha Dosha dengedeyken-

Normal yağlılık, sağlıklı bağlarıma, yani vücudun strüktürünü oluşturan elemanların, uzuv ve eklemlerin biribirine sağlıklı bir şekilde sıkıca bağlanması; sağlamlık, sabitlik, ağırlık, güç, dayanıklılık, sabır, otokontrol (kendini kontrol etme), gibi durumlar söz konusudur.

-Kapha Dosha azaldığında-

Kuruluk, bedenin zayıflaması, instabilite (sabit durumda olamama), hafiflik, güçsüzlük, zayıflık, daha az bağışlama duygusu, sabır azlığı, kendini kontrol edememe durumu ortaya çıkar.

-Kapha Dosha arttığında-

Aşırı yağlılık, müküs salgıları, yapışkanlık, tembellik, hareketsizlik, aşırı ağırlık, kilo alma, güçte bozukluk, zayıflık, kayıtsızlık ve sıkıcılık, anlamsızlık olur.

Kapha'yı artıran faktörler:

Aşırı dinlenme ve uyku, özellikle gündüz uykusu veya yemeklerden sonraki uyku, yetersiz bedensel ve zihinsel çalışma, aşırı gıda alımı, ağır, yağlı, soğuk, tatlı, ekşi, tuzlu ve aynı zamanda yapışkan ve şişmanlatıcı gıdaların fazla yenmesi Kapha'yı arttırır. Kapha özelliklerinin bulunduğu dönemler; çocukluk dönemi, sabah ve gece saatleri, soğuk ve nemli havadır. Kapha Dosha vücutta yapısal sağlamlığı, sabitliği, fiziksel dayanma gücü ve dayanıklılığı verir. Kapha'lar genelde gevşemiş, relaks kişilerdir. Bu beden tipindeki kişilerde hastalık, Pitta'larda olduğu gibi birdenbire veya keskin bir şekilde olmaz; kronikleşerek, yavaş yavaş ortaya çıkar. Zaman içerisinde bir birikim sonucu olur, zor hastalanıdar ama bir kez hastalanırlarsa da iyileşmeleri zaman alır. Sabahleyin çok mahmurluk hissederler, ayılmakiçin biraz zaman geçmesi gerekir ve birçoğu uyanmak için kahve veya çay içmek isterler. Özellikle hava durağan, kapalı, yağışlı, sisli olduğu zaman vücutlarında ağrı, hamlık, uyuşukluk, genel bir durağanlık hali olur. Genelde vücutları iri yapılıdır ve tombulluk, yağlanma, kilo alma, selülit gibi şişmanlık problemleri sıkça görülür. Kolay alınan kilolar zor verilir.

Kapha'nın fiziksel özellikleri:

Ciltleri ve saçları genelde nemli ve yağlıdır. Kapha'yı temsil edenler, kuğu gibi güzeldirler. ciltleri biraz soluk olmakla beraber pürüzsüz ve nemlidir. iri gözler, koyu dalgalı saçlar (açık renk de olabilir), sakin ve rahat bir endam, genelde bir Kapha göstergesidir. Kapha'lar yavaş yürür, yavaş hareket eder, yavaş konuşur ve yavaş hazmederler. Barışseverdirler; öfkelenip kolayca sinirlenmezler. İçinde bulundukları durumu korumak isterler. Bütün bunlar toprağa en yakın ve ağır bir grup olmalarının göstergesidir. Kapha'lar geç ayılır ve adapte olurlarsa da uzun süre yorulmak bilmezler. Genelde her şeyi tutma, biriktirme eğilimleri vardır. Bu, sözlerine, yiyeceklerine, ağırlıklarına hatta para harcamalarına bile yansır. Kapha'lar daha tutumlu, dengeleri bozulduğundaysa pintidirler; ancak en kork us uz ve cesur olanlar da onlardır. Soğuk ve nem özellikleri fazla olduğu için, Kapha arttığı zaman vücudun her türlü boşluğunda soğuk ve nemi biriktirme ve fazla birikince de bunu dışarıya atma eğilimindedirler. Örneğin sinüzit, ödem, göğüste sekresyon toplanması, bronşit, astım, balgam, soğuk apse, artrit, Örnek-65 ezle, alerjiler gibi. Vücut, içindeki fazla soğuğu ve nemi dışarıya atmaya çalışır. Kış sonu ve ilkbaharda nem ve rutubet arttığı için, bu dönemde Kapha özellikleri artar. Buna bağlı olarak bedenimizdeki Kapha özellikleri de artış gösterir.

Beden tipimizde Kapha özellikleri fazlaysa, biraz önce bahsedilen dengesizlikler artar. Vata ve Kapha birbirlerine tamamen ters dosha'lar olmakla beraber, ortak noktaları soğuk oluşları ve sıcaktan yarar görmeleridir. Ancak Vata, kuru ve soğukken, Kapha nemli ve soğuktur. -ata'ların tersine Kapha'ların damarları derindir görünmez. Soğukluk Vatalarda olduğu gibi burun, el ve ayakta değil genel olarak bedendedir. Akşam herkesin enerjisi tükenirken Kapha'lar geç saatlere kadar enerjiktirler, her ne kadar çabuk öğrenmeseler de, öğrendiklerini de kolay kolay unutmazlar. Uykuları uzun ve ağırdır. Kapha'lar için en kötü şey soğuk yağlı ve ağır yiyecekler, günüz uykusu, soğuk hava ve neme maruz kalma, hareketsizlik, aşırı yemektir. Kapha'lar için en ciddi uyarı, sürekli hareket etmelerini sağlamak gerektiğidir.

Kapha dengedeyken:

Kapha'lar dengede olduğu zaman sevgi dolu, toleranslı, bağışlayıcı, anaç ve kollayıcıdırlar. Vücuttaki iyileşme gücü Kapha'dan gelir.

Vata - Pitta:

(Vata'nın biraz daha ön planda olduğu beden tipi)

Bu beden tipindeki kişiler aşırı Vata özellikleri göstermezler; hızlı hareket eden, konuşkan, ince yapılı ve dost canlısıdırlar. Fa--at salt Vata'lara göre entelektleri daha kuvvetlidir.

Daha öncüdürler. Sindirimleri daha kuvvetli olup, iştahları da biraz daha :azladır. Soğuğa ve çevre şartlarındaki düzensizliklere, Vata'lara göre daha dayanıklıdırlar. Kolay üşümezler. Genelde enerjik yapıdadırlar.

Pitta - Vata:

(Pitta'nın biraz daha ön planda olduğu beden tipi)

Bu beden tipindekiler kışın daha kuru bir cilde, daha gazlı bir bünyeye ve Vata özelliklerine eğilimlidirler. Yazınsa aşırı olmasa a terleyebilen, daha serin içecek ve yiyecekleri seven ve Pitta özelliklerini ön plana çıkaran bir tablo sergilerler. Pitta - Vata'nın Bu beden tipindekiler kışın daha kuru bir cilde, daha gazlı bir bünyeye ve Vata özelliklerine eğilimlidirler. Yazınsa aşırı olmasa a terleyebilen, daha serin içecek ve yiyecekleri seven ve Pitta özelliklerini ön plana çıkaran bir tablo sergilerler. Pitta - Vata'nın en önemli özellikleri nemlilik ve tatlıya olan düşkünlükleridir. Vata‘lara göre daha kaslı ve güçlüdürler, daha dayanıklıdırlar,bağırsakları düzenli çalışır, sindirimleri daha keskindir, stres al saldırganlaşabilirler, daha şevklidirler ve meydan okumayı severler. Dengesizlik durumunda hem korku hem de öfke ve kız görülebilir. O zaman güvensiz, zor idare edilen kişiler haline dönüşürler. Hastanelere, kalp krizi veya kardiyovasküler hasta o nedeniyle başvuran kişilerin çoğunda benzer özellikler saptayan kardiyologlar, bu tip insanları A tipi kişilik yapısı diye adlandırmışlardır.

Vata - Kapha:

(Vata'nın daha ön planda olduğu beden tipi)

Normalde Vata ve Kapha birbirlerine zıt özelliklerdeki iki haldir. Vata-Kap ha kombinasyonları bizim toplulumuzda çok görü, bir kombinasyon değildir. Ince yapılı bir kişide relaks, rahat, s lik gibi Vata'lara hiç uymayan özellikler gördüğünüz takdirde Vata-Kapha tipi olduğunu düşünmeliyiz. Stres altında oldukları sürece panik, telaş, endişe, kuruntu gibi bulguları göstermezler. Her dosha'nın da özelliği soğukluk olduğu için çok belirgin bir şey her türlü soğuk yiyecek, içecek ve soğuk havadan hoşlanmazlar, kızın aşırı sıcak bir havadan bile şikayet etmeyen, sıcak mekanlar güneşlenmekten hoşlanan kimselerdir. Ciltleri ve saçları saf ta'lar kadar kuru değildir. Vata'lara göre daha kaslı ve güçlüdürler, daha dayanıklıdırlar bağırsakları düzenli çalışır, sindirimleri daha keskindir, stres al saldırganlaşabilirler, daha şevklidirler ve meydan okumayı severler. Dengesizlik durumunda hem korku hem de öfke ve kız görülebilir. O zaman güvensiz, zor idare edilen kişiler haline dönüşürler. Hastanelere, kalp krizi veya kardiyovasküler hasta o nedeniyle başvuran kişilerin çoğunda benzer özellikler saptan kardiyologlar, bu tip insanları A tipi kişilik yapısı diye adlandırmışlardır.

Kapha - Yata:

(Kapha'nın daha ön planda olduğu beden tipi)

Bir önceki gruba benzemekle birlikte daha sağlam, yapılı biraz daha yavaştırlar. Daha enerjik, şevkli, hevesli ve atletikrir ama saf Vata'lar gibi başladığı işi yarım bırakmak yerine daha o uzun vadeli bir enerjiyle iyi bir performans gösterebilirler. D dayanıklıdırlar. Vata - Kapha'lar gibi sindirim sistemi düzenlikleri vardır. Güneşin altında sıkılmadan yatabilirler, sıcaktan şikayet etmezler.

Pitta - Kapha:

(Pitta'nın daha ön planda olduğu beden tipi)

Genelde güçlü yapılı, ancak Kapha'lar kadar ağır ve dura değildirler. Kapha'nın güçlü beden yapısı içerisinde Pitta davra biçimleri görülmektedir. Hafif toplu olabilirler, biraz kaslıdır.Sabit kişilikleri olmakla beraber, Pitta baskısı olduğu zaman öfke, hırs, kızgınlık, eleştirme gibi durumlar da ortaya çıkabilir. Bu en tipindeki kişilerde iştah kuvvetlidir. Kapha fiziksel sağlam ve durağanlığı ile Pitta'nın güçlü sindirimi ve metabolizması-farklı kombinasyonuyla mükemmel bir bedensel sağlık ortaya car. Birçok atlet bu beden tipindendir.

Kapha - Pitta:

(Kapha'nın daha ön planda olduğu beden tipi)

Bu beden tipinde Kapha'nın yapısal katılığı ve sağlamlığı daha plandadır. Saf Pitta veya Pitta - Kapha'lara göre daha yapılı ve daha yağlıdırlar. İyi bir kas yapıları vardır, daha yuvarlak hatlıdırlar. Sabit, güçlü bir enerjileri ve oldukça dayanıklı sayılabile-- , dirençli bir yapıları vardır. Yavaş hareket ederler. Pitta Kapha'lara göre daha az enerjiktirler, harekete geçmeleri için biraz motive edilmeleri gerekir. Sağlamlık ve enerji gerektiren sporda oldukça başarılıdırlar.

Vata - Pitta - Kapha:

(Sama Dosha)

Üçlü dosha tipi genelde çok ender rastlanan bir özelliktir. Her üç dosha tipinin özelliği de birbirine yakındır. Buna Ayurveda dilinde Sama Dosha adı verilir. İdealolan mükemmel sağlık düzeyi budur. Bu prakritide olan bir insanın özelliklerini koruması için kendine çok dikkat etmesi gerekir. Avantaj gibi görünen dosha tipi bir kez bozulursa düzeltilmesi ve dengeye getirilmesi biraz karmaşıktır. Her üç dosha'nın dengesizliklerinde görülen bazı semptomlara şunları da ekleyebiliriz: Vata'da kuruluk, uykusuzluk, kabızlık, genel bir yorgunluk haherhangi bir özel nedene bağlanamayan gerilim, baş ağrıları, soğuğa dayanıksızlık, dejeneratif artrit, eklem hastalığı, kilo kay-ı, endişe ve evham söz konusudur. Bu arada bir noktayı daha belirtmek gerekir: Vata'larda genelde kilo kaybı ve kolay zayıflama belirgindir. Buna rağmen yıllar ilerledikçe, özellikle günümüzün modern yaşamında bedeni hareketten sakınarak, yani sürekli asansöre binip, uzaktan kumanda kullanıp, spor yapmadan, sürekli büro işinde hareketsiz çalışılırsa; yanlış, gereğinden fazla ağır, tuzlu, soslu ve hazmı zor gıdalarla beslenilirse, belli bir yaştan sonra Vata'lar da kilo alabilirler. Pitta'daysa ciltteki kırmızı veya renkli lekeler, enflemasyonlu cilt hastalıkları, sindirim sistemi, mide, bağırsak ülserleri, göğüs yanması, kalınbağırsak sendromu, görme problemleri, aşırı beden ısısı, saçların erken beyazlanması veya dökülmesi, asabiyet, kolay kızmaya eğilim görülebilir. Kapha dengesizliğindeyse yağlı cilt, yavaşlamış sindirim, sinüslerde dolma, ödem, burun alerjileri ve astım olabilir. Vata'nın ana yeri kolon, yani kalınbağırsak olmasına rağmen, idrar torbası, böbrek, anüs, rektum, ayaklar, bacaklar, kemikler kollar, dirsekler de genelde yerleştiği yerlerdir. Pitta'nın ana yerleşim yeri incebağırsaklar ve mide, özellikle duodenum olmasına rağmen, ayrıca Rakta Dhatu, yani lenf dokusu, ter ve kan da diğer yerleşim yerlerindendir. Kapha'daysa ana yerleşim yeri göğüs olmasına rağmen ayrıca baş içinde, boyunda, eklem yerlerinde, incebağırsaklar ve midede de bulunur. Kapba Dosha'nın genelde oluşan rahatsızlıkları katsayı olarak bir ise;

Pitta bunun iki katı; Vata'ysa Pitta'nın iki katıdır. Yani Kapha bir ise; Pitta iki misli sıklıkta görülür. Vata'ysa dört misli sıklıkta görülür. Bedende her üç dosha'da mevcuttur. Kişinin bilmesi gereken, onların doğal durumda mı, yoksa artmış mı veya azalmış mı olduğudur. Ayurveda'da shrota olarak adlandırılan, gözle görülemeyecek kadar küçük boyuttan tutun da, çok daha büyük boyutta kadar, bedenin kanal sistemini oluşturan, boşaltım yerleri veya kanallarının da açık olması çok önemlidir. Vücutta fazla miktarda ama bulunduğu zaman veya fazla ama kanalları tıkayınca çeşitli nedenlere bağlı olarak shrota'lar tıkanır ve gene çok çeşitli sendromlarla kendini belli eden fizyolojik durumlar oluşur. Örneğin kıl kökü iltihabı veya safra kanalının tıkanması, safra taşı, böbrek taşı, kistler gibi.