Gevşeme Cevabı ve Stres Azaltıcı Teknikler

Gevşeme Cevabı ve Stres Azaltıcı Teknikler

Stres tepkisi bunun tam tersi olan gevşeme cevabına dönüştürülebilir. Gevşeme cevabı sırasında (stres tepkisinin tam tersi bir tablo oluşur):

- Solunum derinleşir, yavaşlar

- Kalp atım sayısı azalır

- El ve ayaklarda ısınma ve ağırlaşma olur

- Kaslarda gevşeme ve rahatlama olur

- Kan basıncı düşer

Bu gevşeme cevabının öğrenilmesi ve uygulanması ile stres sırasında ortaya çıkan kimyasal maddeler azalır. Bunun yerini gevşemenin beden kimyası alır. Yani aynı anda hem gerginliğin,hem de gevşemenin beden kimyası bir arada bulunmaz. Bu nedenle insan ya stresi ya da rahatlığı ve huzuru yaşar, Stresin verdiği zararları ortadan kaldırıp, onun yerine bu derin rahatlık tablosunu oluşturan teknikler geliştirilmiştir.Stres tepkisini önleyen ve stresi azaltıcı teknikler (Gevşeme Teknikleri) şunlardır:

1. Biofeedback

2. Progressif Gevşeme

3. Otojenik Gevşeme

4. Gestalt Terapisi

5. Meditasyon.

Bu teknikler içinde en eski ve en etkili olanı meditasyondur.çünkü meditasyon dışındaki gevşeme teknikleri uygulama sırasında etkili olmakta, ancak daha sonraki etkileri pek kalıcı olmamaktadır.

Meditasyon ise bu tekniklerle karşılaştırıldığında, birikerek çoğalan ve kalıcı olan sonuçlar vermektedir. Ayrıca ülkemizde meditasyon dışındaki gevşeme tekniklerini öğrenmek çok zordur. çünkü bunları öğrenebileceğimiz okullar henüz bulunmuyor. "Progressif Gevşeme" ile "Derin Solunum" ise stresle ilgili kitaplardan öğrenilebilir. Bütün bu gevşeme teknikleri ya doğrudan nefes almayı öğreterek veya dolaylı yoldan, solunumu düzene sokarlar. Yoga dilinde "paranama" denilen düzenli solunumun kendisi de bir gevşeme ve bir meditasyon biçimidir. Bu nefes egzersizlerinden biri olan "Diafragmatik" veya "Karından Solunum" bundan sonraki bölümde tarif edilmiştir. Stres anında yapılan solunum egzersizi, başlayacak olan stres tepkisini, gev-şeme ve rahatlama şekline dönüştürebilir. Böylece kişi stres yerine gevşeme cevabını yaşar. Solunum derinleşir, kalp vurum sayısı azalır, kaslarda gevşeme ve rahatlama olur. Kan basıncı düşer. El ve ayaklarda ısınma olur. Gevşeme cevabının biyokimyası henüz tam olarak aydınlanmamıştır. Yine de bu uygulamanın, stres hormonlarını azaltmasının yanı sıra, tıp dilinde' "endorfin" (endojen morfin) denilen içimizdeki doğal uyuşturucuları arttırdığı sanılmaktadır. .

Bütün bu stres azaltıcı teknikler, stresi azaltarak bilinçliliği, arttırlar. Dolayısıyla bireyin yaşamının daha kaliteli olmasını sağlarlar. Gerilim yaratan olumsuz karşıt düşünceler gittikçe azalır ve sonunda kişi kendisiyle bütünleşir. Sonra da hem kendisiyle, hem de çevresiyle uyum içinde yaşamaya başlar.