Sindirim Bozukluğunun Nedenleri
SİNDİRİM BOZUKLUĞUNUN NEDENLERİ
Sindirim bozukluğu bir hastalık belirtisi olabildiği gibi, uygun olmayan besinler yemenin sonucu ya da beslenme biçimi ile de ilgili olabilir. Bireylerin özelliklerine göre bazı besinler sindirim güçlüğü yaratabilir. Turşu, sarımsak ile baharatlı yiyecekler ve kızarmış yemekler bu besinlerin başında gelir. Ham meyve , pişmemiş et, aşırı çay, alkol ve tütün de bazı sindirim bozukluğu türlerinin nedenidir.
Bu, söz konusu besinlerin sindirilmediği anlamına gelmez, yalnızca bağırsaklara geçmelerinin daha uzun sürdüğünü gösterir. Bu yüzden middeki besinler ile mide asidi onikiparmak bağırsağına geçmeden uzun süre midede kalır; salgılanan asit, yanma ve geğirmeye neden olur.
Bazılarında sindirim bozukluğunun nedeni lokmaları çiğnemeden aceleyle yutmaktır.
Bazen de bakımsız çürük dişlerden ağza sızan iltihap ile kan, besinlerin bozulmasına yol açarak kronik sindirim bozukluğu yaratır.Sindirim bozukluğunun nedeni ruhsal da olabilir. Mide sinirlerinin bağlı olduğu vagus siniri aynı zamanda asit salgılanması ile besinlerin mideden geçiş hızını da düzenler. Anksiyete ve depresyon bu siniri etkiler, asit salgısının artması ve midenin daha yavaş boşalması ülsere zemin hazırlar.
■ İyice çiğnememek: Genellikle hızlı yemekten kaynaklanır. Çiğnemenin sindirim işleminde çok önemli bir rolü vardır. İyice çiğnememek, sindirimi olumsuz etkileyebilir ve sindirim işleminde yer alan diğer organların verimini düşürebilir.
■ Ağır öğünler yemek: Sindirim sistemi, bir kerede belirli bir miktarla baş edebilir Yediğiniz öğün ne kadar ağırsa, sindirim sisteminiz onu tamamen sindirmekte o kadar zorlanacaktır.
■ Yemeklerde çok fazla sıvı tüketmek: Yemeklerle birlikte çok fazla sıvı tüketmek, sindirimden sorumlu salgıların (asitlerin, sindirim enzimlerinin ve safranın) yoğunluğunu azaltır. Bu salgıların seyrelmesi, verimliliklerini azaltarak sindirim işlemini olumsuz etkiler.
■ Geç saaterde yemek: Sindirim faaliyetleri günün sonunda yavaşlayacağı için gece geç saatlerde yemek yemek, sindirim sorunlarının yaygın bir nedenidir.
■ Stres: Stresin sindirim sürecini olumsuz etkilediği bilinmektedir.
SİNDİRİM BOZUKLUĞUNUN BELİRTİLERİ
Sindirim bozukluğu gaz ve ağrıdan, şiddetli rahatsızlıklara, besinlerin geğirmeyle ağza gelmesine kadar değişen çeşitli belirtiler verir. Bunların şiddeti ve niteliği nedene bağlı olarak değişir. Genellikle midede ya da göğsün üst kısmında sürekli ya da kolik tarzında ağrı görülür.
Belirtilerden biri de midede dolgunluk hissi ile birlikte ortaya çıkan bulantıdır. Hasta midesindekileri çıkarırsa sindirim bozuklğu da kolayca geçer. Sindirim bozukluğu nedeniyle mide asidinin ağza geldiği de çok görülür.
Ağza kadar gelen asit göğüste yanmaya yol açar. Bazen de sindirim güçlüğü yüzünden aşırı çalışmaya zorlana tükürük bezleri çok miktarda tükürük üretir; tükrük su gibi akarken karın gurultusu, gaz ve hıçkırık görülür.Sindirim bozukluğu kronik olduğunda dil kurur ve üstünü pas adı verilen kahverengi bir madde kaplar ve soluk kokar.
SİNDİRİM BOZUKLUĞUNUN TEHLİKELERİ
Çok yemek ve içkiden sonra ortaya çıkan sindirim bozukluğu tehlikeli değildir. Ama kronik olduğunda ya da belirtilerin geçmediği gittikçe şiddetlendiği durumlarda doktora başvurmak yerinde olur. Bazı ciddi hastalıklarda da ağrı ve belirtiler sindirim bozukluğu belirtilerini andırabilir.
Sözgelimi safrakesesi iltihabı, gaz ve karın ağrısı, bulantı ve rahatsızlık hissi yaratır. Apandisit de aynı bulguları verebilir. Bazen kalp krizi ya da akciğer embolisi başlangıçta ani sindirim bozukluğu ile karıştırılabilir, ama bu hastalıklarda ağrı hafiflemez, tersine artabilir ve asit giderici ilaçlar almakla geçmez. Sindirim bozukluğunun nedeni fark edilmeyen bir mide ülseri ise günün birinde delinip kanayabilir. Mide kanserinin ilk belirtisi de sürekli sindirim bozukluğu olabilir. Bu hastalıklara zamanında tanı konulmaması tehlikeli, hatta öldürücü olabilir.
Tedavi ve İyileşme
Sindirim bozukluğunun diyafram fıtığı, kanser ya da ülser gibi bir nedene bağlı olduğu düşünülüyorsa, kesin nedeni saptamak için röntgen ve endoskopi gibi muayeneler gerekir.
Eğer neden düzensiz yaşam, ruhsal sorunlar ve beslenme biçimi ise şikayetleri gidermek için zaman zaman görülen sindirim rahatsızlıklarında olduğu gibi ilaç kullanmak yararlı olur.
Şikayetlerin tıbbi bir nedene bağlı olduğu kişilerde iyileşme olasılığı nedene bağlı olarak değişir. Diyafram fıtığı olanlar düzenli asit giderici ilaçlar kullanıp belirli besinlerden uzak durarak şikayetlerini ortadan kaldırabilirler..
Ülser, ilaç ya da ameliyatla kolayca iyileşir. Ama ruhsal nedenlere bağlı durumlarda yeni ülserler de gelişebilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
