Femur Alt Uç Kırıkları
Femur Alt Uç Kırıkları : Femur distal bölgesi kondiler ve suprakondiler anatomik bölgeyi içerir. Patella üst sınırına kadar olan bölge kondiler bölge, bunun proximalinde- ki metafiz bölgesi ise femur şaftımn bitim yerine kadar ulaşır ve "suprakondiler bölge" olarak adlandırılır.Suprakondiler kırıklarda, proximal fragman addüktürlerin etkisiyle dışa döner. Güçlü uyluk adeleleri kısalığa neden olur.
Distal fragmansa: quadriceps, hamstring ve gastrokunemius adelelerinin etkisiyle posteriora yer değiştirir. Distal fragmanın proximal ucu popliteal bölgede, başta popliteal arter olmak üzere önemli damar- sinir hasarına neden olabilir.Kırık direkt veya indirekt mekanizmayla olabilir.
Aksiyel yüklenme sırasında dizde oluşan varus-valgus ve rotasyonel etkiler kırıkların oluş mekanizmasını yansıür. Daha çok etken yüksek enerjili travmalar, trafik kazalarıdır. Ayrıca, yaşlı hastaların fleksiyondaki diz üzerine düşmelerinde osteoporoz nedeniyle suprakondiler kırıklar çok görülür.
Eklemi ilgilendirmeyen suprakondiler kırıklar başlıca 4'e ayrılır.
1- Deplase değil,
2- İmpakte
3- Deplase,
4- Parçalı. Eklemi ilgilendiren supra ve interkondiler kırıklar ise "Neer Klasifikasyonu” kullanılarak sınıflandırılıyor.
Tip I Minimal deplase suprakondiler,interkondiler.Tip 11(A) Aynı tür kınk, kondiller medíale deplase ve dengesiz.
Tip II (B)Aynı tür kırık, kondiller laterale deplase, dengesiz.
Tip III Interkondiler + suprakondiler, şafta doğru uzanan büyük parçalı kırık.Klinik olarak ilgili diz bölgesinde aşın şişlik vardır. Deformite ve kısalık vardır. Mutlaka nöro-vasküler hasar olup olmadığı araştırılmalıdır. İki yönlü röntgen incelemesinin yanında gerekirse oblik grafide istenir. Ayrıca patello-femoral, tibio-femoral eklem yüzleri de iyi değerlendirilmelidir.
Tedavi:
1- Eklemi ilgilendirmeyen suprakondiler kırıklar. Genellikle konservatif tedaviye öncelik veriliyor. Tibia proximalinden kirşner geçirilerek dengeli iskelet traksiyonu uygulanıyor. Distal fragman öne alınamazsa suprakondiler bölgeden anteriora doğru asılmak üzere ikinci bir kirşner teli geçiriliyor. 4-6 haftalık traksiyonu takiben cast-brace kullanılıyor.Eğer açık redüksiyon tercih edilirse: kamalı dinamik kompresyon plağı (L plağı), dinamik kondiler çivi-plağı (DCS) kullanılır. Kemik defekti varsa, araya spongioz greft konur.
2- Eklemi ilgilendiren interkondiler-suprakondiler kırıklar:Yine primer yaklaşım konservatiftir. Tibia proximalinden yapılan iskelet traksiyonuyla eklem yüzü restore edilmişse 4-6 hafta devam edilir, daha sonra cast-brace yapılır. Eğer kapalı redükte olmazsa açık redüksiyon ve kamalı- plak ya da dinamik kondiler çivi -plakla (DCS) tesbit edilir.
Ayrıca multipl kırıklarda, patolojik kırıklarda, ipsilateral tibia kırığı olanlarda açık redüksiyon ve internal tesbit tercih edilir. Fiksasyon rijit olmalı ve erken diz hareketlerine müsade etmelidir.
3- Tek kondil kırıkları: Ayrılmış medial ve lateral kondil kırığı genellikle kansellöz vida, kanüllü vida veya bolt çivisi ile internal fiksasyon uygulanır.
Komplikasyonlar:
1- Popliteal arter başta olmak üzere damar- sinir hasarı önemlidir. Popliteal veya femoral arter hasar görebilir. Popliteal veya feamoral arter hasarında erken tamir önemlidir. Hasta ilk geldiğinde distal nabazanlar alınsa bile, intima hasarı nedeniyle popliteal arter daha sonra tromboze olabilir. Bu nedenle ilk bir hafta yakın takip gerekir.
2- Açık kırık ve enfeksiyon. Açık kırıklarda internal fiksasyon erken yapılırsa enfeksiyona yol açabilir. Yara iyileştikten sonra cerrahi yapılmalıdır.
3- Geç kaynama, kaynamama. 3-4 ay geçmesine rağmen halen kırık hattında belirgin hareket varsa, intemal tesbit, gerekirse greftlere yapılır.
4- Malunion.
5- Diz ekleminde degeneratif artrit.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
