Non alkolik Yağlı Karaciğer Hastalığı

Oldukça sık rastlanan bir durum olan NAYKH ilk kez 1980 yılında tanımlanmıştır. İsminden de anlaşılacağı üzere, NAYKH alkol almayan kişilerde meydana gelen yağlı karaciğer ve yağlı karaciğer hastalığıdır.

steatom (karaciğer yağlanması) şeklinde ya da non alkolik steato hepatit (NASH) şeklinde prezante olur. Alkolik hepatite benzeyen non alkolik steato hepatitte hepatosit harabiyeti, nötrofillerden ve mono nükleer hücrelerden oluşan parenkim al inflamasyon ve progresif perisellüler fibrozis görülür. NAYKH ve NASH inselin direnci ile ilişkilidir. Beraberinde görülen diğer önemli durumlar şunlardır: • Tip 2 diyabet (ya da aile hikâyesi) • Obezite (vücut kitle indeksi beyaz ırkta >30 kg/m', Asyalılarda >25 kg/m 2 ) • Dislipidemi (hipertrigliseridemi, yüksek dan siteli lipoprotein kolesterolün düşük olması, düşük dan siteli lipoprotein kolesterolün yüksek olması)

Patogenez ve Klinik Özellikler

inselin direnci ile yufkanda belirtilen durumların kombinasyonu metabolik sendrom olarak adlandırılır. Tip 2 diyabet ve obesite varlığı, ağır fibrozis ve hastalık progresyonunum en iyi prediktörleridir. inselin direnci, en az üç ayrı mekanizma ile hepato sitlerde trigliseridlerin birikimine yol açar: (1) yağ asidi oksidasyonunsa aksama, (2) yağ asidi sentezinde ve hücreye alımında artış, (3) çok düşük dan siteli lipoprotein kolesterolün karaciğerden sekresyonunda azalma. Yağ ile yükle hepatositler oksidatif stres nedeniyle ortaya çıkan lipid peroksidasyon ürünlerine son derece duyarlıdır. Lipid peroksidasyon ürünleri mitokondri ve plazma membran1anna zarar vererek apoptozu neden olur. Ya oksidatif stres nedeniyle ya da viseral yağ dokusundan salınmadan nedeniyle TNF, IL6, MCP kemokin seviyeleri artar. Bunların karaciğer hasan ve inflamasyonunsa rolü vardır. Bu sitokinlesin etkileri, yağ dokusu tarafından üretilen adiponektinin etkilerinin zıddıdır. NAYKH serum transfer azlarında insidental yükselmenin en sık sebebidir. Steatozlu birçok hasta asemptomatiktir. NASH'lı ya da ileri derecede NAYKH'lı hastalarda halsizlik, yorgunluk, sağ üst kadranda rahatsızlık, ya da kronik karaciğer hastalığının daha ağır semptomlan görülür.

Tanı için karaciğer biyopsi si gereklidir. Neyse ki, steatomun NASH'a, NASH'ın siroza ilerleme sıklığı düşüktür. Bununla birlikte, NAYKH'ın "kriptojenik" siroz vakalannda önemli bir yeri olduğu düşünülmektedir. NAYKH'ın günümüzdeki tedavisi obesitenin ve inselin rezistansının azaltılmasına yöneliktir. NASHI NAYKH tedavisinde potansiyel terapötik ajan olarak adiponektinler üzerinde çalışılmaktadır.