Hepatit A Virusu (HAV)

Yıllar boyunca "enfeksiyöz hepatit" olarak adlandırılan hepatit A, 1550 günlük (ortalama 28 gün) bir inkübasyon dönemine sahip, kendiliğinden geçen selim bir hastalı kur. Tarihte bulaşıcı sanlık olarak da tanımlanan bu "eski" hastalık (Babil Yazıtları'nda tavsiye edilen tedavi eşek idrarı içilmesidir) II. Dünya Savaşı sırasında önemli bir askeri sorun olarak ortaya çıkmıştır. HAV kronik hepatite ya da taşıyıcılığa neden olmaz ve nadiren fulminan hepatite yol açar. HAV ile ilişkili ölüm, %0,1 gibi çok düşük bir oranda gerçekleşir ve daha çok hepatit B virüsü ya da alkol gibi başka nedenlere bağlı karaciğer hastalığı olan hastalarda görülür. Bununla birlikte,

HAV, diğer hepatit virüsleri arasında epidemilere yol açma potansiyeli en yüksek olanıdır. Bu enfeksiyon tüm dünyada görülür, hijyen ve sanitasyon koşullanın kötü olduğu ülkelerde endemiktir. Bu ülkelerdeki yerli nüfusta LOyaşa kadar anti HAY antikoru gelişir. Klinik hastalık selim ve asemptomatik olup, çocukluk döneminden sonra nadiren görülür. Ne yazık ki, erişkin dönemde geçirilen HAY enfeksiyonu çocukluk dönemi enfeksiyonundan daha yüksek bir morbiditeyse sahiptir.

HAV Kontamine suyun içilmesi ve yiyeceklerin yenmesi ile yayılır ve sanlığın belirmesinden önceki 23 hafta ve sonraki hafta boyunca dışkı ile atılır. Tüktük, idrar ve menide belirgin miktarda bulunmaz. Virüsün fekül yolla atıldığı dönemde encekte bir birey ile yakın kişisel temas ya da fekaloral kontaminasyon vakaların çoğundan sorumludur ve bu durum okullar ve bakım evleri gibi toplumsal ortamlardaki salgınları açıklamaktadır. HAV viremisi geçici bir dönem olduğundan kan yolu ile bulaşma nadiren görülür, bu nedenle kan bağışı sırasında vericilerin kanları bu virüs için taranmamaktadır.

Gelişmekte olan ülkelerde, insanların kalabalık olarak yaşadıkları temiz olmayan ortamlarda su kaynaklı epidemiler sık görülür. Sudaki fekül kirliliğin kabul edilebilir sınırlar içerisinde olduğu durumlarda bile sudaki efektif partikül oranı %3S'i geçebilir. Gelişmiş ülkelerde sporadik enfeksiyonlar çiğ ya da tütsülenmiş olarak yenen kabuklu deniz hayvanlarının (istiridye, midye) alınması sonucu gerçekleşebilir. Bu hayvanlar, lağım ile Kontamine olmuş deniz suyundaki virüsü bünyelerinde konsantre ederler. Birleşik Devlatler‘de 2003 yılında HAV ile Kontamine olmuş çiğ yeşil soğan nedeniyle toplam 600'den fazla kişinin hastalandığı salgınlar çıkmıştır.

HAY küçük, zarfsız, tek kollu Mafya sahip bir pikoma virüstür. Virüs sindirildikten sonra barsaklardan karaciğere ulaşır, hepatositlerde repliğe olur ve safra ve gayta ile atılır. Virüsün kendisi hepatositlere toksik değildir. Karaciğer hasarının, encekte hepatositlerin T hücre kaynaklı immün reaksiyonlar tarafından haram edilmesi sonucu geliştiği düşünülmektedir. Şekil 16S'te gösterildiği gibi, HAV‘A karşı gelişen IgM tipindeki spesifik antikor, semptomların başlangıç döneminde kanda belirir. Bu nedenle, akut enfeksiyonun güvenilir bir işaretidir. IgM titrerleri yükselirken, virüsün dışkı ile atılımı sona erer. IgM cevabı birkaç ay içinde azalır ve IgG tipi antika V antikorlar belirir. IgG pozitifliği, hayat boyu devam eder ve yeni bir

HAV enfeksiyonuna karşı savunma sağlar. Bununla birlikte, IgG anti HAY antikorunu saptamak için rutin olarak kullanılan bir test olmadığından, bunun miktarı total anti HAV ile IgM anti HAY antikorları arasındaki farka bakılarak saptardır. Birleşik Devlatler‘de seropozitiflik prevalansı yaşla birlikte artarak, 50 yaşında %50'lere ulaşır. Hepatit An‘ın önlenmesi ve tedavisi için gerekli olanlar: (1) hijyenik koşulların düzeltilmesi ve kişisel hijyen konularına önem verilmesi, (2) virüse maruz kalan kişilerde ya da maruz kalma riskinin yüksek olduğu yerlere seyahat edecek olan kişilerde immün serum globülin ile pasif immunizasyon yapılması, (3) virüse maruz kalmadan önce inaktife virüs ile profilaktik aşılama yapılması.