Zatülcenp

Akciğerleri saran zarın (Plevra'nın) iltihaplanması sonucu görülen bir hastalıktır. Tıp dilinde "Plörezi" denir.

Sebebi; Zatürree, Verem veya Akciğer apsesinden yayılan iltihaptır. "Kuru", ''Yaş''ve "İltihaplı" olmak üzere, 3 çeşittir.

• KURU ZATÜLCENP: Tıp dilinde "Kuru Plörezi" denilen bu hastalık; Soğuk algınlığı, romatizma veya başka bir ateşli hastalıktan kaynaklanır. Hasta soluk alırken; göğüs ve boyun bölgesinde şiddetli ağrılar hisseder. Kesik kesik solur. Ateşi de 39 dereceye kadar yükselir.

• YAŞ ZATÜLCENP: Tıp dilinde "Yaş Plörezi" denilen bu hastalığa, halk arasında "Göğüste su toplanması" da denir. Sebebi; Akciğer zarı arasına su birikmesidir. Hastada; Aniden ortaya çıkan titreme ve 40 dereceye kadar yükselen ateş görülür. Soluk almakta güçlük çeker, göğsünde, çivi batıyormuş hissini veren sancılar hisseder.

• İLTİHABLI ZATÜLCENP:Tıp dilinde "Ampiyem" adı verilen bu hastalık; akciğer zannın (Plevra'nın) boşluklarından biri içinde cerahat birikmesi sonucu ortaya çıkar. Hastada, iştahsızlık ve kansızlık görülür. Soluk alması güçleşir, ateşi de 40 dereceye kadar yükselir.

Dikkat! Tedaviye vakit geçirmeden başlamak gerekir. Hastanın, mutlaka istirahat etmesi ve moralini bozmaması da, iyileşmeyi çabuklaştıran faktörler arasındadır.

Tedavi maksadıyla aşağıdaki reçeteler kullanılır:

Reçete: 1 - Malzeme: Lahana, Pırasa, Erik, Sirke.

Hazırlanışı: Tencereye 1 su bardağı sirke konur. Üzerine 1 avuç, iyice kıyılmış lahana ve pırasa yaprağı ile 2 tane kuru erik ilave edilir. Ilınıncaya kadar ısıtılıp, süzülür. Temiz bir tülbenttin içine doldurulan karışım, göğse konulur.

Reçete: 2 - Malzeme: Keten tohumu, İncir, Meyankökü, Su.

Hazırlanışı: 4 bardak suya; 1 tatlı kaşığı keten tohumu, 3 tane kuru incir ve 1 tane meyan kökü konur. 15 dakika kaynatıldıktan sonra, temiz bir tülbentten süzülür, Günde 3 kere, birer kahve fincanı içilir. Bu işleme, iyileşinceye kadar devam edilir.

Reçete: 3 - Malzeme: Pırasa, Nane, Isırgan tohumu, Bal, Su.

Hazırlanışı: 4 bardak suya; 1 tane pırasanın beyaz kısmı doğranır. Üzerine; 1 çorba kaşıği kuru nane, 1 tatlı kaşığı ısırgan tohumu ve 1 çay bardağı dolusu süzme bal konur. Macun kıvamına gelinceye kadar, hafif ateşte ısıtılır. Sonra temiz bir kavanoza doldurulur. Günde 3 kere, birer tatlı kaşığı yenir.

Reçete: 4 - Malzeme: Yulaf (veya Kepek ile Arpa), Su.

Hazırlanışı: 4 bardak suya; 1 avuç yulaf (veya yarım avuç kepek, yarım avuç arpa) konur. 10 dakika kaynatıldıktan sonra süzülür. Tencerenin içindeki malzeme, temiz bir tülbenttin içine doldurulup, göğse konur.

Reçete : 5 - Malzeme: Tuğla (veya Kiremit), Sarımsak, Sirke.

Hazırlanışı: Küçük bir tuğla veya kiremit parçasının üzerine kabukları soyulmuş sarımsak sürülür. Sonra tuğla veya kiremit parçasının üzerine 1 çay bardağı sirke dökülür. Ateşte kızdırıldıktan sonra, bir parça beze sarılarak göğse konur.

Reçete: 6 - Malzeme: Ardıç tohumu, Su.

Hazırlanışı: 1 su bardağı sıcak suya; yarım kahve kaşığı, dövülmüş ardıç tohumu konur. 5 dakika bekletildikten sonra, süzülür. Tamamı, bir kerede içilir.

Reçete: 7 - Malzeme: Keten tohumu, Su.

Hazırlanışı: 4 bardak suya; 1 çay bardağı dolusu keten tohumu konur. Bulamaç haline gelinceye kadar, karıştırılarak kaynatılır. Sonra temiz bir tülbenttin içine dökülüp, göğse sarılır.

Reçete: 8 - Malzeme: Lahana, Su.

Hazırlanışı: 4 bardak suya; 6 tane lahana yaprağı konur. 15 dakika kaynatıldıktan sonra süzülür.

Günde 3 kere, birer kahve fincanı içilir. Aynı işlem, her gün tekrarlanır.

Reçete: 9 - Malzeme: İncir, Kuru üzüm, Su.

Hazırlanışı: 8 tane kuru incir ortalarından yarılır, içlerine; birer tatlı kaşığı kuru üzüm doldurulduktan sonra kapanır. Bir tencereye konup, üzerine 6 bardak su ilave edilir. 10 dakika kaynatıldıktan sonra temiz bir şişenin içine süzülür. Günde 3 kere, birer kahve fincanı içilir.

Reçete: 10 - Malzeme: Lahana kökü, İçyağı.

Hazırlanışı: 2 tane lahana kökü, ateşte yakılır. Ufalanarak kül haline getirilir. Külüne, 1 çorba kaşığı eritilmiş içyağı konularak merhem yapılır.

Temiz bir tülbenttin içine doldurulduktan sonra, göğse konur.

Reçete: 11 - Malzeme: Gelincik çiçeği, Su.

Hazırlanışı: 4 bardak suya; 10 gram gelincik çiçeği konur. 15 dakika kaynatıldıktan sonra süzülür. Günde 3 kere, birer çorba kaşığı içilir.

Reçete: 12 - Malzeme: Sığırdili (Anchusa), Balıkotu (Anamirta), Yabani hindiba (Taraxacum offlcinalis), Su.

Hazırlanışı: 6 bardak suya; 1 tutam sığırdili, 1 tutam balıkotu ve 1 tutam yabani hindiba konur. Su, kadar kaynatıldıktan sonra süzülür ve temiz bir şişeye doldurulur.

* Günde 3 kere, birer çorba kaşığı içilir.