Ixodıdea Üst Ailesi (keneler)
Ixodıdea Üst Ailesi (keneler) : Keneler birçok hastalık etkeninin taşıyıcısıdır. İnsan hastalık etkenlerinin taşıyıcısı olarak sivrisineklerden sonra gelirler, hayvan hastalık etkenlerinin taşıyıcısı olarak ise ilk sırayı alırlar. İnsanlardan kan emerek, bazıları felç yaparak da zarar verirler. Büyüklükleri 2-20 mm arasında değişir. Renkleri kırmızımsı kahverengi veya gridir.Keneler hayatlarının büyük kısmını çalı ve fundalarla örtülü toprakta geçirirler.
Bazı türler ise daha ziyade hayvanlar üzerinde yaşarlar. Uygun çevre şartlan, büyük ve küçük memelilerin, bitkilerin bol bulunduğu nemli ortamdır.Keneler güneş ışınlarına, kuruluğa ve fazla yağmura duyarlıdır, sıcak ve kuru hava aktivitelerini azaltır. Sert keneler soğuğa dirençlidir. Keneler türüne göre 2-9 yıl yaşayabilirler.lxodoidea üst ailçsi iki aileye ayrılır. Argasidae ya da yumuşak keneler ve lxodidae ya da sert keneler. Bunlar yapıları ve evrimleri bakımından ayırdedilirler.Argasidae (yumuşak kene) nin vücudu sert bir kütikül Ue örtülüdür, fakat sku- tum denen sert bir kabuk mevcut değildir. Buna karşılık skutum Ixodidae (sert kene) nin bütün dönemlerinde vardır. Skutum Ixodidae‘nin dişilerinde dorsal yüzeyin ön kısmını örter, erkeklerde ise dorsal yüzeyi hemen tamamen kaplar. Argasidae’nin pedi- palpleri oynaktır, yapısı bacağa benzer. Bacaklarm ucunda pulvilliler yoktur. Ixodi- dae’de pedipalpler hipostom ile birleşmiş ve serttir.
Bacakların ucunda pulvilliler vardır.Sert kenelerin baş kısmı (gnathosoma) vücudun önündedir ve üstten bakıldığında görülür, yumuşak kenelerin baş kısmı ise karın yüzündedir ve üstten bakıldığında görülmez.Keneler yumurta, larva, nimf ve erişkin olmak üzere dört yaşam döneminden geçerler, Larva, nimf ve erişkinler kan emerler. Kenelerde seksüel dimorfizm vardır, erkek ve dişileri farklıdır (ayrı eşeylidirler).Keneler yaşamlarının bazı dönemlerinde parazittir. Büyük kısmı memeli hayvanlarda, bazı türler kuşlarda ve bazıları soğuk kanlı hayvanlarda bulunur. Bazı kenelerin larva, nimf ve erişkin dönemleri aynı konakta parazittir. Bunlara bir konaklı kene denir. Bazı kenelerin yaşamlarının değişik dönemlerinde konaklan da değişir. Bunlar iki ya da üç konaklı kenelerdir.
Ixodes ricinus gibi birçok kene türü larva veya nimf iken kuşlarda, yetişkin olduklarında memelilerde bulunurlar. Dermacentor erişkin döneminden önce çoğunlukla küçük kemiriciler ve tavşanlarda, erişkin döneminde ise büyük memelilerdebulunur (iki konaklı kene). Üç konaklı kenenin larva, nifm ve erişkin dönemleri ayrı konaklarda parazittir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
