Diabet Tedavisinde Hareket Ve Egzersiz

DİABET TEDAVİSİNDE

HAREKET VE EGZERSİZ

Hareket ve egzersiz normal insanlarda kardio-vasküler hastalık riskini azaltır, kan lipid fraksiyonlarının azalmasına ve normale inmesine neden olur (Hoffman ve Lopez) .Normal insanlarda hareket, kan şekeri uptak'ini % 7-20 arasında arttırır. Buna parelelolarak karaciğerin gHkoz yapımı artar. Bu iki mekanizma kısa süreli hareketlerde kan şekerinin fazla değişmesini önlemiş olur. Hareket esnasında endojen insülin sekresyonu azalır, buna karşın glucagon, katakolaminler ,büyüme-hormon u ve kortizol artar bu hormonal değişim karaciğer glukoz yapımının artışına neden olan esas faktördür.

Hareketten sonra organizmanın insüline dLiyarlığl artar, bunun aksi hareketsizlik insüline karşı dirence neden olur. Duyarlık artışı insülln reseptör bağlamasındakiartışla beraberdir.

Hareket diabetik hastalarda enjekte edilen insülin rezorbsiyonunu arttırır. Bu da insülin ihıtiyacını azaltır. Bunun. çok güzel örneğini diabet kamplarında görüyoruz.

Diabetlk hastalarda hareket=devamlı ve ölçülü olursa kan şekeri ayarı daha kolayolur, ve mikromakro-vasküler damar komplikasyonları sıkhğr da azalır (Sherwin-Koivisto1981) .Düzenli hareket ve jimnastik insülinli hastalarda 15 günlük kampı, terkederken % 40-60 oranında insülin dozunda azalmaya neden olmaktadır (lpbüker, Ersan) insülin rezorbsiyondaki artış dolayısıyla kan şekerinde düşüş etkisi, insülinin yapıldığı bölgeye göre değişiklik gösterir.Bacaktan yapılan insülinin rezorbsiyonu ve kan şekerin etkisi kol ve karın bölgesine yapılandan daha fazladır.Nurada şu pratik sonuç çıkar, atletler. jimnastik yapan şeker hastaları veya devamlı yürüyenler veya bacak hareketleri ile iş yapan kimselerin hipoglisemiden korunması. için insülin enjeksiyonunu kol veya karına yapmaları daha uytun olur (Zinman-Koivisto).

Zinman ve arkadaşları insülinle tedavi edilen hastalarda egzersiz esnasında husule gelen hipoglisemini idaleden glikozu kullanmasındaki artışla değil hepatik glikoz yapımının inhiblsyonu Ile olduğunu göstermiştir.

Aşırı Haraketten Meydana Gelecek Hipoglisemiyi:

a) Egzersizden önce ekstra karbonhidrat almakla,

b) insülinl karın ve gövdeye yapmakla,

c) insülin dozunu egzersiz günü (aşırı egzersizlerde) azaltmakla önlemek kabildir.İyi kontrol edilmemiş ve lnsülin kullanmayan diabetiklerde aşırı. egzersiz insüline-kontr· hormonların artmasına neden olur. Kan şekeri düşse bile ketoz meydana çıkar.