Zeka

Zeka : ZEKÂ (intelligence)

İnsanın düşünme, akıl yürütme, gerçekleri olduğu gibi anlama, hüküm verme ve sonuç çıkarma yeteneğine "Zekâ" denir. Buna feraset, zeyreklik, dirayet de denilir. Tersine ise hamakat denir. Üstün zekâ, yüce Allah'ın insana bağışlamış olduğu en kıymetli bir cevherdir. Nitekim "Aklı olmayanın dini de olmaz" denilmiştir."1

Bütüh ilâhi dinler, aklı muhafaza, dini muhafaza, nesli muhafaza, mali muhafaza ve sihhatin muhafazasında müşterektir.

* Kur'ân-ı Kerim, akıl sahiplerine hitap eder, zira aklı olmayan meczuplar, emir ve yasaklarla mükellef değillerdir. Nitekim: "Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde akıl sahipleri için gerçekten açık ibretler vardır"
(Al-i imran 190)

"Ey Akıl Sahipleri! Kısasta sizin için hayat vardır. Umulur ki prensiplere uyar da kendinizi (kötü işler yapmaktan) korursunuz" buyrulmuştur.
(Bakara 179: ayrıca bak. Nur 44, Al-i İmran 13, Haşr 2)

Hafızanın Gelişmesine Faydalı Olan Bazı Maddeler: (mnemonic) Zencefil, hafızayı kuvvetlendirir. Kuru üzüm zekayı geliştirir. Nitekim İmam Zührî (r.a.) şöyle demiştir: "Her kim hadis ezberlemek isterse, kuru üzüm yesin!
"
* İbni Abbas Hz.'leri de: "Kuruüzüm'ün çekirdeği dert, etli kısmı isedeva(ilaç)'dır" demiştir.

Iran sabiri, su ile karıştırılarak iki kaşık kadariçildiği zaman zekayı geliştirir, kalbi kuvvetlendirir, safra ve balgam artıklarını mideden temizler, soğukta içildiği zaman, kanlı ishalden korur.

* İmam Zührî, İbni Cüreyce: "Sana balı tavsiye ederim, çünkü bal hafızayı kuvvetlendirir" demiştir.Koyun eti, zihni ve hafızayı kuvvetlendirir. En iyisi siyah koç etidir, çünkü o daha hafif, daha lezzetli ve daha faydalıdır. Hayası burulmuş olan burulmamış olandan-daha faydalı vedaha kalitelidir. Tavuk eti, zekayı geliştirir, meniyi artırır, sesi iyileştirir, rengi güzelleştirir, aklı güçlendirir ve iyi kan yapar."2

Hz. Ali'de şöyle der: Uçşey zekayı geliştirir, balgamı da giderir. Misvak kullanmak, oruç tutmak, Kur'ân okumak."3

Fındık yemek, zekayı geliştirir. Devamlı kuruüzüm, fıstık içi ve biberiyye yiyen kimsenin hafızası gelişir. Kabak, zekayı geliştirir. Akgünlük; kuruüzüm ve fıstığa karıştırılarak yenirse, hafızayı açar ve geliştirir.

Tatlı badem, şekerle birlikte yenirse, zekayı geliştirir."4

Kaynaklar:
[1]- C. Sağır 2113; Tesdidtil-Kavs vr. 272b. [2]-1. Kayyım s. 368. 381-82. 388. 4/6-/7, 424. [3]- İhya. Fazâilü'l-Kur'ân 11499. [4]-Bağdadi s. 75. 113. 14i, 149. 151. 158: ayrıca bak. i. Kayyım s. 430-31.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp