Turunç
TURUNÇ (citrusaurantiumamara)
Turunçgillerden bütün Akdeniz ülkelerinde yetişen, kışın yaprağını dökmeyen bir ağaç ve bu ağacın portakala benzeyen, fakat suyu acımtrak olan meyvesi. Portakalın yabanisine turunç denir. Tarlalarda kendiliğinden biter, portakala aşılanır, altın renginde, hoş kokulu, ekşi bir meyvedir diye de tarif edilmiştir. Portakal, limon, mandalina ve greyfut gibi meyvelerin hepsine birden turunçgiller denilir. Özellikleri birbirine pek yakındır. Birbirinin yerine de kullanılmşıtır. Suyu ekşi olduğu için tatlı bir madde ile yenilmesi uygundur.
* Nitekim İmam Mesruk (r.a.) demiştir ki: "Hz. Aişe'nin yanına varmıştım, yanında gözleri görmeyen bir kimse vardı. Aişe turuncu parçalara bölüyor, bal ile birlikte ona yediriyordu. Ben ona: "Ey Müminlerin annesi bu kimdir?" diye sordum. Aişe: "Bu kimse, yüce Allah'ın bunun sebebiyle peygamberini ikaz ettiği ibni Ümmü Mektum'dur" dedi.
(E. Nuaym vr. 32b. 134a; i. Sünnî vr. ısa, 65a) Turunç ve limon suyu, temizlik maddesi olarak ta kullanılmıştır. (Nesiml 1/166)
Özellikleri:
Ekşi turunçtan yapılan şurup, mide yanmalarına karşı faydalıdır. Kalbi kuvvetlendirir ve ferahlatır. İştahı açar ve susuzluğu giderir. Safra, ishal ve kusmayı keser. Çarpıntıyı önler, üzüntü ve sıkıntıyı giderir.
* Ekşi turunç suyu, sinirlere ve nefes darlığına zararlıdır. Turuncun çekirdeği, kabuğu, yaprağı ve çiçeği hararet verir. Çekirdeğinde panzehir özelliği vardır. İki miskal (yaklaşık 10 gram) turunç çekirdeği döğülüp, akrebin soktuğu yer üzerine konulursa, ağrıyı keser. Eğer bundan iki miskal şurup yapılıp içilirse, bütün zehirlenmelere karşı faydalıdır."1
Turuncun sarı kabuğundan ise turunç macunu yapılır. Bu macun, kulunçağrısına karşı gayet faydalıdır. Şehveti kuvvetlendirir. İştahı açar, şişkinliği giderir, çiçeği daha kuvvetli ve daha hoştur. Turuncun kokusu, vebâsalgınını önler ve havayı temizler. Eğer ekşiliğinden dolayı turuncun yenmesi zor olursa, şeker veya bal ile birlikte yenmelidir."2
* Turunç, kalbi kuvvetlendirir ve zekayı geliştirir."3
* Peygamber Aleyhis-Selâm da, turunç ve kırmızı elmayı pek severdi."4
* Yine Peygamber Aleyhis-Selâm bir hadis-i şeriflerinde mümin kimseyi turunca benzeterek şöyle buyurmuştur: "Kur'ân okuyan mümin kimse, turunca benzer, kokusu güzel tadı da güzeldir. Kur'ân okumayan mümin ise hurmaya benzer, tadı güzeldir fakat kokusu yoktur. Kur'ân okuyan günahkar kimse ise reyhan çiçeğine benzer, kokusu güzel fakat tadı acıdır. Kur'ân okumayan günahkar kimse ise, Ebû Cehil karpuzuna benzer, tadı acı, kokusu da yoktur...."5
Kaynaklar:
[I]- Bağdadi s. 59-60 [2]- a.g.e. s. 60. [3]- K Hakâyık 21 115; F. Kadir 4/336; K. Ummai 10/28257. [4]- Nihâye 1/ 446. [5J- Buhâri. et'ime 6/201; Müslim, müsâfirin H. 243; E. Davud. Edeb H. 4829; Nesâî, imâm bab 32; i. Kayyım s. 333.
Turunçgillerden bütün Akdeniz ülkelerinde yetişen, kışın yaprağını dökmeyen bir ağaç ve bu ağacın portakala benzeyen, fakat suyu acımtrak olan meyvesi. Portakalın yabanisine turunç denir. Tarlalarda kendiliğinden biter, portakala aşılanır, altın renginde, hoş kokulu, ekşi bir meyvedir diye de tarif edilmiştir. Portakal, limon, mandalina ve greyfut gibi meyvelerin hepsine birden turunçgiller denilir. Özellikleri birbirine pek yakındır. Birbirinin yerine de kullanılmşıtır. Suyu ekşi olduğu için tatlı bir madde ile yenilmesi uygundur.
* Nitekim İmam Mesruk (r.a.) demiştir ki: "Hz. Aişe'nin yanına varmıştım, yanında gözleri görmeyen bir kimse vardı. Aişe turuncu parçalara bölüyor, bal ile birlikte ona yediriyordu. Ben ona: "Ey Müminlerin annesi bu kimdir?" diye sordum. Aişe: "Bu kimse, yüce Allah'ın bunun sebebiyle peygamberini ikaz ettiği ibni Ümmü Mektum'dur" dedi.
(E. Nuaym vr. 32b. 134a; i. Sünnî vr. ısa, 65a) Turunç ve limon suyu, temizlik maddesi olarak ta kullanılmıştır. (Nesiml 1/166)
Özellikleri:
Ekşi turunçtan yapılan şurup, mide yanmalarına karşı faydalıdır. Kalbi kuvvetlendirir ve ferahlatır. İştahı açar ve susuzluğu giderir. Safra, ishal ve kusmayı keser. Çarpıntıyı önler, üzüntü ve sıkıntıyı giderir.
* Ekşi turunç suyu, sinirlere ve nefes darlığına zararlıdır. Turuncun çekirdeği, kabuğu, yaprağı ve çiçeği hararet verir. Çekirdeğinde panzehir özelliği vardır. İki miskal (yaklaşık 10 gram) turunç çekirdeği döğülüp, akrebin soktuğu yer üzerine konulursa, ağrıyı keser. Eğer bundan iki miskal şurup yapılıp içilirse, bütün zehirlenmelere karşı faydalıdır."1
Turuncun sarı kabuğundan ise turunç macunu yapılır. Bu macun, kulunçağrısına karşı gayet faydalıdır. Şehveti kuvvetlendirir. İştahı açar, şişkinliği giderir, çiçeği daha kuvvetli ve daha hoştur. Turuncun kokusu, vebâsalgınını önler ve havayı temizler. Eğer ekşiliğinden dolayı turuncun yenmesi zor olursa, şeker veya bal ile birlikte yenmelidir."2
* Turunç, kalbi kuvvetlendirir ve zekayı geliştirir."3
* Peygamber Aleyhis-Selâm da, turunç ve kırmızı elmayı pek severdi."4
* Yine Peygamber Aleyhis-Selâm bir hadis-i şeriflerinde mümin kimseyi turunca benzeterek şöyle buyurmuştur: "Kur'ân okuyan mümin kimse, turunca benzer, kokusu güzel tadı da güzeldir. Kur'ân okumayan mümin ise hurmaya benzer, tadı güzeldir fakat kokusu yoktur. Kur'ân okuyan günahkar kimse ise reyhan çiçeğine benzer, kokusu güzel fakat tadı acıdır. Kur'ân okumayan günahkar kimse ise, Ebû Cehil karpuzuna benzer, tadı acı, kokusu da yoktur...."5
Kaynaklar:
[I]- Bağdadi s. 59-60 [2]- a.g.e. s. 60. [3]- K Hakâyık 21 115; F. Kadir 4/336; K. Ummai 10/28257. [4]- Nihâye 1/ 446. [5J- Buhâri. et'ime 6/201; Müslim, müsâfirin H. 243; E. Davud. Edeb H. 4829; Nesâî, imâm bab 32; i. Kayyım s. 333.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
