Tütsü

TÜTSÜ (fumugation)

Güzel koku elde etmek, dezenfekte yapmak veya tıbbî gayelerle anber, kâfur gibi kokuların ham maddelerini; kekik, yavşan gibi bitkilerin kurumuş dallarını veya köklerini yahutta hurma çekirdeği vetuzgibi maddeleri buhurdanlıkta veya yanan ateş içine atıp yakarak kokusu ve dumanından faydalanmak anlamına gelmektedir.

Tütsü Maddeleri:
Misk, kâfur, anber ve safran gibi güzel kokuların hammaddeleri; çörekotu ve teretohumu gibi tohumlar. Reyhan, kekik, yavşan, gelinçiçeği gibi bitkilerin kurumuşdalları ve kökleri, şeker kamışı, akgünlük ve reçineler. Ödağacı, ladin, sandal, tarçın; kurutulup toz haline getirilmiş limon ve portakal kabukları vs. gibi.Genellikle tütsü, kötü kokuyu gidermek, kötü havayı temizlemek için yapılır. Nitekim Amrebinti Hayyan(r.a.) demiştir ki:
"Müminlerin annesi Aişe bana şöyle dedi: "Sizden biriniz hayızdan temizleneceği zaman, adet kanının kötü kokusunu gidermek için ödağacından bir miktar tütsü yapmaya gücü yetmez mi? Eğer ödağacı bulamazsa, bir miktar reyhan; onu da bulamazsa, bir miktar hurma çekirdeği; eğer onu da bulamazsa, bir miktar tuzu ateşte yakıp tütsülendir"1

* Enes İbni Mâlik (r.a.) de: "Evlerinizi akgünlük, yavşan, kekik ve gelinçiçeği gibi güzel kokulu otlarla tütsüleyiniz!" demiştir."2

Bu maddelerden herhangi birisi yakıldığı zaman, etrafa öyle bir koku saçılmaktadır ki, kan ve kan lekesi ve diğer kokular, bu kokuların yanında belirsiz hale gelmektedir. Özetle diyebiliriz ki, bu maddelerin tütsüleri, kötü kokuyu gidermektedir.

* Sahabeden Eş'as b. Kays Hz.'lerinin torunlarından arapların filozofu diye meşhur tabipEbû Yusuf Yakub b. İshak el-Kindî (ölüm 236 H.); bulaşıcı hastalıklara karşı korunmak gayesiyle bir kısım tütsülerle belli yerlerdeki kötü havanın temizlenebileceği ile ilgili olarak "Risale fi'l-Ebhırati'l-Mushhati li'l-Cevvi mine'l Evbâ" adında bir eser yazmıştır."3

Anber'in tütsüsüne durulduğu veya merhem yapılıp dıştan sürüldüğü zaman soğuktan meydana gelen başağrısı veya yarım başağrısına karşı faydalıdır. Veba hastalığı yaygın olduğu zamanlarda anber devamlı koklanır veya tütsüsü yapılırsa, ölüme sebep olan kötü havayı temizler. Anber tütsüsünün dumanı, soğuktan meydana gelen nezle için gayet iyi gelir, dimağı da kuvvetlendirir."4 YAVŞAN ve KEKİK mad. de bak.

Kaynaklar:
[1]- Dârimî taharet 1/264; Süyûtî vr 26a: i. Sünnî vr. 37a [2]- K Ummal 10/28316-17; i. Sünnî vr. 51b. 54a [3]- Ibnı Ebî Usaybia. labakâtü'l-Etıbbâ 2/186 [4]- el-Mûtemed s. 339-340.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp