Felç
FELÇ (paralysis, fâlic)
Sinir sisteminde meydana gelen bir bozukluktan dolayı kas gücünün kaybolmasına verilen isimdir.
Sebepleri:
Beyindeve sinirlerde kanama, ur, iltihap, darbe, öfke, sinirlilik vs. gibi şeylerdir.
* Ebû Osman en-Nehdî demiştir ki: "Bir cemâat bir bitkiden yemişlerdi de kendilerinde yorgunluk ve halsizlik meydana gelmiş ve hareketsiz kalmış (felç olmuş)lardı. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm: "Suyu kırbalarda soğutunuz! İki ezan (ezan ve kamet) arasında hastaların üzerine dökünüz!" buyurmuştur."1
Belirtileri:
Felç meydana gelen organda ya tamamen veya kısmen hareketsizlik başlar, organda soğuma meydana gelir, konuşma ise bazı hallerde imkansız hâle gelebilir.
Felç Vak'aları:
Tabiinden Rebî b. Huseym, felç hastalığına yakalanmıştı. Dostları tarafından:"Tedavi olsanız olmaz mı?" diye teklif edildiğinde: "Şimdiye kadar gelip geçen insan lardan hastalar da öldü, tabibler de öldü" diye cevap vermiştir."2
* Mesruk b. Ecda ve Ebü'l-Esved ed-Düelîdefelç hastalığına yakalanmışlardır.
* Eban b. Osman b. Affan da felç hastalığına yakalanmıştı. Hatta Eban'ın felci, darb-ı mesel hâline gelmişti. Medine'de birisi diğerine öfkelendiği zaman: "Allah sana Eban'ın felcini versin!" diye beddua ediyordu."3
* "Ebû Yakub İshakb. Huneyn ömrünün sonlarına doğru (ölümü 298 H.) felç hastalığına yakalanmış ve bu hastalıktan ölmüştür" (Fihrist s. 415)
* Eban b. Osman'ın rivayet ettiği bir hadis-i şerifte Peygamber Aleyhis-Selâm: "Her kim yerde ve gökte O'nun ismi ile beraber hiç bir şeyin zarar veremiyeceği Allah'ın adı ile başlarım, o işitici ve bilicidir" diye üç kere duâ ederse, sabaha kadar ona belâ isabet etmez. Her kim de bu duayı üç kere sabahleyin okursa akşama kadar belâ isabet etmez" buyurmuştur. Eban b. Osman, felç hastalığına yakalanınca, bu hadîsi Eban'dan işiten bir kimse: "Bu duayı okusaydın da, felç olmasaydın dercesine Eban'a dikkatlice bakıyordu. Bunun üzerine Eban: "Niçin dikkatli bakıyorsun? Allah'a yemin ederim ki, bu hadisi kendisinden işittiğim Osman; yalan söyledi diyemem. Osman da, Peygamber Aleyhis-Selâm'a yalan isnad edemez. Fakat bana felç isabet ettiği gün ben çok sinirli ve öfkeli idim, bu duaları okumayı da unutmuştum" dedi."4
Felç Hastalığının Yaygınlaşması:
Yine Peygamber Aleyhis-Selâm: "Felç hastalığının ve ansızın ölümlerin çoğalması, kıyametin alâmetlerindendir."5
* "Felç hastalığı insanlar arasında o kadar çoğalacaktır ki, halk onu Taun gibi bulaşıcı bir hastalık zannedeceklerdir" buyurmuştur."6
Tedavi:
Dağlama yapmak
(Fizik Tedavi ve Yüz Felci mad. bak.) Felç hastalığına yeni yakalanan kimse üzerine soğuk su dökmek. Vücudunda uyuşukluk, kısmî felç vs. gibi hastalık meydana gelen kimsenin üzerine soğuk su döküldüğü zaman, uyuşmaya yüz tutmuş olan organlarda bir hareket ve canlılık meydana gelmesine, eski kuvvet ve tabîî hararetin yenilenmesine yardımcı olmaktadır."8
Sıtma hastalığı vücuda verdiği hararet sebebiyle, vücuttaki kan, safra, balgam gibi sıvıları inceltir, böylece bazan felç ve yüz felcine karşı da iyi gelir. Zira sıtma vücuttaki katı sıvıları olgunlaştırır."9
Felç Hastalığına Karşı Faydalı Bazı Maddeler:
Bal, felç ve yüzfelcine karşı gayet faydalıdır. Soğuktan meydanagelen bütün hastalıklara karşı şifadır.Kına çiçeği, felç ve kasılma hastalıkları ile
ilgili macunların içine katılır. Kına çiçeğiyağı, organları gevşetir ve sinirleri yumuşatır.
* Anber; felç ve yüzfelcine, balgamdan meydana gelen hastalıklara soğuktan meydana gelen mide rahatsızlıklarına ve şiddetli ağrılara karşı faydalıdır."10
* Çörekotu; felç, yüz ve ağız felçlerine karşı faydalıdır. Pişmiş şalgam suyu, soğuktan meydana gelen el ve ayak donmalarına gayet iyi gelir. Sarımsak; soğuk algınlığına, balgam çıkaranlara ve felçlilere karşı gayet faydalıdır.
* Ödağacı kökünün tozu, felç hasta-lıklarına iyi gelir. Akgünlük zamkı, kekik ile karıştırılıp çiğnenirse, dil tutulmasına karşı faydalıdır. Her kim balıkile beraber, yumurta yeyip felç olursa, kendinden başkasını suçlamasın. Her kim de tok karına hamama gider de felç olursa, o da ancak kendisini suçlasın!"11
* Daha küçük yaşta felç hastalığına yakalanan çocuklara her gün aç karına belli bir miktar bal yedirildiği veya su ile keskinliği giderilerek şerbet hâlinde verildiği zaman, belli birsüreiçindefelçten kurtulur."12
* Felç olan kimseyi soğuk suya sokmak veya üzerine soğuk su dökmek."13
* Bal şerbeti içmek.
* Vücuttaki sıvıları inceltici gıdalar almak. İbni Sina'nın hocası sayılan Horasanlı Filozof Tabib Ebû Bekir Muhammed b. Zerekiyyâ el-Râzî (ölüm 303 H.); felç hastalıkları ve tedavisi ile ilgili olarak "Kitâbü'l-Fâlic" adında bir eser yazmıştır."15
Kaynaklar:
f/J- Nihâye 1/34. 4/39. Herevî 1/230; Faik 3/172. [2]- İ. Sâd 6/192. [3]- i. Kuteybe; el-Maârif s. 410-411. f4J- E Davud edeb H. 5088; i. Mâce dua H. 3869; Tirmizî daavât H. 3388; i. Hıbbân H. 850; I. Sâd 5/152-153. [5]-Abdürrezzak 3/597-98 Hadis mürseldir. [6]- i. Sünnî vr. 45a; E. Nuaym vr. 9la; Abdürrezzak 3/597-98; K. Ummal 10/ 28343 [7]- i. Kuteybe s 330 f8J- / Kayyım s I 78 [9]-Şerhu'l-Erbain s. 36 [10]- i. Kayyim s. 390. 396. 400. 401; ayrıca bak. F. Kadir 6/220: i. Mâce tıp H. 3450. [II]-Bağdâdî s. 13. 83. 84. 89. 123. 137. 149 [12]- Aselün-Nahl s. 172-173. [13]- Nihaye i/34. 4/39; Herevî 1/230: Faik 3/172. [14]- F. Kadir 6/220: el-Leâli'l-Masnûa tıp 21 413: ayrıca bak i Mâce tıp H. 3450. [IS]- Fihrist s. 418; i E. Usaybia 3/343-361.
Sinir sisteminde meydana gelen bir bozukluktan dolayı kas gücünün kaybolmasına verilen isimdir.
Sebepleri:
Beyindeve sinirlerde kanama, ur, iltihap, darbe, öfke, sinirlilik vs. gibi şeylerdir.
* Ebû Osman en-Nehdî demiştir ki: "Bir cemâat bir bitkiden yemişlerdi de kendilerinde yorgunluk ve halsizlik meydana gelmiş ve hareketsiz kalmış (felç olmuş)lardı. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm: "Suyu kırbalarda soğutunuz! İki ezan (ezan ve kamet) arasında hastaların üzerine dökünüz!" buyurmuştur."1
Belirtileri:
Felç meydana gelen organda ya tamamen veya kısmen hareketsizlik başlar, organda soğuma meydana gelir, konuşma ise bazı hallerde imkansız hâle gelebilir.
Felç Vak'aları:
Tabiinden Rebî b. Huseym, felç hastalığına yakalanmıştı. Dostları tarafından:"Tedavi olsanız olmaz mı?" diye teklif edildiğinde: "Şimdiye kadar gelip geçen insan lardan hastalar da öldü, tabibler de öldü" diye cevap vermiştir."2
* Mesruk b. Ecda ve Ebü'l-Esved ed-Düelîdefelç hastalığına yakalanmışlardır.
* Eban b. Osman b. Affan da felç hastalığına yakalanmıştı. Hatta Eban'ın felci, darb-ı mesel hâline gelmişti. Medine'de birisi diğerine öfkelendiği zaman: "Allah sana Eban'ın felcini versin!" diye beddua ediyordu."3
* "Ebû Yakub İshakb. Huneyn ömrünün sonlarına doğru (ölümü 298 H.) felç hastalığına yakalanmış ve bu hastalıktan ölmüştür" (Fihrist s. 415)
* Eban b. Osman'ın rivayet ettiği bir hadis-i şerifte Peygamber Aleyhis-Selâm: "Her kim yerde ve gökte O'nun ismi ile beraber hiç bir şeyin zarar veremiyeceği Allah'ın adı ile başlarım, o işitici ve bilicidir" diye üç kere duâ ederse, sabaha kadar ona belâ isabet etmez. Her kim de bu duayı üç kere sabahleyin okursa akşama kadar belâ isabet etmez" buyurmuştur. Eban b. Osman, felç hastalığına yakalanınca, bu hadîsi Eban'dan işiten bir kimse: "Bu duayı okusaydın da, felç olmasaydın dercesine Eban'a dikkatlice bakıyordu. Bunun üzerine Eban: "Niçin dikkatli bakıyorsun? Allah'a yemin ederim ki, bu hadisi kendisinden işittiğim Osman; yalan söyledi diyemem. Osman da, Peygamber Aleyhis-Selâm'a yalan isnad edemez. Fakat bana felç isabet ettiği gün ben çok sinirli ve öfkeli idim, bu duaları okumayı da unutmuştum" dedi."4
Felç Hastalığının Yaygınlaşması:
Yine Peygamber Aleyhis-Selâm: "Felç hastalığının ve ansızın ölümlerin çoğalması, kıyametin alâmetlerindendir."5
* "Felç hastalığı insanlar arasında o kadar çoğalacaktır ki, halk onu Taun gibi bulaşıcı bir hastalık zannedeceklerdir" buyurmuştur."6
Tedavi:
Dağlama yapmak
(Fizik Tedavi ve Yüz Felci mad. bak.) Felç hastalığına yeni yakalanan kimse üzerine soğuk su dökmek. Vücudunda uyuşukluk, kısmî felç vs. gibi hastalık meydana gelen kimsenin üzerine soğuk su döküldüğü zaman, uyuşmaya yüz tutmuş olan organlarda bir hareket ve canlılık meydana gelmesine, eski kuvvet ve tabîî hararetin yenilenmesine yardımcı olmaktadır."8
Sıtma hastalığı vücuda verdiği hararet sebebiyle, vücuttaki kan, safra, balgam gibi sıvıları inceltir, böylece bazan felç ve yüz felcine karşı da iyi gelir. Zira sıtma vücuttaki katı sıvıları olgunlaştırır."9
Felç Hastalığına Karşı Faydalı Bazı Maddeler:
Bal, felç ve yüzfelcine karşı gayet faydalıdır. Soğuktan meydanagelen bütün hastalıklara karşı şifadır.Kına çiçeği, felç ve kasılma hastalıkları ile
ilgili macunların içine katılır. Kına çiçeğiyağı, organları gevşetir ve sinirleri yumuşatır.
* Anber; felç ve yüzfelcine, balgamdan meydana gelen hastalıklara soğuktan meydana gelen mide rahatsızlıklarına ve şiddetli ağrılara karşı faydalıdır."10
* Çörekotu; felç, yüz ve ağız felçlerine karşı faydalıdır. Pişmiş şalgam suyu, soğuktan meydana gelen el ve ayak donmalarına gayet iyi gelir. Sarımsak; soğuk algınlığına, balgam çıkaranlara ve felçlilere karşı gayet faydalıdır.
* Ödağacı kökünün tozu, felç hasta-lıklarına iyi gelir. Akgünlük zamkı, kekik ile karıştırılıp çiğnenirse, dil tutulmasına karşı faydalıdır. Her kim balıkile beraber, yumurta yeyip felç olursa, kendinden başkasını suçlamasın. Her kim de tok karına hamama gider de felç olursa, o da ancak kendisini suçlasın!"11
* Daha küçük yaşta felç hastalığına yakalanan çocuklara her gün aç karına belli bir miktar bal yedirildiği veya su ile keskinliği giderilerek şerbet hâlinde verildiği zaman, belli birsüreiçindefelçten kurtulur."12
* Felç olan kimseyi soğuk suya sokmak veya üzerine soğuk su dökmek."13
* Bal şerbeti içmek.
* Vücuttaki sıvıları inceltici gıdalar almak. İbni Sina'nın hocası sayılan Horasanlı Filozof Tabib Ebû Bekir Muhammed b. Zerekiyyâ el-Râzî (ölüm 303 H.); felç hastalıkları ve tedavisi ile ilgili olarak "Kitâbü'l-Fâlic" adında bir eser yazmıştır."15
Kaynaklar:
f/J- Nihâye 1/34. 4/39. Herevî 1/230; Faik 3/172. [2]- İ. Sâd 6/192. [3]- i. Kuteybe; el-Maârif s. 410-411. f4J- E Davud edeb H. 5088; i. Mâce dua H. 3869; Tirmizî daavât H. 3388; i. Hıbbân H. 850; I. Sâd 5/152-153. [5]-Abdürrezzak 3/597-98 Hadis mürseldir. [6]- i. Sünnî vr. 45a; E. Nuaym vr. 9la; Abdürrezzak 3/597-98; K. Ummal 10/ 28343 [7]- i. Kuteybe s 330 f8J- / Kayyım s I 78 [9]-Şerhu'l-Erbain s. 36 [10]- i. Kayyim s. 390. 396. 400. 401; ayrıca bak. F. Kadir 6/220: i. Mâce tıp H. 3450. [II]-Bağdâdî s. 13. 83. 84. 89. 123. 137. 149 [12]- Aselün-Nahl s. 172-173. [13]- Nihaye i/34. 4/39; Herevî 1/230: Faik 3/172. [14]- F. Kadir 6/220: el-Leâli'l-Masnûa tıp 21 413: ayrıca bak i Mâce tıp H. 3450. [IS]- Fihrist s. 418; i E. Usaybia 3/343-361.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
