dirsek kırıklı çıkıkları
Kırıklı-çıkıklar : Bu tipte kompresyon, tansiyon, rotasyon veya makaslamaya bağlı olarak tüm kolonlar etkilenir. Kırığı oluşturan kuvvete göre üç tipe ayrılır. Olguların çoğunda nörolojik bulgu vardır. İnstabil kırıklardır.Vertebra kırıklarında dikkatli bir nörolojik muayene ilk lezyönun belirlenmesi ve yapılan tedavinin etkinliğinin belirlenmesi için gereklidir. Bu nörolojik muayenede lezyönun seviyesi ve kısmi olup olmadığı saptamr.Kırıklarım gereği gibi değerlendirilmesi için kaliteli direkt radyogramlar ve bilgisayarlı tomografi tetkikleri yapılır. Eğer nörolojik -bulgu mevcut ise magnetik rezonans görüntüleme tetkiki de yararlı olabilir. Nörolojik bulguların -prognozunu belirlemede SSEP (somatosensoriel evoked potential) incelemesi etkindir.Vertebra' kırıklarının tedavisi lezyönun oluş şekline göre belirlenir. Bu kırıklar yüksekten düşme veya trafik kazası gibi şiddetli travmalar ile meydana geldiğinden hastanındiğer sistem sorunları da gözden kaçırılmamalıdır.
Vertebra kırığı olan hastalarda para- litik ileus gelişme eğilimi vardır. Bu nedenle oral alım engellenir.Önemli bir deformite göstermeyen ve sta- bil olduğu kabul edilen kırıklarda yatak isti- rahatinden sonra vitraten ceket veya üç nokta prensipli korseler gibi dış destekler ile hasta mobilize edilir. 3 ay içinde tedaviye son verilir.Nörolojik bulgusu olmayan instabil kırıklı hastalarda, mümkün olan en kısa sürede mo- bilizasyonlarınm sağlanması için internal fik- sasyon yapılır. Genellikle posterior fiksasyon yeterli olur. Çok sayıda enstrümantasyon tanımlanmıştır. Son zamanlarda güncellik kazanan sistemler transpediküler vida ve rod veya plak temeline dayanmaktadır. Geometrik olarak, spinöz çıkıntı, lamina ve lateral çı- kmtıler bir bölgede birleşir ve pediküller bu noktadan başlar. Bu bölgeden geçecek şekilde posteriordan korpusa doğru yerleştirilen ve yapısı pedikül morfolojisine uygunluk gösteren vidaların taşıma güçleri oldukça fazladır. Pediküllerin önemli bir kısmı kortikal kemik yapısında olduğu için osteoporotik hastalarda bile oldukça etkin bir fiksasyon elde edilebilir.
Spinal cerrahinin diğer alanlarında da tras- pediküler fiksasyon önemli bir yer tutmaktadır (Şekil 37).Transpediküler vida dışında transvers çıkıntı, lamina ve pedikül çengellerine veya sublaminar tellemeye veya bunların kombinasyonlarına dayanan sistemler ile de etkin fiksasyonlar yapılabilir.Bazı istisnalar dışında komplet veya in- komplet nörolojik bulgusu ve instabil vertebra kırığı olan hastalar mümkün olan en kısa süre içinde ameliyat edilirler. Bu girişimde amaç nöral yapılar üzerindeki basıyı ortadan kaldırmak, redüksiyonu ve stabilizasyonu sağlamaktır. Spinal kanala bası hangi yönden geliyor ise o taraftan cerrahi girişim yapılmasıyeğlenir. Örneğin orta kolona ait fragmanların kanalı %60 dan fazla daralttığı olgularda anterior yaklaşım ile kırığa ait fragmanlar kanaldan çıkarılarak bası ortadan kaldırılabilir. Eğer daralma bu ölçüde değil ise posterior longitüdinal ligament devamlılığı korunmuş olabilmeğinden posterior yaklaşım ve redüksi- yon, ligamentotaksi nedeni ile kanalın re- konstrükte olması için yeterli olabilir.
Spinal stabilizasyona yönelik girişimlerin her üç kolonu da stabilize edecek şekilde planlanması gerekir. Posterior yaklaşımlarda kırık vertabranın pediküllerinden yerleştirilen özel aletler ile üst ve alt tabulalar redükte edilip korpus 1/3 anterior kesimine spongioz greftler yerleştirilebilir. Bu greftlerin konsoli- dasyon ile anterior kolon da stabilize olur. Ancak bu yöntemde anterior kolonun yeterli ölçüde stabilizasyonu için zaman geçmesi gerekmektedir. Kombine anterior ve posterior girişimler ile anteriordan trikortikal greftle- me (ve implant fiksasyonu) ile posterior stabi- lizasyon ve füzyon yapılabilir. Aynı seansta veya farklı seanslarda yapılabilecek bu girişimler ile vertebra yeterli ölçüde stabilize edilir. Ancak iki girişimin morbidite ve mortali- tesinin bir girişime göre daha fazla olduğu unutulmamalıdır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
