Kısmet Helvası

Kısmet helvası denen bir helva yapılır. Özellikle İstanbul'da Şehzadebaşı camiinin avlusunda, Cuma günleri öğlede toplanan kadınlar, kızlar uygular bunu.

Şehdazebaşı camiinin büyük avlusunda toplanan kızlar, kadınlar Helvacı Baba denen bir yatır adına helva yerler. Bu helvadan yiyenin kısmeti çıkarmış, açılırmış. Özellikle evde kalmış, evlenememiş kızlar bu helvadan yerlerse kısa bir süre içinde kısmeti açılır, koca bulunurmuş.

Macunlu, cevizli, fındıklı bir helvadır bu kısmet helvası. Sultanahmet'te ünlü bir şekerci yapardı bunu. O, ölüp gidince helyanın adı da kalkmış ortadan bir süre.

Başörtülü, çarşaflı kadınların yığın yığın biriktiği Şehzadebaşı camiinin avlusunda kısmet helyası bölüşürler, birbirini ite kaka birer parça helva almaya çalışırlar. Bu helva bildiğimiz tahin helvasıdır. Ancak içinde, söylendiği gibi, başka nesneler vardır.

Kısmet helyası bir geleneğin çağımızda sürüp gitmesinden başka bir olay değildir. Manisa ili yörelerinde yapılan mesir macunu ile özdeş bir geleneği içerir. Helvacı Baba diye anılan adamın gömüldüğü yer, camiinin, Vefa yönündeki büyük çınarın altıydı. Onun Sarhoş Recep adlı biri olduğunu, o ağacın altında, kovukta yatıp kalktığını eskiler bilir, söylerdi. Orada ölüp kalınca birdenbire ün kazandı, evliya olup çıktı. Sonralan helva yayıp satan adamın sömürüsüne uğradı. Gerçekte Helvacı Baba diye biri yoktu. Onu helva satan San Hoca adlı bir kitapçı uydurdu.

Kısmet helvası Anadolu'nun değişik yörelerinde yapı-lan bir tatlıdır. Buna, buğday unundan yapıldığı yerlerde, un helyası da denir. Yılın belli günlerinde yapılan köy demeklerinde, düğünlerde bu helva, konuklara yedirilir. Ancak, Ana dolu'da bu tür helyalar İstanbul'da olduğu gibi kazanç düşüncesiyle yapılıp satılmaz. Şehzadebaşı camii avlusunda dağıtılan helvayı yapan, satan, onunla kazanç sağlayan belli bir kimse vardır. Anadolu'da bu yoktur.