Süt Anne
SÜT ANNE (wet nurse, murdıa)
"Yeni doğmuş bebeği, öz annesinden başka; iki tam yıl içinde az veya çok emziren kadına "Süt Anne" denir. Arabistanda iklimin pek sıcak olması vs. gibi sebeplerle Mekke halkı çocuklarını; havası temiz, suyu güzel ve bir sayfiye şehri olan Tâif ve daha bazı güzel yaylalarda oturmakta olan emzikli kadınlara, bebeklerini emzirtmek için verirlerdi. Bu uygulama İslâm'dan önce de birgelenek halindeydi. Hatta bu güzel yerlerde oturmakta olan emzikli kadınlar, Mekke'deki pazar ve panayırlara, ücret karşılığında emzirmek üzere çocuk bulmağa gelirlerdi. Peygamber Aleyhis-Selâm'ın süt annesi Halîme de, Rasulullah'ı böyle bir arayışla alıp götürmüş ve emzirmişti. Nitekim Kur'ân-ı Kerim'de: "... Eğer çocuklarınızı süt anneye emzirtmek isterseniz, süt annenin razı olacağı bir ücreti verdiğiniz takdirde sizin için bir günah yoktur..." buyrulmuştur.
(Bakara 233. ayrıca bak Kasas 12. Talak 6)
Süt, Karakteri Değiştirir:
Sütannelerin akıllı, güzel ahlaklı ve sağlıklı olmaları lazımdır ki, emzirdiği çocuk dahi,akıllı, sağlıklı ve güzel ahlaklı olsun.Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Süt, karakteri değiştirir."1 Çocuklarınızı Müzeyne Kabilesine süt emzirtmek üzere verebilirsiniz! Zira onlar emânet ehli, doğru dürüst, ahlaklı insanlardır" buyurmuştur."2
Hz. Ömer de: "Çocuklarınızı kötü annelere emzirtmekten sakınınız! Çünkü günün birinde o kadının kötü ahlakının tesiri, çocukta görülür" demiştir."3
Süfyan b. Uyeyne bir kimseye: "Falan Kabileden misin?" diye sormuş, O da: "Hayır, fakat onlar beni emzirdiler" demiştir. Bunun üzerine Süfyan; Hz. Ömer'in şöyle dediğini işittim: "Emilen süt, emen kimsede kendi karakterini (özelliğini) gösterir" demiştir."4
* Ziyad b. İsmail es-Sehmîisebu konuda şöyle demiştir: "Peygamber Aleyhis-Selâm, yeni doğmuş çocukların; ahmak, geri zekalı ve kötü ahlaklı süt annelere verilmesini yasakladı ve şöyle buyurdu: "Zira çocuk, ahlak ve karakter bakımından süt annesine çeker"5
Hasta Kadının Sütü, Emen Çocuğu Hasta Eder:
Nitekim bir hadis-i şerifte: "Çocuk-larınızı sağlıklı olmayan ve gözünün görme duyusu zayıf olan kadınlara emzirtmeyiniz! Çünkü böyle bir kadının sütü; çocuğun sağlığına ve gözüne tesir eder" buyrulmuştur."6
Süt Anneye Saygı:
Sahâbe'den Ebü't-Tufeyl (r.a.) de-miştir ki: "Peygamber Aleyhis-Selâm'ı Ci'râne Mevkiinde et taksim ederken gördüm. Ben o günlerde kesilmiş bir devenin kemiklerini ancak taşıyabilecek kadar bir çocuktum. Bu sırada bir kadın geldi ve Peygamber Aleyhis-Selâm'a yaklaştı. Peygamber Aleyhis-Selâm da o kadının oturması için sırtındaki cübbesini çıkarıp yere serdi. Kadın da onun üzerine oturdu. Bunun üzerine ben:"Bu kadın kimdir?" diye sordum. Oradakiler: "Rasulullah'ın süt annesi (Halîme)'dir" dediler."7
Süt Hakkı:
"Peygamber Aleyhis-Selâm, Hatice ile evlendikten sonra; süt annesi Halîme yanına gelmiş; yurtlarında darlık olduğundan şikâyette bulunmuştur. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm "Süt Hakkı" olarak kırk koyun ve birde deve vermiş; kadıncağız çok memnun ve sevinçli olarak yurduna dönüp gitmiştir."8
Kaynaklar:
[1]- C. Sağır 2/22: F. Kadir 4/55: Kenzü'l-Ummâl 6/15653: ayrıca bak. Nihâye 2/442: Hattâbî 2/121: K. Hakâyık 2/77: Hadis munkatıdır. [2]- M. Aliye 2/80. [3]- Nihaye 5/36: Faik 31418: Hattâbî 2/120. [4]- S Kübrâ 7/464: Faik 2/219. II 104: Nihaye 2/442. [5]- M Aliye 2/79: S Kübrâ 7/464: M. Ledüniyye 2/176: Nihaye 2/442: Hadis Mürseldir. [6]-Nihâye 2/221: ayrıca bak Harbî 2/700 [7]- E. Davud edeb H 5144. [8]- Faik 4/74-75: Harbî 1/55: ibni Sâd l/l 13-114.
"Yeni doğmuş bebeği, öz annesinden başka; iki tam yıl içinde az veya çok emziren kadına "Süt Anne" denir. Arabistanda iklimin pek sıcak olması vs. gibi sebeplerle Mekke halkı çocuklarını; havası temiz, suyu güzel ve bir sayfiye şehri olan Tâif ve daha bazı güzel yaylalarda oturmakta olan emzikli kadınlara, bebeklerini emzirtmek için verirlerdi. Bu uygulama İslâm'dan önce de birgelenek halindeydi. Hatta bu güzel yerlerde oturmakta olan emzikli kadınlar, Mekke'deki pazar ve panayırlara, ücret karşılığında emzirmek üzere çocuk bulmağa gelirlerdi. Peygamber Aleyhis-Selâm'ın süt annesi Halîme de, Rasulullah'ı böyle bir arayışla alıp götürmüş ve emzirmişti. Nitekim Kur'ân-ı Kerim'de: "... Eğer çocuklarınızı süt anneye emzirtmek isterseniz, süt annenin razı olacağı bir ücreti verdiğiniz takdirde sizin için bir günah yoktur..." buyrulmuştur.
(Bakara 233. ayrıca bak Kasas 12. Talak 6)
Süt, Karakteri Değiştirir:
Sütannelerin akıllı, güzel ahlaklı ve sağlıklı olmaları lazımdır ki, emzirdiği çocuk dahi,akıllı, sağlıklı ve güzel ahlaklı olsun.Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Süt, karakteri değiştirir."1 Çocuklarınızı Müzeyne Kabilesine süt emzirtmek üzere verebilirsiniz! Zira onlar emânet ehli, doğru dürüst, ahlaklı insanlardır" buyurmuştur."2
Hz. Ömer de: "Çocuklarınızı kötü annelere emzirtmekten sakınınız! Çünkü günün birinde o kadının kötü ahlakının tesiri, çocukta görülür" demiştir."3
Süfyan b. Uyeyne bir kimseye: "Falan Kabileden misin?" diye sormuş, O da: "Hayır, fakat onlar beni emzirdiler" demiştir. Bunun üzerine Süfyan; Hz. Ömer'in şöyle dediğini işittim: "Emilen süt, emen kimsede kendi karakterini (özelliğini) gösterir" demiştir."4
* Ziyad b. İsmail es-Sehmîisebu konuda şöyle demiştir: "Peygamber Aleyhis-Selâm, yeni doğmuş çocukların; ahmak, geri zekalı ve kötü ahlaklı süt annelere verilmesini yasakladı ve şöyle buyurdu: "Zira çocuk, ahlak ve karakter bakımından süt annesine çeker"5
Hasta Kadının Sütü, Emen Çocuğu Hasta Eder:
Nitekim bir hadis-i şerifte: "Çocuk-larınızı sağlıklı olmayan ve gözünün görme duyusu zayıf olan kadınlara emzirtmeyiniz! Çünkü böyle bir kadının sütü; çocuğun sağlığına ve gözüne tesir eder" buyrulmuştur."6
Süt Anneye Saygı:
Sahâbe'den Ebü't-Tufeyl (r.a.) de-miştir ki: "Peygamber Aleyhis-Selâm'ı Ci'râne Mevkiinde et taksim ederken gördüm. Ben o günlerde kesilmiş bir devenin kemiklerini ancak taşıyabilecek kadar bir çocuktum. Bu sırada bir kadın geldi ve Peygamber Aleyhis-Selâm'a yaklaştı. Peygamber Aleyhis-Selâm da o kadının oturması için sırtındaki cübbesini çıkarıp yere serdi. Kadın da onun üzerine oturdu. Bunun üzerine ben:"Bu kadın kimdir?" diye sordum. Oradakiler: "Rasulullah'ın süt annesi (Halîme)'dir" dediler."7
Süt Hakkı:
"Peygamber Aleyhis-Selâm, Hatice ile evlendikten sonra; süt annesi Halîme yanına gelmiş; yurtlarında darlık olduğundan şikâyette bulunmuştur. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm "Süt Hakkı" olarak kırk koyun ve birde deve vermiş; kadıncağız çok memnun ve sevinçli olarak yurduna dönüp gitmiştir."8
Kaynaklar:
[1]- C. Sağır 2/22: F. Kadir 4/55: Kenzü'l-Ummâl 6/15653: ayrıca bak. Nihâye 2/442: Hattâbî 2/121: K. Hakâyık 2/77: Hadis munkatıdır. [2]- M. Aliye 2/80. [3]- Nihaye 5/36: Faik 31418: Hattâbî 2/120. [4]- S Kübrâ 7/464: Faik 2/219. II 104: Nihaye 2/442. [5]- M Aliye 2/79: S Kübrâ 7/464: M. Ledüniyye 2/176: Nihaye 2/442: Hadis Mürseldir. [6]-Nihâye 2/221: ayrıca bak Harbî 2/700 [7]- E. Davud edeb H 5144. [8]- Faik 4/74-75: Harbî 1/55: ibni Sâd l/l 13-114.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
