Sedir Ağacı

Sedir, Trabzon hurması cinsinden Arabistan kirazı veya dağ servisi denilen büyük bir ağaçtır ki yaprağının kurutulup toz haline getirilmiş şekli, Peygamber Aleyhis-Selâm zamanında temizlik maddesi olarak kullanılmıştır.

Cünüplükten temizlenme, elbise temizliği ve cenaze yıkanması gibi. Kullanış şekli ise, birşeyi temizlemek, temizlenmek istenilen yere sürmek, ovalamak sonra üzerine su dökmek veya bu tozu sıcak su içine atmak ve bu su ile temizlik yapmak suretiyle olmaktadır."1

Sâd İbni Huseyme (r.a.) demiştir ki: "Peygamber Aleyhis-Selâm başını Arabistan Kirazı yaprağının tozu ile yıkardı."2

Ebû Câfer(r.a.)şöyle demiştir: "Peygamber Aleyhis-Selâm, susam yağını burnuna ilaç olarak damlatır, sedir ağacı (Arabistan Kirazı) yaprağının tozu ile de başını yıkardı" (i.sâd 1/448).

Sedirağacı yaprağının tozu bazan dagülhatmi tozu ile karıştırılır ve bununla cenaze, elbise vs. gibi şeyler yıkanır..." (Harbî2/853)

* Sahâbiyye hanımlardan Ümmü Atıyye Hz.'leri de bu toz ile cenaze yıkanması hakkında şöyle bir hadise anlatır: "Kızlarından biri vefat ettiği zaman Peygamber Aleyhis-Selâm yanımıza çıkageldi de: "O'nu (zeyneb'i) su ve sedir ağacı yaprağının tozu ile üç beş veya gerektiği kadar yıkayınız. Fakat sonuncu olarak yıkadığınızda suyun içine Kâfur veya Kâfur cinsinden bir koku koyunuz! Bitirdiğiniz zaman ise bana haber veriniz!" buyurmuştur."3

* İbni Abbas Hz.'leri de: "Peygamber Aleyhis-Selâm'ın cenazesi, su ve Arabistan kirazı yaprağının tozu ile üç defa, sonra da yalnız su ile yıkandı." demiştir."4

İbni Ömer (r.a.) de şöyle demiştir: "(Babam) Ömer İbnil-Hattâb'ın cenazesi üç defa su ve bir defa da Arabistan Kirazı yaprağının tozu ile yıkandı."5

Adet kanamasından sonra temizlenmek isteyen kadınlara, cünüplükten temizlenmek isteyenlere ve yeni müslüman olan kimselere sedir ağacı yaprağının tozu ile temizlenmeleri tavsiye edilmiştir.

Nitekim Ümmü Kays binti Mihsan; Peygamber Aleyhis-Selâm'a adet kanamasının elbiseye bulaştığı zaman nasıl temizleneceğini sormuş, O'da: "Önce onu birşey ile silersin, sonra da su ve sedir ağacı yaprağının tozu ile yıkayıp temizlersin!" buyurmuştur."6

İbrahim Nahaî (r.a.) de: "Sahabe ve tabiîn cünüblükten dolayı temizlenecekleri zaman önce başlarını Arabistan kirazı yaprağının tozu ile yıkarlar, sonra bir müddet beklerler, biraz sonra da yıkanırlardı" demiştir."7

Kays İbni Asım (r.a.) de şöyle der: "Ben müslüman olmak niyetiyle Peygamber Aleyhis-Selâm'ın yanına vardığımda; bana, su ve arabistan kirazı yaprağının tozu ile temizlenmemi emretti."8

Yine Peygamber Aleyhis-Selâm, müslüman olmak isteyen Katâde ve Vâsıle'ye hitaben: "Ey Katâde! Su ve arabistan kirazı yaprağının tozu ile guslet ve kendinden küfür alâmeti olan kılları traş edip gider!"9

* "Ey Vasile! Haydi git, kendinden küfür alâmet ve işareti olan kılları traş et! Su ve sedir ağacı yaprağının tozu ile de guslet!" buyurmuştur."10

Sedir Ağacının Kesilmesinin Yasaklanması:
Arabistan kirazı, Trabzon hurması cinsinden büyük bir ağaç olduğu için çölde yolculara ve hayvanlara gölgelik etmesi, şehir içinde şehrin güzelleşmesine sebep olması, gölgesinde oturulması, yaprağının tozunun sabun gibi temizlikte kullanılması gibi sebeplerle umûma âit yerlerde bulunanlarının kesilmesi yasaklanmıştır.

Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Her kim sedir ağacını keserse, Allah o kimseyi başı aşağı ateşe atar" buyurmuştur."11

* Ebû Cafer (r.a.) demiştir ki: "Peygamber Aleyhis-Selâm, ölümü hastalığında Hz. Ali'ye hitaben: "Ey Ali! Dışarı çık ve çağır, benim emrim olarak değil, Allah'ın emri olarak çağır: "Arabistan kirazı (sidr) ağacını kesene Allah lanet etsin!"12

Netice:
Arabistan kirazı yaprağının tozunda sabun gibi temizleme özelliği vardır.

Saçları diğer şeylerden daha iyi temizler, vücut hararetini giderir.

Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm, temizlenmek isteyenlerin ve ölülerin sedir ağacı yaprağının tozu ile yıkanmasını tavsiye etmiştir."13