Doğum Kontrolü
DOĞUM KONTROLÜ (azil)
Doğumun sınırlandırılıp tahditedilmesine verilen isimdir. Arapça'da "azil" kelimesi ile ifâde edilmektedir. Azil ise: "Cinsî münâsebet zamanında çocuk olmaması düşüncesiyle henüz inzal vâki olmadan önce, geri çekilerek meniyi dışa boşaltmak, demektir.
Azlin Sebepleri:
* Geçim sıkıntısı endişesi (ekonomik)
* Nüfusun çoğalması kaygusu (hem siyasi, hem ekonomik)
* Kadının yeniden hâmile kalmasının, emzirmekte olduğu çocuğa zararlı olur düşüncesi (tıbbî)
* Yeni bir hamileliğin kadının sağlığı için zararlı olacağı endişesi (tıbbî)
* Kadının sık sık doğum yapması sebebiyle gençlik ve güzelliğinin bozulacağı düşüncesi (estetik)
* Kız çocuğu olması endişesi (cehalet) vs. gibi sebeplerdir.
Sebepleri Konusunda Biraz Açıklama Yapmak İstiyorum:
Câbir b. Abdullah (r.a.) demiştir ki: "Bir kimse Peygamber Aleyhis-Selâm'a gelerek: "Ey Allah'ın Rasûlü! Benim cariyem var, o hem hizmetimizi görü-yor, hem de hurma ağaçlarımızı suvarıyor, ben ise onunla yatıp kalkıyorum, hâmile kalmasını da istemiyorum, ne dersiniz?" diye sordu. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm: "İstersen ondan azil yap! (İstersen yapma!) Onun için ne takdir edilmiş ise mutlaka o olacaktır" buyurdu."1
* Eğer, câriye, efendisinden çocuk doğuracak olursa, İslâm Hukukuna göre, Ümmü Veled (çocuk annesi) olur ve bu sebeple cariyelikten kurtularak hürriyetine kavuşur, sahibinin mülkiyetinden de çıkar. Peygamber Aleyhis-Selâm'dan azil konusunda fetva soran mülk sahibi kimse ise, cariyenin kendi hizmetinde kalmasını ve bahçesinin bakımına devam etmesini istemekte ve ekonomik yönden buna ihtiyacının olması sebebiyle mülkiyetinden çıkarmak istememektedir. Aldığı cevapta ise, azil yapıp yapmamakta serbest bırakılmıştır. Ayrıca, günümüzde olduğu gibi, başka ekonomik sebeplerle azil yapmak isteyenler de olmuştur.
*"Üsâme b. Zeyd (r.a.) demiştir ki: "Bir kimse Peygamber Aleyhis-Selâm'a gelerek: "Yâ Rasûlallâh! Ben, karımdan azil yapıyorum" dedi. Peygamber Aleyhis-Selâm da: "Niçin yapıyorsun?" diye sordu. Adamcağız: "Çocuğuna veya çocuklarına acıyorum (kadının yeniden hâmile kalmasının emzirmekte olduğu çocuğa veya cenîne zarar vereceğini düşünüyorum)" dedi. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm: "Eğer bu zararlı olsaydı, İranlılarla Romalılara zararlı olurdu" buyurdu."2
* CâhiliyyeDevri'nde Araplar, kız çocuğu doğduğu zaman üzülüyor, oğlan çocuğu doğduğu zaman ise seviniyordu. İşte bu durum azlin sebeplerinden birini teşkil ediyordu. Çünkü hâmile kalacak kadınır ne doğuracağı belli değildi. Nitekirr Kur'an-ı Kerimde: "Onlardan birine kız çocuğu doğum haber müjdelendiği zaman, öfkelenip yüzÜ simsiyah oluyor. Verilen müjdeniN bıraktığı kötü tesirle utanıp kavminden gizleniyor; acaba çocuğu zillet ve horluğa katlanarak koruyacak mı, yoksa toprağa m gömecek? Dikkat ediniz, hükün verdikleri şey ne kötüdür!1 buyrulmuştur. (NaM 58-59)
Azil Yapmak, Tam Bir Kontrol Değildir:
Azil yapmak, tam bir kontrol değildir Çünkü azil yapıldığı halde, kadının hâmile kaldığı da görülmektedir. Azil, doğum kontrolü konusunda o devirde uygulanar bir sistemdir."3
Zamanımızda ise dahî başka yöntemler uygulanmaktadır. Faka bu uygulamalardan bazısı kadının rahmin hasta etmekte, hatta bir kısırr uygulamalar kadını kısırlaştırmakta ve daha bazı hastalıklar meydan: getirmektedir. Azil de ise bu sakıncalaı yoktur. İstediği zaman azleder, istediğ zaman azletmez cinsî tatminsizliğir dışında tıbbî bir zararı da yok denebilir.
Azil Yapılmasını Caiz Görenler:
Hz. Ali, Ebû Saîdi'l-Hudrî, Câbir b Abdullah, Sâd İbni EbîVakkâs, Ebû Eyyüb el-Ensârî, Zeyd İbni Sabit, İbni Abbas Habbab b. Eret, Hazreti Hasan, Abdullah İbni Mes'ud, Âmir İbni Sâd ve âlimlerir çoğunluğunun görüşlerine göre, tercümelerini sunduğumuz Hadîs-i Şerifler muvacehesinde azlin yapılması caiz görülmüştür."4 Nitekim Câbir b.Abdullah (r.a.): "Peygamber Aleyhis-Selâm hayatta iken biz, azil yapıyorduk, Kur'ân ise inmeye devam ediyordu. (Eğer haram olsaydı bunu yasaklardı)" demiştir."5
* Yine Câbir (r.a.): "Biz azil yapıyorduk, bu durum Peygamber Aleyhis-Selâm'a duyuldu da, bizi bundan menetmedi" demiştir."6
Azil Yapılmasını Mekruh Sayanlar:
Hazreti Ömer, Hz. Osman, Abdullah İbni Ömer ve bazı âlimlere göre ise azlin yapılması mekruh sayılmıştır. Bunlar da görüşlerini bir kısım delillere dayandırmışlardır."7
Netice:
Âlimlerin çoğunluğunun görüşlerine göre, eşinin de muvafakati ile azil yapmak caizdir. Çünkü Peygamber Aleyhis-Selâm daha hayatta iken bu işi yapanlar olmuş, onun tarafından açık bir şekilde yasaklanmamıştır. Ancak, azlin sebepleri bölümünde açıklandığı üzere kötü niyetle yapılmamalıdır. İslâm'da ameller niyetegöredir, niyeti iyi olan kimse yaptığı işten sevap kazanır. Fakat niyeti kötü olan kimse ise aynı işten dolayı günah kazanır. Ancak annenin hasta olması, çocukların hasta veya sakat olarak doğması doğum kontrolü için meşru sebeplerdendir. Fakat rızık endişesi, estetik güzelliğin kaybolması düşüncesi, kız olabileceği kaygısı ile yapılan aziller meşru olmaktan uzaktırlar. Bu konuda sahabeleri serbest bırakan Peygamber Aleyhis-Selâm, dokuz hanımının hiç birinden azil yapmamıştır. Bugün Türkiye'de doğum kontrolünü destekleyen ve ücretsiz olarak ilaçlar dağıtan Avrupalılar, kendi ülkelerinde doğumu teşvik etmektedirler. Şöyle ki: Almanya'da her doğum yapan kadına tam iki yıl, çalışan bir işçinin aldığı maaşın yarısı kadar maaş verilmektedir. Ayrıca, bu müddet zarfında kadın sigortalı sayılmakta, Kilise tarafından da, Kilise ikramiyesi adı altında bir ikramiye verilmektedir.ÇOCUK DÜŞÜRMEK mad. de bak.
Kaynaklar:
f/J- E. Davud nikah 2/252 H. 2173; i. Mâce Mukaddime 1/ 35 H. 89; Müslim talak H. 25: Müsned 3/312, 386. 388 [2]- Müslim talak H. 32; Müsned S/203. [3]- Bak. E. Davud nikah 2/252 H. 2173: Müsned 31312. 386. 388; I. Mâce Mukaddime 1/35 H. 89. [4]- Muvatta talak H. 96. 97; Zürkânî 4/154; T. Ahvezî 41287-291; F. Bâri 9/305-310. [S]- Buhârînikah 6/153; Müslim talak H. 26, 27, 28; Tırmizî nikah H. 1137; I. Mâce nikah 1/620 H. 1927; Müsned 31 309. [6]- Müslim ve BuhârTden ihya 2/52. Hadis. Buhâr?de ilkştkkı ile rivayet edilmiştir. [7]-Muvatta talak H. 98:Zürkânî 4/154-155
Doğumun sınırlandırılıp tahditedilmesine verilen isimdir. Arapça'da "azil" kelimesi ile ifâde edilmektedir. Azil ise: "Cinsî münâsebet zamanında çocuk olmaması düşüncesiyle henüz inzal vâki olmadan önce, geri çekilerek meniyi dışa boşaltmak, demektir.
Azlin Sebepleri:
* Geçim sıkıntısı endişesi (ekonomik)
* Nüfusun çoğalması kaygusu (hem siyasi, hem ekonomik)
* Kadının yeniden hâmile kalmasının, emzirmekte olduğu çocuğa zararlı olur düşüncesi (tıbbî)
* Yeni bir hamileliğin kadının sağlığı için zararlı olacağı endişesi (tıbbî)
* Kadının sık sık doğum yapması sebebiyle gençlik ve güzelliğinin bozulacağı düşüncesi (estetik)
* Kız çocuğu olması endişesi (cehalet) vs. gibi sebeplerdir.
Sebepleri Konusunda Biraz Açıklama Yapmak İstiyorum:
Câbir b. Abdullah (r.a.) demiştir ki: "Bir kimse Peygamber Aleyhis-Selâm'a gelerek: "Ey Allah'ın Rasûlü! Benim cariyem var, o hem hizmetimizi görü-yor, hem de hurma ağaçlarımızı suvarıyor, ben ise onunla yatıp kalkıyorum, hâmile kalmasını da istemiyorum, ne dersiniz?" diye sordu. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm: "İstersen ondan azil yap! (İstersen yapma!) Onun için ne takdir edilmiş ise mutlaka o olacaktır" buyurdu."1
* Eğer, câriye, efendisinden çocuk doğuracak olursa, İslâm Hukukuna göre, Ümmü Veled (çocuk annesi) olur ve bu sebeple cariyelikten kurtularak hürriyetine kavuşur, sahibinin mülkiyetinden de çıkar. Peygamber Aleyhis-Selâm'dan azil konusunda fetva soran mülk sahibi kimse ise, cariyenin kendi hizmetinde kalmasını ve bahçesinin bakımına devam etmesini istemekte ve ekonomik yönden buna ihtiyacının olması sebebiyle mülkiyetinden çıkarmak istememektedir. Aldığı cevapta ise, azil yapıp yapmamakta serbest bırakılmıştır. Ayrıca, günümüzde olduğu gibi, başka ekonomik sebeplerle azil yapmak isteyenler de olmuştur.
*"Üsâme b. Zeyd (r.a.) demiştir ki: "Bir kimse Peygamber Aleyhis-Selâm'a gelerek: "Yâ Rasûlallâh! Ben, karımdan azil yapıyorum" dedi. Peygamber Aleyhis-Selâm da: "Niçin yapıyorsun?" diye sordu. Adamcağız: "Çocuğuna veya çocuklarına acıyorum (kadının yeniden hâmile kalmasının emzirmekte olduğu çocuğa veya cenîne zarar vereceğini düşünüyorum)" dedi. Bunun üzerine Peygamber Aleyhis-Selâm: "Eğer bu zararlı olsaydı, İranlılarla Romalılara zararlı olurdu" buyurdu."2
* CâhiliyyeDevri'nde Araplar, kız çocuğu doğduğu zaman üzülüyor, oğlan çocuğu doğduğu zaman ise seviniyordu. İşte bu durum azlin sebeplerinden birini teşkil ediyordu. Çünkü hâmile kalacak kadınır ne doğuracağı belli değildi. Nitekirr Kur'an-ı Kerimde: "Onlardan birine kız çocuğu doğum haber müjdelendiği zaman, öfkelenip yüzÜ simsiyah oluyor. Verilen müjdeniN bıraktığı kötü tesirle utanıp kavminden gizleniyor; acaba çocuğu zillet ve horluğa katlanarak koruyacak mı, yoksa toprağa m gömecek? Dikkat ediniz, hükün verdikleri şey ne kötüdür!1 buyrulmuştur. (NaM 58-59)
Azil Yapmak, Tam Bir Kontrol Değildir:
Azil yapmak, tam bir kontrol değildir Çünkü azil yapıldığı halde, kadının hâmile kaldığı da görülmektedir. Azil, doğum kontrolü konusunda o devirde uygulanar bir sistemdir."3
Zamanımızda ise dahî başka yöntemler uygulanmaktadır. Faka bu uygulamalardan bazısı kadının rahmin hasta etmekte, hatta bir kısırr uygulamalar kadını kısırlaştırmakta ve daha bazı hastalıklar meydan: getirmektedir. Azil de ise bu sakıncalaı yoktur. İstediği zaman azleder, istediğ zaman azletmez cinsî tatminsizliğir dışında tıbbî bir zararı da yok denebilir.
Azil Yapılmasını Caiz Görenler:
Hz. Ali, Ebû Saîdi'l-Hudrî, Câbir b Abdullah, Sâd İbni EbîVakkâs, Ebû Eyyüb el-Ensârî, Zeyd İbni Sabit, İbni Abbas Habbab b. Eret, Hazreti Hasan, Abdullah İbni Mes'ud, Âmir İbni Sâd ve âlimlerir çoğunluğunun görüşlerine göre, tercümelerini sunduğumuz Hadîs-i Şerifler muvacehesinde azlin yapılması caiz görülmüştür."4 Nitekim Câbir b.Abdullah (r.a.): "Peygamber Aleyhis-Selâm hayatta iken biz, azil yapıyorduk, Kur'ân ise inmeye devam ediyordu. (Eğer haram olsaydı bunu yasaklardı)" demiştir."5
* Yine Câbir (r.a.): "Biz azil yapıyorduk, bu durum Peygamber Aleyhis-Selâm'a duyuldu da, bizi bundan menetmedi" demiştir."6
Azil Yapılmasını Mekruh Sayanlar:
Hazreti Ömer, Hz. Osman, Abdullah İbni Ömer ve bazı âlimlere göre ise azlin yapılması mekruh sayılmıştır. Bunlar da görüşlerini bir kısım delillere dayandırmışlardır."7
Netice:
Âlimlerin çoğunluğunun görüşlerine göre, eşinin de muvafakati ile azil yapmak caizdir. Çünkü Peygamber Aleyhis-Selâm daha hayatta iken bu işi yapanlar olmuş, onun tarafından açık bir şekilde yasaklanmamıştır. Ancak, azlin sebepleri bölümünde açıklandığı üzere kötü niyetle yapılmamalıdır. İslâm'da ameller niyetegöredir, niyeti iyi olan kimse yaptığı işten sevap kazanır. Fakat niyeti kötü olan kimse ise aynı işten dolayı günah kazanır. Ancak annenin hasta olması, çocukların hasta veya sakat olarak doğması doğum kontrolü için meşru sebeplerdendir. Fakat rızık endişesi, estetik güzelliğin kaybolması düşüncesi, kız olabileceği kaygısı ile yapılan aziller meşru olmaktan uzaktırlar. Bu konuda sahabeleri serbest bırakan Peygamber Aleyhis-Selâm, dokuz hanımının hiç birinden azil yapmamıştır. Bugün Türkiye'de doğum kontrolünü destekleyen ve ücretsiz olarak ilaçlar dağıtan Avrupalılar, kendi ülkelerinde doğumu teşvik etmektedirler. Şöyle ki: Almanya'da her doğum yapan kadına tam iki yıl, çalışan bir işçinin aldığı maaşın yarısı kadar maaş verilmektedir. Ayrıca, bu müddet zarfında kadın sigortalı sayılmakta, Kilise tarafından da, Kilise ikramiyesi adı altında bir ikramiye verilmektedir.ÇOCUK DÜŞÜRMEK mad. de bak.
Kaynaklar:
f/J- E. Davud nikah 2/252 H. 2173; i. Mâce Mukaddime 1/ 35 H. 89; Müslim talak H. 25: Müsned 3/312, 386. 388 [2]- Müslim talak H. 32; Müsned S/203. [3]- Bak. E. Davud nikah 2/252 H. 2173: Müsned 31312. 386. 388; I. Mâce Mukaddime 1/35 H. 89. [4]- Muvatta talak H. 96. 97; Zürkânî 4/154; T. Ahvezî 41287-291; F. Bâri 9/305-310. [S]- Buhârînikah 6/153; Müslim talak H. 26, 27, 28; Tırmizî nikah H. 1137; I. Mâce nikah 1/620 H. 1927; Müsned 31 309. [6]- Müslim ve BuhârTden ihya 2/52. Hadis. Buhâr?de ilkştkkı ile rivayet edilmiştir. [7]-Muvatta talak H. 98:Zürkânî 4/154-155
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
