Saparna

SAPARNA AÇIKLAMA 1

Tırmanıcı ve dikenli gövdeli, yeşil çiçekli çok yıllıklı bir. bitkidir. Yapraklarını kışın dökmez. Yapraklar kalp şeklindedir. Kökleri tanen, nişasta, şekerler ve saponin içerir. Körpe sürgünler haşlanarak yenir.

Faydaları: Terletir. Kanı temizler. Cilt hastalıklarında faydalıdır. Frengide kullanılır.

SAPARNA KÖKÜ -SİMİLAX LİLİACEAE-

Kullanılan Kısımları: Kök ve sapları

Kurutma Şekli: Güneşle veya hafif ateşte.

Kullanıldığı Yerler: Mide gazını çıkarıcı, uyarıcı, terletici, idrar artırıcı, kuvvet verici, kan temizleyici, vücuttaki zehirlerin dışarıya atılmasını sağlayıcı, bağırsak, böbrek ve cilt ifrazatını artırıcıdır. Saparna zayıflatıcı olarak da faydalıdır.Cilt hastalıklarında ve romatizmada kanı tasfiye edici olarak kullanılır.

Kullanılışı: 1 bardak kaynar suya, 4-10 gr ince doğranmış bitki konur, 10 dk bekletilir, günde 3 bardak içilir.Doz aşımı kusma ve ishal yapar.

SARI KÖK -ZANN HORR HİZAAPİLİFOLİA-

Diğer İsimleri: Halidonyon

Kullanılan Kısımları : Kök ve dalları

2 cinstir, küçük sarıkök (mami-ran) büyük san kök (zerde çöp, kürküm) denir. Büyük san kök haşlanır, beyaz üzüm şırası ile 10 .gr içilirse sanlığa, ciğer tıkanıklığına iyi gelir.Taze köklerin usaresi sürme gibi göze çekildiğinde göze faydalı olur. Gözün beyazını giderir. Gözü keskinleştirir. Kökleri çiğne-nirse diş ağrılarım geçirir. Suyu sirke ile karıştırılır, leke ve çillere sürülürse giderir.

SARI KÖK (KÜÇÜK) -MAMİRAN-

Bitki ezilip yaralara ekildiğinde yaraları kapatır, uyuza faydalıdır. Gözün beyazını giderir. Haşlanan suyu sirke ile karıştırılıp yüze sürüldüğünde yüzdeki lekeleri, çilleri iyileştirir.

SAPARNA AÇIKLAMA 2

Terletici
İdrar söktürücü
Uyarıcı
Yabani saparna, yakın akrabası Amerikan saplaması gibi kullanılabilir.

Hazırlanışı ve Kullanma Şekli

60 gram kuru kök gövdeyi 112 litre suda bir saat demlendirin. Günde üç veya dört defa 2 ila 3 çorba Kaşığı alın.

SAPARNA AÇIKLAMA 3

Zambakgiller familyasından; tırmanıcı ve dikenli gövdeli, yeşilimsi çiçekli, çok yıllık bir bitkidir.Yaprakları kalp şeklindedir. Çiçekleri şemsiye durumundadır.Kökünde tanen ve saponin bulunur. Birçok türü vardır.Yurdumuzda nemçe saparnası, Anadolu saparnası bulunur.Terletir. Kanı temizler. Cilt hastalıklarında faydalıdır.Frengide kullanılır.

SAPARNA AÇIKLAMA 4

Diğer isimler: Özdikeni, silcan.

Latince Adı: Smilax Aspera. Similax Officinalis.

Bitki: Ağustos-Eylül ayları arasında sarımsı beyaz çiçekler açan dikenli ve tırmanıcı bitkilerdir.

Yetiştiği Yerler: Bilhassa Orta

Amerika ve Güney Amerika''nın bataklık ormanlarında yetişmektedir. Bazı türleri ülkemizde İstanbul ve Adana civarında, Batı ve Güney Anadolu sahil bölgelerinde bulunmaktadır.

Kullanılışı: ilaç yapılan kısım köklerdir. 2 metreye kadar uzanabilen kökler saplarından ayrılarak, yıkanır ve kurutulur. Kalem şeklinde çubuklar haline getirilip saklanır.

İlaç elde etmek için ise kökler toz haline getirilip suyla kaynatılır.

İçindeki Maddeler: Nişasta, rezin ve sarsaponin maddeleri mevcuttur.

Tıbbi Etkiler: Böbrek ifrazatını arttırarak, vücuddaki zehirli maddelerin dışarı atılmasına yardımcı olur. Terletici özelliği sebebiyle, soğuk algınlıklarında faydalı olabilir. Ayrıca ishal yapıcı ve tükürük arttırıcı etkileri de haizdir.

Bulantı ve kusma gibi yan etkileri de söz konusudur.

Toz halindeki kök 1-1.5 gr. olarak 1 defada yutulabileceği gibi 40 gr. kök 1 lt. suda kaynatılarak elde edilen sıvı-dan günde 2-3 bardak olarak da içilebilir.

16. yy.''dan 20. yy.''a kadar frengi tedavisinde kullanılmıştır.

Haricen sedef hastalığında faydalı olabilir.