Su Kaybının Nedenleri
Su Kaybının Nedenleri : Su kaybı değişik ölçütler temelinde sınıflandırılabilir. En yaygın biçimde kullanılan sınıflandırmalardan biri aşağıda yer almaktadır.
• Su kaybının sodyum kaybından fazla olması (hipertonik).
• Su ve elektrolit (başta sodyum) kayıplarının eşit olması (izotonik).
• Sodyum kaybının su kaybından fazla olması (hipotonik).Su kaybı aşın su atılmasına olduğu kadar yetersiz su alımına da bağlı olabilir.
Aşın su atılması dört yoldan gerçekleşir: Mide-bağırsak kanalı, böbrek, akciğer ve deri. Bunlardan biri ya da birkaçı aşın su kaybından sorumlu olabilir. Yetersiz su alımı gençlerde ender olarak görülür. Buna karşılık yaşlılıkta yutkunmanın güçleşmesi, susuzluk duygusunun azalması, zihinsel etkinliklerin zayıflaması gibi nedenlerle yeterince su alınamayabilir.Aşın su atılmasına bağlı olarak vücutta su dengesinin bozulması daha çok rastlanan bir durumdur. Ama yaşlılarda bağırsak yoluyla (ishal) ya da akciğer yoluyla (aşın soluma vb) sıvı kaybı gençlere göre daha az görülür.
Buna karşılık sıcak ortamlarda ve çeşitli nedenlere bağlı aşın terleme, yatalakların vücudunda açılan yaralar deri yoluyla su kaybını artıncı bir etki yapar.Aşın sıvı kaybı suyun hızla ve gereğinden çok içildiği durumlarda da görülür. Bu gibi durumlarda idrar yoluyla sıvı kaybı, alman miktardan daha fazla olabilir.Yaşlılarda klor, potasyum ve öbür elektrolitlerin aşın uygulandığı durumlarda görülen belirgin poliüri (idrar miktannın artması) durumu ve idrarda su sürükleyen maddelerin (glikoz) çıktığı durumlar su kaybına yol açar. Bu koşullar kan şekerinin yükselmesi ya da protein bakımından zengin bir beslenmenin uygulanması nedeniyle ortaya çıkabilir.Bazen sıvı kaybı hücre içindeki sıvının hücre dışı aralıklara sızmasıyla gerçekleşebilir.
Genellikle hücre içi sıvı kaybı, hücre dışı sıvı kaybıyla birlikte görülür. Hastanın içinde bulunduğu ruhsal ve fizyolojik durum susuzluk duymamasına neden olabilir. Zamanında alınacak yeterli su ortaya çıkabilecek sorunları önleyecektir.Kaybedilen sıvı miktannın vücut ağırlığının yüzde 6'sını geçmesi bir hastalık tablosu yaratır ve bazen de oldukça ağır sorunlara yol açar.Yaşlılarda yukarıda belirtilen nedenlerden başka ruhsal çöküntü ve başka psikolojik dengesizlikler de açlık ve susuzluk duygusunu azaltarak vücutta su açığı yaratabilir. Hastalıklara ya da idrar sök- türücülere bağh olarak sık idrara çıkma ve idrar kaçırma korkusunun yol açtığı kaygıyla su aliminin azaltılması da benzer sonuçlar doğurur. Uygun olmayan ve aşın kısıtlayıcı bir beslenme düzeni de yetersiz su alınmasına yol açabilir.
Yüksek tansiyonlu hastalan tedavi etmeye yönelik idrar söktürücülerin denetimsiz ve oldukça uzun süreli kulla- nılmalan yaşlılarda aşın sıvı ve elektrolit kaybının oldukça sık karşılaşılan nedenleri arasındadır.Buraya kadar açıklanan nedenlerden de anlaşılabileceği gibi yaşlılarda aşın sıvı kaybı yaygın görülen bir durumdur. Kesin ve gerçek hastalık koşullan söz konusu değilse, sıvı alimimkısıtlayan önyargılar ve alışkanlığa bağh davranışlarla mücadele etmek, gerekir. Sıvı kaybına bağh tehlikeleri önlemek için, yaşlı kişi istemese bile sıvılar belli bir düzenle verilmelidir. Hastalıklarda ve hastanın kendine bakamadığı durumlarda, tehlike daha da büyür. Hastaya yardımcı olan kişilerin son derece dikkatli olması verilen sıvı miktannı özenle denetlemeleri gerekir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
