Sindirim Sistemi Hastalıkları Nelerdir?

Sindirim Sistemi Hastalıkları Nelerdir?


• Kolera :Kolera (Vibrio cholerae) bakterisinin neden olduğu bağırsak enfeksiyonu ve şiddetli ishal ile ortaya çıkan bir hastalıktır.

• Dizanteri :İnsanlarda kanlı ishal, şiddetli karın ağrısı, gerekmediği halde dışkılama isteği duyma hastalığıdır.

• Ülser : Mide mukozasının alkol, sigara ve asitli içecekler nedeniyle zedelenmesiyle oluşur.

• Siroz : Alkol ve sigara sayesinde karaciğer hücrelerinin kendini yenileyememesi sonucu oluşur.

• Tifo :Kirli içme suları ve pis yiyeceklerden bulaşan bulaşıcı bir hastalıktır.

• İshal : Dışkının sık olarak sulu veya yumuşak çıkması durumudur.

• Sarılık :Kandaki vücuda renk veren maddelerin değerinin değişmesi sonucu deri ve mukozaların sarı renk alması durumudur.

• Gastrit :Alkol, tütün, kimyasal maddeler ile bakteriler ve virüslerden dolayı oluşan hastalıktır..

• Hıçkırık : Diyafram kasının birden kasılması sonucunda ses tellerinin arasındaki açıklığın istem dışı kapanması ile gerçekleşen ani soluk alımı ve bu sırada bir ses dışarı çıkmasıdır.

• Kabızlık : Kabızlık, bağırsak hareketlerinin normale göre azalması durumudur.

• Reflü : Mide asidinin mideden yemek borusuna kaçması hastalığıdır.

• Gıda Zehirlenmeleri: Besin kaynaklı hastalık, içine yabancı etmen karışmış besin tüketimi sonucu meydana gelen herhangi bir hastalıktır. Genelde besin zehirlenmesi de kullanılsa da bu genelde hatalıdır. Gerçek besin zehirlenmesi besinde bulunan yabancı bir kimyasal madde veya doğal toksini yemek yoluyla meydana gelir. Besin kaynaklı hastalıkların çoğu aslında patojen bakteri, virüs, prion veya parazitlerin neden olduğu besin yollu enfeksiyondur. Bu tür enfeksiyonlar genelde besinin hatalı depolanması, hazırlanması veya servisinin yapılmasından kaynaklanır. Yemek hazırlanması sırasında, onda evvel ve sonra hijyen kurallarına uyulması bir hastalığın bulaşma olasılığını azaltır.

• Mide kanseri : Sindirim sistemi organlarından midenin herhangi bir parçasından gelişebilen bir kanser türü. Başta yemek borusu ve ince bağırsak olmak üzere başka organlara da metastaz yapabilir. Nedenleri Beslenme alışkanlığının önemli rol oynadığı mide kanseri, gereğinden çok tuz tüketimi, sebze ve meyve alımının yetersizliği gibi alt yapılara dayanır. Yanmış ya da yeterince pişmemiş kırmızı et tüketimi de bu nedenler arasındadır. Sigara içenlerin içmeyenlere oranla yakalanma riski iki kat daha yüksektir. Aşırı kilolu olmak bazı kanser türlerinde riski artırır. Mide kanseri bunlardan biridir. Ailede görülmüş olması da mide kanseri riskini artıran unsurlardandır.

• Kolon kanseri : Kolon diye adlandırdığımız kalın bağırsak, yaklaşık 2 metre uzunluğundaki sindirim sisteminin ince bağırsaktan sonra gelen kısmıdır. Özellikle batılı ülkelerde sık karşılaşılan kolon kanseri oldukça büyük bir öneme sahiptir. Toplumda görülme sıklığı 10000 de 5 dolayındadır. Erkekte ve kadında eşit oranda görülen kolon kanseri bütün kanserler içinde görülme sıklığı bakımından 3. sırada yer alır. Kolon kanserinin nedeni kesin olarak bilinmemektedir fakat oluşumunda etkili olan bazı çevresel ve genetik nedenler vardır.

Kalıtsal etkenler bu konuda büyük öneme sahiptir. Ailesinde kolon kanseri olan kişilerde kansere yakalanma ihtimali normalden daha yüksektir. Ayrıca daha önceden meme ve yumurtalık kanserini geçirmiş kişilerde ve ailelerinde kolon kanseri sıklığı daha fazladır. Beslenme, kolon kanserinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle Batı tipi diyet kanser ihtimalini arttırır. Kolon kanserinin oluşmasında hayvansal yağların tüketiminin etkili olduğu araştırmalar sonucu saptanmıştır. Ayrıca bazı kimyasal maddeler kanser nedenleri arasındadır. Sanayi işçilerinde, bazı fabrikalarda çalışanlarda kolon kanseri görülmesi kimyasal maddelerin etkisini ortaya koymaktadır.

• Pankreas kanseri: yağ ve proteinlerin sindirilmesine yardımcı olan enzimlerin üretilmesi ve aralarında insülinin de bulunduğu hormonları salgılamak gibi temel işlevleri bulunan pankreastaki sağlıklı hücreler anormalleşerek hızla çoğalmaları sonucu ortaya çıkan hastalık. Anormal hücreler, pankreas`ta kist olarak adlandırılan bir kütle meydana getirirler. Belirtileri Sarılık, karaciğer büyümesi, sindirim güçlüğü, kilo kaybı, ağrı, iştahsızlık, kaşıntı, diabetes mellitus, bulantı, karında hassasiyet, karın boşluğunda sıvı birikmesi. Hastalık sarılık olarak kendini gösterdiğinde, genellikle tehlikeli safhada olduğunu göstermektedir.

Sindirim Organlarında Rahatsızlık

Rahatsızlıklar, mide-bağırsak kanalının her bölümünde ortaya çıkabilir (A). Sindirim organlarında işlevsel bozukluklara (dokuda bozulma olmaz) ve doku bozukluğunun görüldüğü rahatsızlıklara rastlanır.

Hareketlilik ve Su Dengesi Bozuklukları

Zehirli maddelerin ve mikroorganizmaların vücuda alınması, kusmanın eşlik ettiği akut bağırsak iltihabına ve sulu ishaller'e neden olabilir. Hassas sinir uçlarının tahriş edilmesi ve bölgesel aracıların serbest bırakılması, sodyumun ve potasyumun bağırsak lümenine salgılanmasına yol açar; bunu su izler: aynı anda peristaltik hareketler ve geçiş hızı artar. Şiddetli su ve mineral kaybı özellikle küçük çocuklar ve yaşlılar için tehlike oluşturur. 
 
Rahatsızlığa yol açan nedenlerden kaçınmanın yanında dengeli bir sıvı ve mineral bilançosuna da dikkat edilmelidir. Gıda rejiminin ardından dikkat ederek çay ve karbonhidrat (peksimet) alıntıyla öğünler normale döndürülür.Yavaşlamış bağırsak hareketleri sonucu bağırsak içeriğinden aşırı miktarda su çekilir; bu yolla kabızlık (konstipasyon) oluşur. Genellikle bunun nedenleri yetersiz miktarda posalı madde ve sıvı alımı, hareket azlığı veya uzun süreli müshil ilaç kullanımıdır. 
 
Almanya'da erişkinlerin %30-%60'ı kabızlık çekmektedir. Posalı maddeler bakımından zengin bir beslenme biçimine geçmek ve bolca sıvı tüketmek gereklidir. Hassas bağırsak sendromu (colon irritable) kramp gibi karın ağrıları ve dönüşümlü olarak ishal ve kabızlığın görüldüğü, kalın bağırsaktaki bir işlev bozukluğudur. Psikolojik sorunlarınya- nında gıda hazımsızlıkları da rahatsızlığa neden olabilir.Hassas mide sendromu (işlevsel dispepsi). bağırsağa gıda boşaltımında bozuklukların görüldüğü, genelde midede bir hareket bozukluğundan kaynaklanan bir hastalıktır.
 
Mukoza Hasarları (B)
 
Ülserler, mukozada çoğunlukla kanayan hasarlardır. Özellikle midede (ulcus ventriculi) ve onikiparmak bağırsağında (ulcus duodeni) vücudun kendi sindirim süreçleri tarafından tetik- lenirler. Risk etkenleri arasında stres, tütün kullanımı. aşırı miktarda ağrı kesici veya alkol aliminin yanında helicobacter pylorlrim görüldüğü bakteriyel enfeksiyonlar bulunur. Belirtileri, gıda alıntına bağlı olarak görülen sık ve şiddetli üstmide ağrılarıdır. Akut mide-bağırsak delinme riski durumunda gıdalar püre halinde alınır.

Gastrit, mide mukozasında ortaya çıkan akut veya kronik iltihaptır (C). Enfeksiyonlar, kimyasal maddeler ve vücudun bağışıklık sisteminin tepkimeleri (atrofik gastrit) bu rahatsızlığa neden olabilir. Rahatsızlığın temel belirtileri arasında karın ağrısı ve mide bulantısı bulunur: bu belirtiler daha çok gıda aliminin ardından görülür. İltihaplı bağırsak hastalıktan (Entritis regionalls, Morbus Crohn) vücudun bağışıklık tepkimeleriyle mukozaya zarar verir. Kanlı ishaller, karın ağrısı, ateş ve kilo kaybı temel belirtiler arasındadır. Bağırsak, akut kriz sırasında yapılan müdahalede sondalı gıda / sıvı gıda ile rahatlatılı. Ardından temel rejimin uygulanması önerilir (D).Mide-bağırsak kanalında meydana gelen kanser hastalıkları'nda ameliyatla müdahale edilmesi gereken daralmalar oluşur. Beslenme yoluyla hastalığın seyrine etki edilemez .
 
Mukozada İşlev Bozukluktan Sindirim bozukluğu (maldigesyon; besin öğelerinin yetersiz sindirilmesi) ve kötü emllim (ma- labsorpsiyon; emilim bozukluğu), gıdalardan yararlanma düzeyinin azalmasına ve sonunda yetersiz ve kötü beslenmeye yol açar. Sindirim enzimlerinde eksiklikler, mukoza alanının küçülmesi (örn. kısa bağırsak sendromunda) veya bakterilerin ince bağırsakta yanlış yerleşimi bu bozuklukların nedenleri arasında yer alır.
 
Bağırsak Florasında Bozukluklar
 
Mide ve ince bağırsakta neredeyse hiç bakteri bulunmaz; buna karşın kalın bağırsakta I g dışkı, 10 milyara yakın bakteri içerir. Bu bakteriler genelde hastalığa yol açmaz. Çeşitli bakteri türlerinin miktar açısından birbirlerine oranı bağırsağın işlevine etki eder. Beslenme yoluyla olduğu gibi antibiyotik tedavisiyle de bu oranda değişimler meydana gelir. Yoğurt kültürleri bağırsak florasında düzenleyici etki yapar.
 
Gastroenterolojik Diyet
 
Modern gastroenterolojik koruyucu beslenme ("temel diyet", "hafif diyet"), kişiye özel sindiril- emeyen gıdaları öğünlerden çıkararak besin öğeleri ve enerjinin gereksinimlere uygun biçimde alınmasını sağlar (D). Bağırsak işlevi bozukluklarında gıdaların püre halinde alınması gerekir.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp