Klasik Tedavi Yöntemleri Ve Yaklaşımlar

Doktorunuzun muhtemelen söyleyecekleri ve yapacakları:

Sırt ağrılarının klasik tedavisi çoğu zaman doktorunuza gitmekle başlar. Eğer bir kaza geçirdiyseniz hastanede bir doktor tarafından muayene edilirsiniz. Her iki durumda da teşhis konulması birbirine benzer şekillerde olacaktır:

• vakanın geçmişinin öğrenilmesi

• fiziksel muayene yapılması

Vakanın geçmişinin öğrenilmesi Doktorlar, ne yapılacağına karar vermeden önce siz ve ağrınız hakkında pek çok şey bilmek isteyeceklerdir. Sağlığınıza ilgili tüm geçmişinizi soracak ve ayrıntıları not alacaklardır. Ağrınız çoksa ve bu sizi sabırsızlandırıyor olsa bile, buna dayanmalısınız. Vaka geçmişinin öğrenilmesi ciddi sorunların ortaya çıkarılmasındaki ilk önemli aşamadır.

Fiziksel muayene

Vakanın geçmişini öğrendikten sonra doktor sizi muayene etmek isteyecektir. Bunun anlamı size iyice bir bakılmasıdır; bu nedenle de iç çamaşırlarınıza kadar soyunmanız gerekecektir (unutmayın ki, sırtınız başınızdan ayak parmaklarınıza kadar uzanır!). Doktor eklemlerinizin hareketini kontrol edecek ve el temasıyla duyarlı bölgeleri bulmaya çalışacaktır. Bazı tendonlara vurarak ve deri duyarlılığınızı test ederek sinir sisteminizi de muayene edebilir.

Sırt ve Bel Ağrıları

Doktorunuz muayeneden sonra bulgularını sizinle tartışmalıdır. Sonra da size doğrudan bir tedavi önerebilir, ya da, daha başka testler için başka bir yere gönderebilir.

Doktorunuzun size önerebileceği doğrudan tedavi şekiller :

Doktorunuzun seçenekleri çok çeşitlidir ve size aşağıdakilerden birini, ya da, daha fazlasını önerebilir:

• Yatak istirahatı, ya da, sert bir yüzeyde dinlenmeyle ilgili tavsiyeler

• İşle ilgili tavsiyeler: örneğin işe ara vermek, daha hafif görevler almak, hatta iş değiştirmek

• Örneğin, eğer borçlar gibi parasal stresler sorununuzun bir parçasıysa bunun gibi kişisel sorunlarla başa çıkma yönünde tavsiyeler. (ileri görüşlü bir İngiliz aile hekimliği uygulamasında hastaların parasal sorunlarını gidermek için devlet yardım sistemini iyi bilen birisi görevlendirilmiştir. Sonuçta doktorlar başlangıçta tıbbi sorunlar olarak görülen belirtilerde (sırt ağrısı dahil) büyük ölçüde azalma olduğunu görmüşlerdir.

• Sırtlar için bir 'yapılacaklar' ve 'yapılmayacaklar' listesi

• Ortopedi uzmanı, romatolog ve nörolog gibi uzmanlara göndermek (uzmanlar hakkında daha fazla bilgi için aşağıya bakınız)

• Uygun fiziksel terapi uzmanlarına (çoğunlukla bir fizyoterapiste, ya da, belki de bir osteopati uzmanı, şiropratik uzmanı, ya da, masaj terapistine) göndermek • Elle müdahale (gitgide daha fazla sayıda doktor bu tür neleri kazanmak için eğitim almaktadır)

• Ağrı kesici ilaçlar (bkz. 'Sırt ağrısı ilaçları' başlıklı kutu).

Sırt ağrısı ilaçları

Ağrılar için çok çeşitli ilaçlar bulunmaktadır. En yaygın olarak

kullanılanları şunlardır:

Analjezikler ('ağrı kesiciler')

Aspirin:

• Hem ağrı kesici hem de iltihap gidericidir (iltihabın azalmasına yardımcı olur).

• Bağırsaklarda tahriş ve kanamaya neden olduğu bilinir, bu nedenle yemekle birlikte alınmalıdır. Şimdi bazı markalar aspirin bir antiasit formuyla birleştirerek bu etkiyi gidermekteler, fakat bu bileşim de alüminyum içermektedir.

• Özel vakalar dışında 12 yaşın altındaki çocuklara verilemez.

Petesetemor

• Ağrı kesicidir fakat iltihap giderici değildir.

• Duyarlı mideler için daha iyidir.

• Hamilelikte güvenle kullanılabileceği görülmüştür.

• Çok zehirlidir (yüksek dozlarda alınırsa karaciğeri bozar)

Kodeit

Genellikle aspirin, ya da, parasetamolla aynı tablette bileşim halinde satılır. Fakat böyle bir bileşim halinde olmasının bilinen özel bir yararı yoktur:

• Hafiften orta şiddete kadar olan ağrılara iyi gelir.

• Afyondan üretildiği için tüm normal kas hareketlerini yavaşlatır.

• Uzun süreli kullanıldığında kabızlık yapar.

• Sersemleştirici etkisi vardır.

• Bağımlılık yapar.

Dehidro-kodein tartrat

Bu, ortadan daha yüksek şiddetteki ağrılar için kullanılan daha güçlü bir ağrı kesicidir.

Meptazinol (İngiltere‘de markası 'Meptid') ve buprenorfin (,Temgesic') Bunlar da afyondan üretilir ve şiddetli ağrıların tedavisinde kullanılır.

Sırt ve Bel Ağrıları

Anti-depresanlar

Bunlar, örneğin amitriptilin, sürekli olan ağrının bunaltıcı etkilerine karşı verilir. Beyni etkileyen tüm ilaçlar (psikoaktif ilaçlat) gibi bunların da istenmeyen yan etkileri vardır. Anti-depresanlar uzun Uyuşturucu madde içeren diğer ilaçlar

Afyondan üretilen bu ilaçlar şunlardır: Kodein fosfat, palfium, doloxene, doloxene CO (özellikle alkol ve trankilizanlarla birlikte alınırsa tehlikelidir), Co-proxamol, Distalgesicl Paxalgesic, DF118 ve Codydramol* ('Paramol').

Not Kafein genellikle ağrı kesicilere (Propain*, Solpadeine*,Syndol* ve Doloxene CO gibi) katılan yumuşak bir uyarıcıdır, fakat ağnyı dindirmez. Araştırmaların ortaya koyduğuna göre tam tersine hem ağrıya karşı duyarlılığı artırır hem de bağırsakları tahriş eder.

Kafeinin neden olduğu diğer bir sorun da çok miktarda alındığında, ya da, kullanımı kesildiğinde baş ağrısına neden olmasıdır.

Steroidsiz iltihap gidericiler (ya da, NSAIDier) Bunlar aspirin içerir ve sırt ağrılarını dindirmek için yaygın olarak kullanılırlar. Incinen veya iltihaplanan bölgedeki enzim aktivitesini azaltmak için mahallî etki gösterirler. Steroidlelin (aşağıya bakınız) taşıdığı riskler bunlarda yoktur, fakat ülsere neden olabilir ve astımı ciddi olarak azdırabilirler.

NSAID'lere örnekler: lbuproietı" (daha çok 'Nurofen' ya da 'Brufen' olarak bilinir), diklofenak (marka adları 'Voltarol' ve 'Volta rol Retard'), indometazin ('Indocid', 'Mobilan'), mefenamik asit ('Ponstan'), naproksin ('Naprosyn') ve piroksikam ('Feidene'). Lokal uygulamalarda kullanılan jeller de Oruvail*, Ibuleve* ve Proflex*'tir.

Kas gevşeticiler

Bunlar kas gevşetici etki yapan diazepam gibi müsekkinlerdir (yatıştırıcı ilaç). Kas spazmlarını çözmek için anksietede kullanılan dozların aynısı kullanılır, fakat yüksek oranda bağımlılık yaptıklarından kısa süreli olarak kullanılmalıdırlar. Diazepam gibi müsekkinlerin küçük dozlarda bile beyin üzerinde yatıştırıcı etkisi olur.

Bu da konsantrasyon ve bellekte zayıflama anlamına gelir. Makine vb. kullananların bunu bilmeleri çok önemlidir. süreli olarak ağrı çeken kişilerde gizli olan duyguların (örneğin şiddetli öfke ve asabiyet) tek başlarına üstesinden gelemez.

Anaboliksteroidler

Bunların nedbe oluşumlarının yok edilmesinde yararı olup olmadığı hala araştırılmaktadır.

* Bazı ülkelerde reçetesiz olarak saman ilaçları göstermektedir.

Sırt ağrısı için ek olarak yapılan klasik tıbbi testler

Doktorlar, teşhislerinde yardımcı olması için (özellikle de ağrınız şiddetliyse, Uzun süredir dinmiyorsa veya daha sık olarak ortaya çıkıyorsa) aşağıdaki ek testlerden birinin, ya da, hepsinin yapılmasını isteyebilirler. • Laboratuar kan testi: Bunlar kanınızın dengesini kontrol eder ve iltihaplı hastalıklara işaretlerini ararlar.

• Röntgen: Röntgen kemiklerdeki değişimi gösterir ve kemiklerle ilgili sorunları, tümörleri veya, enfeksiyonları ortaya çıkarmada yararlı olur. İlerlemiş ankilozun spondilit de yaşlanan omurgadaki değişimler gibi röntgende görünür.

Omurga röntgenlerinin olumlu ve olumsuz yanları Olumlu yanlar. .

• Omurgadaki hasarlar ve hastalıkların kontrolü için hızlı bir yoldur.

• Testin kendisi acı vermez (kötü durumdaki bir sırtla sert bir masaya yatmak hariç). Olumsuz yanlar • Sağladığı bilgiler yetersizdir. Sırt ağrıları.

Sırt ve Bel Ağrılar

mü röntgende görünmeyen yumuşak doku (kaslar, bağ-lar, diskler ve kıkırdaklar gibi) zedelenmelerinden kaynaklanır.

• Hata riski yüksektir. Tanınmış uzmanların kırıkları, safra taşlarını, böbrek taşlarını ve kanser oluşumlarını bulup bulamayacakları konusunda defalarca yapılan araştı rmalar, şaşırtıcı derecede yüksek hata oranlarını ortaya çıkarmıştır.

Örneğin röntgen filmlerinde normalde görülebilir olan kanserlerin tespitindeki hata oranı yüzde 25 ile yüzde 50 arasındadır.

• Sağlığımızı riske sokma oranı yüksektir. Radyasyonun küçük bir miktarı bile vücudumuza ağır hasar verebilir.

Röntgen ışınlarına ne kadar uzun süreli ve sık olarak maruz kalırsanız risk de o kadar artar. Hamile kadınlar, çocuklar ve ergenlik çağındaki genç kızların göğüs bölgeleri radyasyonun kanser yapıcı olarak bilinen etkilerine karşı özellikle duyarlıdır.

Özet

Röntgenin riskleri, maliyeti ve sağladığı bilgilerin sınırlı olması nedeniyle doktorlar artık röntgene daha az sayıda hasta göndermektedirler. Röntgeninizin çekilmesi istenmediyse, bunun nedeni, sorununuzun bir kırık, ya da, hastalıktan kaynaklanmadığına doktorunuzun emin olmasıdır.

Doktorunuzun size önerebileceği terapiler

Rahatsızlığınıza doğru bir teşhis konulduktan sonra doktorunuzun size önerebileceği ilaçsız terapiler şunlardır:

Fizyoterapi

İngiltere'de genelde, devletin parasız olarak sağladığı tek 'elle yapılan' terapidir. Bir fizik tedavi uzmanı (fizik tedavi uzmanı) ile ilk görüşmeniz doktorla olana benzer, fakat daha fazla ayrıntı konuşulur. Bir fizyoterapistin sırtınız için size sunabileceği terapiler çok çeşitlidir. Bunlardan bazıları:

• Isı tedavisi, ya da, buz torbalarıyla ilk yardım.

• Evde ve işte kendi kendinize yardımcı olmanız konusunda tavsiyeler.

• Egzersizler (Fizyoterapistlerin temel inançlarından biri uygulanan doğru egzersizle vücudunuzun genellikle kendi kendine düzeleceğidir).

• Masaj yalnızca gevşeme için değil, aynı zamanda özel etkiler için.

• Eklemlerin oynatılması (sorunların teşhisi veya, hareket kapasitesinin artırılması için eklemlerin kontrollü olarak hareket ettirilmesi).

• Eklem manipülasyonu: Fakat bu, şiropratik uzmanlarının kullandığı başlıca teknik olan 'yüksek hızlı itme' gibi kısa ve keskin hareketleri genellikle içermez. Tüm fizyoterapistler 'Maitlands Mobilizasyonu' adlı tekniği bilirler. Bu teknik eklemleri esnetmek ve rahat bir şekilde hareket ettirmek için kademeli olarak elle basınç uygulamayı içerir. Bu da tutulmuş olan kasların, yapışmaların, nedbeli eklem kapsüllerinin ve benzerlerinin 'bağını' çözer. Masajın yaptığı gibi, eklemlere giren ve oralardan çıkan vücut sıvısı alışverişini de artırır.

Elektronik aygıtlar

Bunlar çoğunlukla, iş yükü fazla olan fizyoterapi servislerinde zamandan tasarruf sağlamak, ya da, bunların iyi eğitilmiş ellerden üstün olduğuna inanıldığı için kullanılmaktadır. Yaygın olarak kullanılanları Şunlardır:

Ultreson; Metal kafasının içindeki kristalden elektrik geçirilerek çok tiz bir ses üretilir. Bu kafa daha sonra derinizin üstünde dolaştırılır.

Ağrı vermeden sessiz bir şekilde iş görür. Araştırmalarda bununla ilgili kesin sonuçlara ulaşılamamış olmasına rağmen, ultrason görünüşte uygulanan ses dalgalarıyla hücrelerin hep birlikte titreşmesine neden olur.

Sırt ve Bel Ağrıları

Olarak iyileşmeyi hızlandırmaktadır. Hasara uğramış yumuşak dokular dokunulamayacak kadar duyarlıysa ve kanama sürdüğü takdirde rahatsızlığınız ağırlaşacaksa kesinlikle yararlı olabilir.

İnterferansiyel terapi:

Bunda birbiriyle çatışacak şekilde ayarlanan iki elektrik akımı kullanılarak hastada bir karıncalanma duygusu oluşturulur. Akım vermek için vantuzlar, ya da, nemli süngerler kullanılır ve ağrı kısa bir süre için dindirilir. Uzun vadedeki etkisi belirsizdir.

Kısa dalga diyetermisi: Bu yöntem, yavaş iyileşen kırıklarda ya da, hasara uğramış yumuşak dokularda iyileşmeyi hızlandırmak için elektromanyetik dalgaları kullanır. Modern makineler ısı üretmediği için güvenli bir şekilde kullanılabilirler. TENS makineleri:

TEN S terimi deri içi elektriksel sinir uyarımı anlamındaki İngilizce terimin içerdiği sözcüklerin (transcutaneous electrical nerve stimulation) baş harf/erinden oluşur. Bu alet ağrının kapı teorisindeki bilgilerimizden yararlanarak etkisini gösterir. Dünyadaki ağrı kliniklerinin tümünde şiddetli ve çoğunlukla da kronik ağrıları olan hastalarda kullanılır. Ağrının yoğun olduğu noktalarda deriye tutturulan iki elektrot arasından elektrik akımı geçirilir. Karıncalanma duygusu uyandıran dürtülerle ağrı duygusunu önler, fakat ağrının nedenini ortadan kaldıramaz.

TENS hakkındaki araştırmalar

Amerikan Çin Tıbbi Dergisinde ve Pain adlı yayında1976 yılında iki araştırma sonucu yayımlandı. Bu araştırmalar bel ve siyatik ağrılarının tedavisinde TENS'i akupunkturla karşılaştırmaktaydı.

TENS hastaların yarısına kısa süreli bir yarar sağlarken akupunkturun daha fazla sayıdaki kişiye daha uzun süreli yararlar sağladığı görülmüştür. TENS'in yetkin bir uygulayıcı gerektiren akupunktur karşısındaki avantajı doktora gerek olmadan bir hastabakıcı gözetiminde uygulanabilmesidir.

Hidroterapi

Bu terapi çeşidi suyun şifa verici özelliklerine dayanır. Su içmekten suya dalmaya kadar çeşitli şekilleri vardır. Fizyoterapideki uygulanışı çoğunlukla, tedavinizi yürüten ve hareketlerini yönlendiren uygulayıcıyla birlikte suya girme şeklinde olur.

Doğal şifa kaynağı olan yöntemlerin en eskilerinden biri olan hidroterapi pek çok doktordan kabul görmekle beraber birçoğu için de hala 'alternatif bir yöntemdir.

Bu tedavi yöntemi basit bir ilkeye dayanır: Su ağırlığınızın büyük bölümünü taşımakta ve böylece omurganıza binen basıncı gidermektedir. Romanologlarca yapılan ve 1992 yılında yayınlanan modern bir araştırmada bel ağrısının tedavisinde kullanılan üç farklı hidroterapi tipi karşılaştırılmıştır.

Sonuçta, bu tedavileri gören üç ayrı gruptaki hastaların aradan bir yıl geçtikten sonra bile tedavi görmeyen gruptakilerden daha az dozda ağrı kesiciye ihtiyaç duyduğu ortaya çıkmıştır.

Traksiyon

Bu tam olarak 'çekme' anlamına gelir. Elle yapıldığında çoğunlukla insanların hoşuna gider. Ayrıca, üzerine insanların kayışlarla bağlandığı, işkence aletine benzer düzeneklerle de yapılabilir. Bu yöntemin amacı dokuları esneterek diskleri baskıdan kurtarmaktır. Mekanik traksiyon sinir kökündeki basınçtan dolayı aşırı derecede ağrı çekenlere hastanelerde uyqulanrr.

Pek popüler değildir, çünkü normal vücut fonksiyonlarını yerine getirmenize izin verilmez ve zorla yaptırılan yatak istirahatı kabızlıktan başka birçok soruna daha neden olur.

Güçlü traksiyonun yararları uzmanlarca hararetle tartışılmaktadır, fakat bu yöntemin yararını görmüş olanlar da hiç kuşkusuz vardır.

Diğer geleneksel seçenekler

• Kiropodi. Kiropodi uzmanları ayakları (nasır vb. rahatsızlıkları) tedavi ederler. İyi bir uzman yürüme şeklini ortaya çıkarır.

Sırt ve bel ağrıları tamamen değiştirerek belki de sırt ağrınızın en önemli nedenini ortadan kaldırır.

• Diş hekimliği: Eğer 'ısırmanız', ya da, çene ekleminiz sırtınıza rahatsızlık veriyorsa diş hekiminin çok yardımı olabilir. Eğer sorunlarınız uzun süreli ve ağır bir diş tedavisinden sonra başladıysa ve özellikle de belirtiler yüz, baş, boyun ve omuz ağrılarını içeriyorsa bunu doktorunuza söyleyin.

• Ortoti: Bu tıp dalı korseler, organ protezleri, ayakkabı yükselticiler ve benzeri aletler gibi ısmarlama mekanik yardımcılar sağlar. Yıllardan beridir sırt ağrılarına neden olabilen bir deformasyonunuz varsa hastanelerin bu tür aletleri sağlayan servislerine gidebilirsiniz. Bunun bir yan dalı:

• Podiatri: Bu, ayağınızın yere basış şeklini kişiye özel yapılan ayakkabı iç tabanlarıyla dengeleme sanatıdır.

Kaynağı olan fikir eski olsa da, podiatri Amerikan kaynaklı nispeten yeni bir gelişmedir. Bu terapi genellikle iç tabanların üretiminde karmaşık ölçüm aletleri ve ultramodern malzemeler kullanır. Osteopati ve şiropratik uzmanları da bazen ücreti uygun olan podiatristler önerebilirler.

• Ağ" klinik/eri: Ağrı klinikleri hem akut hem de kronik ağrıların uzmanlarca ele alınıp tedavi edildiği yerler olarak artık dünyanın birçok yerinde yaygın olarak bulunmaktadır. Bu kitapta anlatılanlar dahil çok çeşitli seçenekler sunan bu kliniklerin daha iyi olanları uygulamak 'holistik' tedavinin kusursuz örneklerine dönüşmektedir.

• Rehabilitasyon merkezleri: Bu merkezler sizi kaza, travma, ya da, ameliyat sonrasında tekrar eski zindeliğinize kavuşturmada uzmanlaşmışlardır. Verilen yardımcı malzemeyle birlikte çalışmayı size öğretme ve bunu becermeniz için de kaslarınızı zindeleştirme amacı üzerinde yoğunlaşırlar.

Bir uzmana gitme

Doktor, ya da, terapistin yapabildiklerinden bir yarar göremeyen talihsizlerden olabilirsiniz. Hiçbir şey işe yaramadıysa, kan testleri ve röntgenlerden sonra başka araştırmalar da gerekiyorsa, ya da, belirtileriniz bilinen kalıplara

uymuyorsa, doktorunuz aşağıdaki uzman doktorlardan birine yönelebilir. Çok geniş bir alan olan sırt ağrısı konusundaki çok çeşitli uzmanlardan başlıcalar aşağıda anlatılmaktadır:

• Romanologlar. Romatoit arterit ve ankilozan spondilit gibi iltihaplı rahatsızlıkları olan kişilerin teşhis ve tedavisini yaparlar.

• Nörologlar. Beyin dahil, sinir sistemiyle ilgili sorunların teşhis ve tedavisini yaparlar.

• Ortopedistler: İskelet sistemi ve onun hareketini sağlayan her şeyle ilgili sorunların teşhis ve tedavisini yaparlar.

• Psikologlar: Sırt ağrısı gibi belirtilere yol açabilen akı! sağlığıyla ilgili sorunların tedavisine yardımcı olurlar.

• Cerrahlar:

Çok uç vakalarda eğer cerrahi müdahalenin gerekli olduğu düşünülürse gönderilebileceğiniz iki tür cerrah vardır:

Nöroloji cerrahı (Kafatası, omurga ve bunların içindekilere müdahalede bulunurlar: Sırt ağrısı için buna hasarlı bir, disk, büyümüş bir faseta eklemi veya bir kemik çıkıntısının neden olduğu sinir sıkışmasını giderme ameliyatı da dahildir) Ortopedi cerrahı (Daha çok 'yerine yerleştirme' işlemleri yaparlar ve kırıklar, deformasyonlar, eklem değiştirme ve yumuşak dokular üzerinde çalışırlar.)

Uzman doktoru yapacakları

Uzman doktor genel sağlık geçmişinizi ve şimdiki rahatsızlığının geçmişini öğrenecek ve sizi tekrar baştan aşağı incelerler.

Sırt ve Bel Ağrıları

Muayene edecektir. Yeni röntgenler çekilmesi bazen yararlı olabilir, ya da, röntgen tek başına işe yaramazsa en yeni tarama (seans) şekillerine başvurulabilir. Taramalar sesten manyetik enerjiye kadar farklı enerji türleri kullanarak ağrıyan dokunuzun daha ayrıntılı görüntülerini elde ederler.

Farklı tarama türleri farklı bilgileri toplar. Tümü pahalı gereçler kullanırlar ve bunlar için muhtemelen büyük bir tıp merkezine gitmeniz gerekecektir.

Aşağıda size önerilebilecek tarama şekillerinin açıklamalı bir listesini göreceksiniz (Ayrıntılı olarak açıklanmasının nedeni sorununuz gerektirdiği taktirde bir doğal terapistin de sizi bunlara gönderebilmesidir.)

CT veya, CAT taraması

Bu, en küçük dozlarda (kafanın tamamı için bir saniye süreyle) röntgen ışını ve cızırdayarak dolaşıp farklı doku kalınlıklarını kaydedip bunları filme geçiren bir tarama cihazı kullanır. Bu cihaz dokuların zedelenme belirtileri gösterdiği ince vücut katmanlarını bulur ve görüntüler. Bir uzman şöyle bir karşılaştırma yapmıştır: 'Bir röntgen filmini incelemek kocaman bir kitabı bir anda okumaya çalışmak gibidir.

CAT taramasıysa her defasında bir sayfa okumamızı sağlar.' MRI taraması (manyetik rezonansla görüntüleme) taraması (Emar)

CAT taramasına benzer bir amacı olan bu yöntemde röntgen ışınları yerine çok güçlü elektromıknatıslar kullanılır. Güçlü mıknatısların bilinen zararlı bir etkisi yoktur (kalp pili kullanmıyorsanız!); hatta, yararı bile olabilir.

Taramalar:

İyi ve kötü haber;
CT ve MRI taramaları röntgenler yeterli bilgi vermediği zamanlarda kullanılır. İyi haber, her ikisinin de potansiyel olarak daha az zararlı olması ve çok önemli olan yumuşak dokuların görülebilmesini sağlamasıdır. Her ikisi de birçok ameliyatı, özellikle de 'içeride ne olduğuna bakmak amacıyla' yapılanları gereksiz hale getirmiştir. Bu tür taramalar uygulandıktan sonra eski teşhis yöntemleriyle iyi bir fikir gibi görünebilecek olan pek çok ameliyatın gereksiz olduğu ortaya çıkarılmıştır.

Kötü haberse, tarama işlemi sırasında operatör başka bir odaya geçip- pencerenin ardından sizinle bir mikrofon aracılığıyla konuşurken büyük makinelerle çevrili dar bir yerde kıpırdamadan yatmanızın gerekmesidir. Bir CT taraması sırasında bu durum birkaç dakikayla sınırlıyken, detaylı bir MRI taraması (emar) 45 dakika sürebilir.

Ultrason taraması

Omurganızın derinliklerine çabuk ve ağrısız bir şekilde bakılmasını sağlayan bu yöntemde kulağınızın duyamayacağı tizlikteki ses dalgaları kullanılır. Vücut dokularından gelen 'eko' (ses yankısı) miktarları farklılık gösterdiğinden bir görüntü oluşturulabilir.

Miyelogram

Bazen 'radikülografı' olarak da adlandırılan ve sinir köklerini inceleyen bu rahatsızlık verici işlem yaklaşık yarım saat sürer. Röntgen ışınları ve omurga kanalına enjekte edilerek sinir köklerine ve omuriliğe yayılması sağlanan bir boya kullanılır.

Röntgen filmleri en çok etkilenmiş olan sinirleri gösterir ve cerrahın nereyi ameliyat edeceğini belirlemesini sağlar. Kullanılan boyaların, özellikle de yağ bazlı olan eski tiplerinin güvenliği kesin değildir, fakat deneyimli bir nöroloji cerrahının söylediği gibi 'Miyelogram yine de neşterden daha güvenlidir'. Bu teknik genellikle ameliyat söz konusu olduğunda kullanılır ve bazen de sorunlu bölgeyi daha kullanılır

Sırt ve Bel Ağrılar

Sursuz bir şekilde belirlemek için aşağıdaki testle birlikte kullanılır.

Elektromiyografi

Bu yöntem omurilikle kaslar arasındaki bağlantı tellerinden bozuk olanını aramak gibi bir şeydir. Kaslarınıza, özellikle de disk rahatsızlıklarından en çok etkilenen bacak, baldır, ya da, ayağınıza ince iğneler batırılır. Omurganız dinlenirken veya hareket halindeyken bağımsız kas gruplarındaki elektriksel aktivite ölçülür. Eğer bir kas grubunun tepkisi olması gerektiği gibi değilse, bu sorumlunun ilgili sinir kökleri olduğunu gösterir.

Bir uzman doktorun önerebileceği tedaviler

Sorununuzun nedeni hala ortaya çıkarılamadıysa uygulanabilecek birtakım testler daha vardır. Fakat bu aşama aynı zamanda, eğer önceden denemediyseniz, doğal terapilere de bir bakmanın zamanıdır, çünkü bundan sonra uzmanın geleneksel tedavi yöntemleri daha yüksek teknolojiye ve daha ağır ilaçlara yönelecektir.

Örneğin bir uzman daha önce ana hatları verilen tedavi yöntemlerinden birini (fizyoterapi, ilaç tedavisi vb.), ya da, enjeksiyonu veya, cerrahi müdahaleyi önerebilir.

Sırt ağrısı tedavisinde kullanılan enjeksiyonlar

Faseta eklemleri enjeksiyondan: Bunlar genellikle steroid veanestetik içerirler. Uygulanışı sırasında ağrı verir, fakat ağır arterit vakalarında (sırtlarını kullanma eğitimi alma vakti geçmiş hastalarda) birkaç saatten birkaç aya kadar değişen sürelerde kısa vadeli rahatlama sağlarlar. Aynı zamanda pratisyen hekimler tarafından 'normal' sırt ağrısı çekenlere de yalnızca ağrı tedavisi amacıyla verilir ve bazen aynı anda birçok faseta eklemine uygulanır. Steroid enjeksiyondan: Bunlar sırt ağrıları için faseta eklemlerine, sırtınıza etkisi olabilen diğer iltihaplı eklemlere, incinmiş dokulara (çok derinde olanlarına ulaşılabilirse) ve kaslara uygulanır. Kas içinde 'tetikleyici noktalar' varsa enjeksiyonla birlikte soğutucu sprey ve esnetme de uygulanır.

(Tetikleyici nokta, üstüne bastığınızda başka bir bölgede ağrıya neden olan noktadır. 'Tetikleyici nokta terapisi' ellerini kullanmacı öğrenmiş birisi, örneğin doktorunuz, bir fizyoterapist, ya da, bir doğal terapist tarafından soğutucu sprey kullanılarak enjeksiyona gerek kalmadan kolayca uygulanabilir.)

Ağrının dindirilmesinde streoid enjeksiyonlarının etkisi uygulayıcının deneyimine bağlı olarak artmaktadır. Bu tedavi şeklini seçtiyseniz bu enjeksiyonları sürekli olarak yapan birini bulun. Uyarı: Tekrarlanan steroid enjeksiyonlarının enjeksiyon yerinin çevresinde kemikler, bağlar ve kas bağlantılarında zayıflamalara neden olduğu bili nmektedir. Bunun, sırtını güçlendirmeye çalışan birine hiçbir yararı olmaz. Enjeksiyonlar, öncelikle kendi kendinize yardımcı olma yolunda atacağınız olumlu adımların yerini alamaz (kendi kendinize yardımcı olma konusu için bkz. 4. Bölüm).

İyi bir doktor da size aynı şeyi söyleyecektir. Sklerozan enjeksiyonu (A.B.D.'de 'proloterapi' olarak bilinir): Bu enjeksiyonlar çok gevşek hale gelmiş olan bağlarda 'skleroz' oluşturmak, ya da, onları sertleştirip sıkıştırmak için yapılır. Sklerozan enjeksiyonları çoğunlukla İngiltere‘de özel çalışan ortopedi uzmanları, AB. D.'deyse tıp eğitimi almış osteopati uzmanları tarafından yapılır.

Bu enjeksiyonlar enjeksiyon yeri çevresinde fazladan lif/i doku oluş umuna neden olan tahriş edici bir eriyik içerir. Fazla zaman almaz (yaklaşık 15 dakika), fakat ağrı verir ve 'gaz ve hava' gibi hafif bir anestezi altında yapılabilir.

Kendinizi iyi hissetmek için sekiz hafta beklemeniz gerekir, çünkü haftalık enjeksiyonlarla birlikte dokuların oluşması zaman alır. Size uzun vadeli bir yararının olacağı garanti edilemez, fakat bazı insanlar bu tedaviden sonra uzun yıllar boyunca kendilerini iyi hissetmişlerdir.

Sırt ve Bel Ağrılar

Epidural enjeksiyonlar. Bunlar, disk kaymalarından kaynaklanan ağrıları uyuşturmak için omurga kanalına yapılan anestetik ve steroid enjeksiyonlarıdır. Doğumdakinden daha hafif bir anestetik kullanılır ve steroid de iltihap giderici olarak katılır.

Enjeksiyon da daha aşağıdan, omurganın dibinden yapılır. Epidural enjeksiyonlar ağrı kesicilere, dinlenmeye, masaja, manipülasyona, egzersize ve traksiyona cevap vermeyen 'sinir kökü belirtileri' (örneğin siyatik, sırt ağrısı, kas erimesi ve yavaş alt bacak refleksleri) olan kişilere yapılır.

Bu da alçıda kalmayı, uzun süreli traksiyonu, miyelografiyi ve ameliyatı bir kenara bırakarak 'işi zamana havale etmenizi' ve hasarlı diskin çöktürülmesini kendi vücudunuza bırakmanızı sağlar. Bununla beraber disk sorunlarının çoğu kayma değildir ve zamanla iyileşir.

Kemonükleoliz. Tropik ülkelerde yetişen papaya meyvesi kusursuz bir sindirim yardımcısıdır. Papayanın içerdiği bir enzim disklere enjekte edildiği taktirde ortalarındaki yumuşak göbekleri (çekirdeklerini) eritir. Bu işleme kemonükleoliz adı verilir. Enjeksiyonu yapan uzman miyelograma başvurabilir ve iğneyi doğru yerleştirmek için bir x-ışını monitörü kullanabilir. Enjeksiyondan sonra bir süre için bir sızı hissedebilirsiniz, çünkü bu berbat madde duyarlı bölgelere de sızar. Kemonükleoliz çıkıntı yapan bir diski kalıcı olarak küçültebilir, fakat şiddetli bir disk çökmesine yol açarak çevresindeki eklemlere daha fazla basınç bindirebilir.

Çevresinde disk parçacıklarının yüzdüğü ağır disk kaymalarında yararlı olmaz. Seyrek de olsa, böyle bir durumla karşılaşıldığında muhtemel öneri cerrahi müdahaledir.

Sırt ağrısında cerrahi müdahale

Cerrahi müdahale genellikle yalnızca sırt ağrısı için yapılmaz. Ameliyata karar verilmeden önce çok şiddetli bacak ya da, kol ağrıları da çekmeniz gerekir. Eğer ameliyat kararı yerindeyse yarar görme ihtimali yüksektir. Ama yine de ameliyat sonrasında her hasta ağrılarından tamamen kurtulmaz ve sırtınızı iyileştirmek için hala çaba göstermeniz gerekir.

Eğer disk ameliyatı olmanız gerekiyorsa bunun eskisi kadar tehlikeli olmadığını bilesiniz. Birçok ameliyat şimdi minik enzisyonların (derideki kesikler) içinden ameliyat aletlerini yönlendirmek için iki gözle bakılabilen mikroskoplar ve sürekli verilen x-ışınları kullanılarak yapılmaktadır.

Ameliyattan sonra birkaç hafta içinde sinir kökü belirtilerinizde,kademeli olarak bir iyileşme olduğunu görürsünüz. Fakat bunların yıllar boyunca düzgün olarak hareket etmediğini ve örneğin bacağınızı öne uzattığınızda en az 0.75 cm kaymaları gerektiğini unutmayın.

Ayrıca öncelikle hasara uğramış bir sırtınız olduğunu ve bunun hala düzeltilmesi gerektiğini unutmayın. Cerrahın tavsiyelerini alın. Gerekirse sırt rehabilitasyonu (bir kaza, ya da, ameliyattan sonra sırtınıza eski zindeliğinin kazandırılması) konusunda deneyimli olan birine gidin. Bu konuda şunları yapabilirsiniz:

• Bir fizyoterapiste gitmek.

• Hastanenizde varsa bir 'sırt kursu'na katılmak.

• Bir osteopati, ya da, şiropratik uzmanına gitmek (Bu doğal terapistlerin her biri ameliyattan sonra ortaya çıkar.

Kan etkilerin yanı sıra, öncelikle ameliyata yol açan sorunları gidermek için de pek çok şey sunabilirler).

• Deneyimli bir spor öğretmeni veya, spor terapistiyle kademeli ve hafif bir şekilde çalışmak.

Ameliyat sırt ağrısı tedavisinde başvurulacak son çare olmalıdır, çünkü sonuç alınacağı garanti edilemez ve hala mevcut olan en agresif tedavi şeklidir. Bunun anlamı ameliyatlarda genellikle ortaya çıkan risklerin varlığıdır:

• Anestetiklere karşı reaksiyon

• Göğüs enfeksiyonu sırt ve bel ağrıları

• Kan pıhtıları

• Yara enfeksiyonu

• Kanama (aniden ve çok miktarda kan kaybı olur ve bazen kan nakli gerekir) Omurga ameliyatlarında bazı özel riskler de ortaya çıkar.

• Omurga siniri, ya da, omurilik hasarı (Bu duruma ender rastlanmakla beraber her 5000 ameliyatta bir, bir tür felce yol açmaktadır)

• Ölüm (Ölüm oranı çok düşüktür - statiksel olarak ameliyat sırasında, ya da, sonrasında yaklaşık üç binde bir ve eğer olursa genellikle ağır omurilik hasarı, ya da, akciğerlerde kan pıhtılaşması sonucunda ortaya çıkar. Büyük ameliyatlarda bu risk daha fazladır.)

Korkularınız varsa bunları ameliyatı yapacak olan doktorla (ve dilerseniz kendi doktorunuzca) konuşun ve ameliyatın yararlarının risklerinden fazla olduğuna kanaat getirmeden bu yönde bir adım atmayın. Iyi bir cerrah sizin bu ihtiyatlı yaklaşımınızı sürekli olarak destekleyecektir.

Artık sırt ağrısı için başvurulan ilaçlar ve ameliyatların limit alternatifleri'ne bir göz atmanın tam zamanı.