Kafatası Ve Beyin Travmasına Bağlı Baş Ağrıları
Kafatası Ve Beyin Travmasına Bağlı Baş Ağrıları : Akut posttravmatik (ani bir travma sonrası) baş ağrıları çoğunlukla orta ve yüksek şiddette ve ağrının yanısıra ses ve ışığa duyarlılık, baş dönmesi, bulantı ve kusma, aşırı duyarlılık ve dikkat toplayamama gibi şikayetlerle birlikte görülür. Bedensel aktiviteyle birlikte ağrının şiddetinde artma görülür ve zonklamayla birlikte migrene benzer özellikler gösterir.Kafatası ve beyin travması, migren ve küme tipi baş ağrısını da tetikleyebilir. Ancak hastalığın daha önceden varolması gerekir, sadece travma sonucu oluşmaz. Diğer ağrılarda olduğu gibi kafatası-beyin-travma- sı, ağnyı kronik hale getirebilir (hastaların %1’den daha azında görülür). Travmanın kendisinin orta ve yüksek şiddette baş ağrısına neden olması, kafatası-beyin travma ağrısında çok seyrek görülür. Bu nedenle psikoterapi, rahatlama terapisi ve davranış terapisi en uygun yöntem olarak uygulanmalıdır. İlaç tedavisindeyse kas gevşetici Flupirtin’le birlikte hafif dozda ağrı kesici (SOAİ, Aspirin veya Parasetamol, denenebilir.
1. Aniden ortaya çıkmışsa ve şimdiye kadar yaşanan baş ağrılarının en şiddetlisiyse,
2. Geçmiyor ve şiddeti artıyorsa,
3. Çift ya da bulanık görmeye neden oluyorsa,
4. Bulantısız kusmalar varsa,
5. 50 yaşından sonra ortaya çıkmışsa,
6. Başa alınan bir darbe veya kaza sonrası ortaya çıkmışsa,
7. Boyunda sertlik veya ateş şeklinde kendini gösteriyorsa mutlaka hekime başvurulmalıdır.
Birincil baş ağrıları,
1. Migren
2. Gerilim tipi baş ağrısı
3. Küme baş ağrısı
4. Diğer birincil baş ağrıları
İkincil baş ağrıları,
1. Baş ve/veya boyun travmasına bağlı
2. Baş ve/veya boyun damar hastalıklarına bağlı
3. Kafa içi, damar dışı nedenlere bağlı
4. Madde veya madde yoksunluğuna bağlı
5. Mikrobik hastalıklara bağlı
6. Kan biyokimyasındaki bozukluklara bağlı
7. Göz, kulak, burun, sinüs, diş, ağız sorunlarına bağlı
8. Psikiyatrik bozukluklara bağlı
Başı çevreleyen adalelerin kasılmasına bağlıdır ve sıklıkla başın tümünde ağrı hissedilir
Ağrı; ağırlık, basınç hissi, sıkıştırma tarzındadır.
5-10 dakika kadar sürebileceği gibi günlerce aralıksız da devam edebilir.
Bulantı, kusma, ışık ve sesten çok sık rahatsız olmazlar.
Ağrılar genellikle günün ilerleyen saatlerinde öğleden sonra başlayıp uykuya dalmada güçlük yaratabilir.
Değişik faktörler gerilim tipi baş ağrısını ortaya çıkarabilir. Psikolojik stres, endişe, depresyon, kas zorlanması (uzun süre araba kullanmak, kötü oturuş pozisyonunda çalışmak... gibi), baş ağrısını gidermek amacıyla aşırı ilaç kullanmak bunlardan bazılarıdır.
MİGREN:
Migren en sık rastlanan nörolojik hastalıklardan biridir. Türkiye''''de 15-55 yaş grubu arasındaki kişilerde migren görülme sıklığı: kadınlarda %21.8 erkeklerde %10.9''''dur. Genellikle pek çok migren hastasının ailesinde başka bir migren hastası daha bulunur. Migren tipi baş ağrısının özellikleri: Ataklar halinde gelir (ataklar arasında baş ağrısı yoktur), tedavi edilmez ise 4-72 saat sürer, sıklıkla tek taraflıdır, zonklayıcı karakterdedir ve şiddetlidir, bulantı ve / veya kusma eşlik edebilir, ışığa ve sese duyarlılık vardır, fizik aktivite ile ağrı şiddetlenebilir, ağrı başlamadan önce "yanıp-sönen ışıklar, zig-zag çizgiler ... gibi" görsel belirtiler olabilir.
Migreni Tetikleyen Faktörler: Bazı yiyecek ve içecekler (eski peynir, çerez, çikolata, yoğurt, soğan, incir, karaciğer, kafeinli yiyecek ve içecekler, tütsülenmiş ya da salamura balık/et, şarap), yaşam tarzı değişiklikleri (çok fazla ya da az uyumak, aç kalmak, fiziksel veya zihinsel yorgunluk, vardiya çalışması), adet dönemi, hava / mevsim / basınç değişiklikleri, titreşen / parlak / fluoresan ışıklar, parlak gün ışığı, kokular (parfüm, kimyasal maddeler, sigara), stres.
KÜME BAŞ AĞRISI :
Erkeklerde daha sıktır, Göz etrafında, zonklayıcı, şiddetli, dakikalar süren ancak gün içinde 15 dakika - 3 saat arasında defalarca tekrarlayan, o taraf gözde kızarıklık, yaşarma, o göz bebeğinde küçülme ve göz kapağında düşüklük, burunda tıkanıklık ve akmaya neden olan ağrılardır. Bu nitelikteki ağrı kümeleri yılın belli zamanlarında 4-8 hafta boyunca devam eder. Baş ağrısının özellikleri, ağrının nedenini belirleme ve tedavi seçiminde en önemli veridir. Bu nedenle hastalar, baş ağrısının karakteri ve sıklığını, eşlik eden belirtileri iyi tanımlamalıdır.
KANSIZLIĞA BAĞLI OLARAK BAŞ AĞRISI
KAFA İÇİ TÜMÖR MEVCUDİYETİ : Şiddetli ve daha önceden var olmayan baş ağrısının mevcudiyetinde hasta tümör yönünden değerlendirilmeye alınmalıdır.
Kafayı ilgilendiren yaralanmalarda travma sonrası akut ve kronik bir baş ağrısı oluşabilir.
Viral ve bakteriel enfeksiyonlar sonrasında da baş ağrısı oluşabilir.
Zehirlenmelere bağlı olarak (Alkol ,karbon monoksit, kurşun zehirlenmesi gibi).
Tedavisinde: Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar kullanılması uygundur.
GÖZ, KULAK, BURUN, BOĞAZ, ve BOYUN OMURU HASTALIKLARINA BAĞLI BAŞ AĞRISI
YÜKSEK TANSİYONA BAĞLI OLARAK GÖRÜLEN BAŞ AĞRISI .
MADDE ve İLAÇ KULLANIMINA BAĞLI BAŞ AĞRISI :
(Alkol alınımına, uzun süreli ergotamin ve ağrı kesici ilaçların kullanımına ve alkol, ergotamin, kafein ve narkotik ilaçların bırakılmaları) baş ağrısı yapabilir.
Öksürük ve hapşırma sonrası ,ağır kaldırmalardan sonra ve ani eğilip doğrulmaya bağlı olarak baş ağrısı oluşabilir. birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar süren bir baş ağrısı oluşabilir. Erkeklerde daha sık görülür.
Tedavi: Organik ve psikososyal bağlantıları nedeniyle posttravmatik baş ağrılarının tedavisi oldukça zordur. Çünkü baştaki travmatik birdurum aynı zamanda psiko travmatik bir durumdur. Bilinci kaybetmek tehlikelidir ve insan istemeyerek gerilmektedir. Hasta baş ağnsmın travmadan kaynaklandığına inanmaktadır. Ancak hastaların % 90’ında bu durum gerilim tipi baş ağrısı olarak ortaya çıkar.
ERİŞKİNLERDE BAŞ AĞRISI
Baş ağrısı toplumda çok sık görülen şikayetlerden biri olup, tekrarlayıcı baş ağrısı olan insanların oranı %70''''lere varmaktadır. Yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemekle birlikte genellikle hayati tehlike oluşturmamaktadır. Ancak baş ağrısı;1. Aniden ortaya çıkmışsa ve şimdiye kadar yaşanan baş ağrılarının en şiddetlisiyse,
2. Geçmiyor ve şiddeti artıyorsa,
3. Çift ya da bulanık görmeye neden oluyorsa,
4. Bulantısız kusmalar varsa,
5. 50 yaşından sonra ortaya çıkmışsa,
6. Başa alınan bir darbe veya kaza sonrası ortaya çıkmışsa,
7. Boyunda sertlik veya ateş şeklinde kendini gösteriyorsa mutlaka hekime başvurulmalıdır.
BAŞ AĞRISI NEDENLERİ
Baş ağrısı beyinde yapısal bir bozukluk olmaksızın (birincil) ortaya çıkabilir ya da beyni ve vücudu etkileyen başka hastalıklara bağlı olarak (ikincil) gelişebilir.Birincil baş ağrıları,
1. Migren
2. Gerilim tipi baş ağrısı
3. Küme baş ağrısı
4. Diğer birincil baş ağrıları
İkincil baş ağrıları,
1. Baş ve/veya boyun travmasına bağlı
2. Baş ve/veya boyun damar hastalıklarına bağlı
3. Kafa içi, damar dışı nedenlere bağlı
4. Madde veya madde yoksunluğuna bağlı
5. Mikrobik hastalıklara bağlı
6. Kan biyokimyasındaki bozukluklara bağlı
7. Göz, kulak, burun, sinüs, diş, ağız sorunlarına bağlı
8. Psikiyatrik bozukluklara bağlı
SIK GÖRÜLEN BAŞ AĞRILARI
GERİLİM TİPİ BAŞ AĞRISI :Başı çevreleyen adalelerin kasılmasına bağlıdır ve sıklıkla başın tümünde ağrı hissedilir
Ağrı; ağırlık, basınç hissi, sıkıştırma tarzındadır.
5-10 dakika kadar sürebileceği gibi günlerce aralıksız da devam edebilir.
Bulantı, kusma, ışık ve sesten çok sık rahatsız olmazlar.
Ağrılar genellikle günün ilerleyen saatlerinde öğleden sonra başlayıp uykuya dalmada güçlük yaratabilir.
Değişik faktörler gerilim tipi baş ağrısını ortaya çıkarabilir. Psikolojik stres, endişe, depresyon, kas zorlanması (uzun süre araba kullanmak, kötü oturuş pozisyonunda çalışmak... gibi), baş ağrısını gidermek amacıyla aşırı ilaç kullanmak bunlardan bazılarıdır.
MİGREN:
Migren en sık rastlanan nörolojik hastalıklardan biridir. Türkiye''''de 15-55 yaş grubu arasındaki kişilerde migren görülme sıklığı: kadınlarda %21.8 erkeklerde %10.9''''dur. Genellikle pek çok migren hastasının ailesinde başka bir migren hastası daha bulunur. Migren tipi baş ağrısının özellikleri: Ataklar halinde gelir (ataklar arasında baş ağrısı yoktur), tedavi edilmez ise 4-72 saat sürer, sıklıkla tek taraflıdır, zonklayıcı karakterdedir ve şiddetlidir, bulantı ve / veya kusma eşlik edebilir, ışığa ve sese duyarlılık vardır, fizik aktivite ile ağrı şiddetlenebilir, ağrı başlamadan önce "yanıp-sönen ışıklar, zig-zag çizgiler ... gibi" görsel belirtiler olabilir.
Migreni Tetikleyen Faktörler: Bazı yiyecek ve içecekler (eski peynir, çerez, çikolata, yoğurt, soğan, incir, karaciğer, kafeinli yiyecek ve içecekler, tütsülenmiş ya da salamura balık/et, şarap), yaşam tarzı değişiklikleri (çok fazla ya da az uyumak, aç kalmak, fiziksel veya zihinsel yorgunluk, vardiya çalışması), adet dönemi, hava / mevsim / basınç değişiklikleri, titreşen / parlak / fluoresan ışıklar, parlak gün ışığı, kokular (parfüm, kimyasal maddeler, sigara), stres.
KÜME BAŞ AĞRISI :
Erkeklerde daha sıktır, Göz etrafında, zonklayıcı, şiddetli, dakikalar süren ancak gün içinde 15 dakika - 3 saat arasında defalarca tekrarlayan, o taraf gözde kızarıklık, yaşarma, o göz bebeğinde küçülme ve göz kapağında düşüklük, burunda tıkanıklık ve akmaya neden olan ağrılardır. Bu nitelikteki ağrı kümeleri yılın belli zamanlarında 4-8 hafta boyunca devam eder. Baş ağrısının özellikleri, ağrının nedenini belirleme ve tedavi seçiminde en önemli veridir. Bu nedenle hastalar, baş ağrısının karakteri ve sıklığını, eşlik eden belirtileri iyi tanımlamalıdır.
KANSIZLIĞA BAĞLI OLARAK BAŞ AĞRISI
KAFA İÇİ TÜMÖR MEVCUDİYETİ : Şiddetli ve daha önceden var olmayan baş ağrısının mevcudiyetinde hasta tümör yönünden değerlendirilmeye alınmalıdır.
Kafayı ilgilendiren yaralanmalarda travma sonrası akut ve kronik bir baş ağrısı oluşabilir.
Viral ve bakteriel enfeksiyonlar sonrasında da baş ağrısı oluşabilir.
Zehirlenmelere bağlı olarak (Alkol ,karbon monoksit, kurşun zehirlenmesi gibi).
Tedavisinde: Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar kullanılması uygundur.
GÖZ, KULAK, BURUN, BOĞAZ, ve BOYUN OMURU HASTALIKLARINA BAĞLI BAŞ AĞRISI
YÜKSEK TANSİYONA BAĞLI OLARAK GÖRÜLEN BAŞ AĞRISI .
MADDE ve İLAÇ KULLANIMINA BAĞLI BAŞ AĞRISI :
(Alkol alınımına, uzun süreli ergotamin ve ağrı kesici ilaçların kullanımına ve alkol, ergotamin, kafein ve narkotik ilaçların bırakılmaları) baş ağrısı yapabilir.
Öksürük ve hapşırma sonrası ,ağır kaldırmalardan sonra ve ani eğilip doğrulmaya bağlı olarak baş ağrısı oluşabilir. birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar süren bir baş ağrısı oluşabilir. Erkeklerde daha sık görülür.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
