Kaza Namazı ne Demektir ?

S- Kazâ namazı ne demektir?
C- Vaktinde kılınan namazlara “edâ” ve vakit çıktıktan sonra kılınan namazlara “kazâ” denir.

S- Namazı kazâya bırakmak günah mıdır?
C- Beş vakit namaz farzdır ve namazın herbirini vaktinde kılmakta farzdır. Farz, ilâhi emir demektir. Bir farzı terk etmek, yâni bir vakit namazı kazâya bırakmak, ilâhi emre isyandır ve en büyük günahlardandır. Allah‘a ve hesap gününe inanan müslümanlar, bir vakit namazı kazâya bırakmamak için ellerinden gelen gayreti son noktasına kadar kullanmalıdırlar.

S- Kazâsı gerekmeyen namazlar varmıdır?
C- Evet, vardır. Kadınlar âdet ve nifas günlerinde kılmadıkları namazları kazâ etmezler. Yattıkları yerde başlarını hafifçe kımıldatarak (hareket ettirerek) îma ile namaz kılmaya gücü yetmeyen ağır hastalar, hastalıkları beş namaz vaktini aşan uzun bir süre devam ederse, hastalıkları halinde kılmadıkları namazları iyileştikten sonra kazâ etmezler. Beş vakitten fazla delilik, bayılma ve komalık hali devam edenlerde, iyileştikten sonra bu namazları kazâ etmezler. Ancak alkol ve uyuşturucu gibi haram şeylerle, beş vakitten fazla komada kalanlara, bu namazları kazâ etmeleri gerekir. Aksi halde âhirete namaz borcu ile giderler. Bir namaz vakti çıkmadan, o vakit içinde ölenler, âhiret aleminde o namazdan sorumlu olmazlar.

S- Kazâsı gereken namazlar nelerdir?
C- Beş vakit veya daha az bir zaman bayılan, deliren ve komada kalanlarla, yattıkları yerde başları ile imâ ederek namaz kılmaya gücü yetmeyenler, iyileştikleri zaman bu namazları kazâ ederler. Çünkü bir kaç vakit veya en çok beş vakit namazı kazâ etmede güçlük yoktur. Bu nedenle bunların kazâsı gerekir. Vaktinde kılınmayan tüm farz namazlarının kazâ edilmesi farzdır.
Vaktinde kılınmayan vitir namazı ile başlanıp yarıda kalan sünnet ve nafile namazları ile nezredilen (Adak edilen) namazların kazâsı vâciptir. Farzı ile birlikte kazâya kalan sabah namazının sünneti, aynı gün öğle namazından öncesine kadar farzı ile birlikte kazâ edilir. Cemaâte yetişmek için terk edilen öğlenin ilk sünneti, farzdan sonra kazâ edilir. Daha sahih görüşe göre önce ilk sünnet kılınır ve arkasından son sünnet kılınır. Cuma‘nın ilk sünnetini kaçıranlar da, farzdan sonra kazâ edebilirler.

S- Kazâ namazları nasıl kılınır?
C- Kendilerine namazın farz oluşu anından (Bulûğ çağından) itibaren üzerlerinde hiç kazâ namazı borcu olmayanlarla, kazâ namazı borcu hiç bir zaman beş vakti geçmeyenlere, “Sâhib-i tertip” denir. Bunların özel durumu vardır. Ne yazık ki zamanımızda sâhib-i tertip olma özelliğinde olanlar çok az ve hatta azdan da az olduğu için bu konunun üzerinde durmayacağız. Sâhib-i tertip olma özelliğinden yoksun olanlar ve üzerlerinde aylarca, yıllarca birikmiş kazâ namazı borcu olanların, en önemli ve en âcil işleri bir an önce kazâ namazı borcundan ve vebâlinden kurtulmaktır… Bunun için önce oturup kazâ namazı borçlarını kesin rakamlarla hesaplamaya çalışmalıdırlar.

Bunda başarılı olamazlarsa, zann-ı gâlibe (varsayıma) dayalı bir tahminle ve kalplerini tatmin edecek şekilde bir hesap çıkarmalı ve bunları günlere bölerek, her gün düzenli bir şekilde kazâ namazını kılmalıdırlar. Sâhib-i tertip olmayanlar, yâni üzerlerinde 6 vakit veya daha fazla kazâ namazı borcu olanlar, diledikleri zaman, diledikleri kadar ve diledikleri şekilde kazâlarını kılarlar.

Öğle namazının ardından kazâya kalan öğle namazını veya ikindinin ardından kazâya kalan ikindinin kazâsını kılma diye bir usül ve tertip yoktur. Erkekler kazâ namazı için önce sessizce bir ezan okurlar ve sonra her farz namazı için bir kâmet getirirler. Dileyen en sonki kazâ namazından başlar ve niyeti şöyle yapar; “Niyet ettim, üzerimde en son kazâya kalmış sabah namazının farzını kılmaya”, en son kazâya kalmış öğle namazının farzını kılmaya gibi.

Dileyen en önceki kazâ namazından başlar ve niyetini şöyle yapar; “Niyet ettim, üzerimde kazâya kalmış en önceki sabah namazının farzını kılmaya.”

S- Hangi vakitlerde kazâ namazı kılınamaz?
C- Yalnızca üç vakitte kazâ namazı kılınamaz;

1. Güneş doğarken ve güneşin doğuşundan 45 dakika geçinceye kadar,

2. Zevâl vakti yaklaşınca yani öğle ezânından az önceki bir zaman içerisinde,

3. Güneş batarken. Güneşin sararıp alçalışa geçtiği andan akşam ezânına kadar kazâ namazı kılınamaz. Bu üç vakit dışında gece ve gündüz her zaman kazâ namazı kılınabilir.

S- Kazâ namazı cemaâtle kılınabilir mi?
C- Aynı günün ve aynı vaktin namazını kılamayanlar, yalnızca o namazı cemaâtle kazâ edebilirler. Camide görevli bir imam, bir vaktin namazını abdestsiz kıldırdığını sonradan hatırlarsa, o namazda hazır bulunanlar imamla birlikte o namazı cemaâtle kazâ edebilirler.

S-Kazâ namazı cemaâtle kılınırken, imam gizli mi, sesli mi okur?
C-Kılınan namaza bağlıdır. Akşam, yatsı ve sabah namazı gibi vaktinde sesli kılınan bir namazı kazâ ediyorlarsa ve günün ortasında da olsalar, imamın bu namazları sesli okuması vâcibtir. Öğle veya ikindi namazını kazâ ediyorlarsa ve gecenin ortasında da olsalar, imamın bu namazlarda gizli okuması vâcibtir.