Zar
Zar : Anatomide makroskopik ya da mikroskopik boyutlu, az ya da çok farklılaşmış ve karmaşık yapıda, geniş ve yassı katman biçimli oluşumların genel adı. Vücutta çok çeşitli yapıda zar vardır. Bazılan ağsı, kollajen ya da esnek bağdokudan oluşmuştur. Organlann yapısını tamamlayan ya da çeşitli anatomik yapıları birbirine bağlayan bu tip zarlara örnek olarak epitelin taban zarı, gırtlaktaki tiroit ve krikotiroit zar, kalça eklemindeki tı- kayıcı (obtürator) zar verilebilir. Bazı zarların çok hücreli bir yapısı vardır. Bunlar çeşitli tipte dokulardan oluşmuştur ve temel işlevleri örttükleri anatomik oluşumları korumaktır. Mukoza, seröz zar ve sinovya zarı buna örnektir. Kulak zarı (timpan) ve gene kulakta Corti aygıtını örten jelatinsi zar gibi bazı zarlar çok özel işlevleri yerine getirir. Embriyon ve dölütün gelişimi sırasında ortaya çıkan koryon ve amniyon zarlan da oluşum halindeki organizmayı besleyip koruduğundan çok önemlidir.
Hücre düzeyinde zar terimi protoplazmanın dış sınırını belirleyen hücre zarı ile hücre çekirdeğini çevreleyen çekirdek zarını belirtmek için kullanılır. Zar patolojide de kullanılan bir terimdir. Bazı hastalıklarda oluşan hiyalin zarı ve piyojenik zar buna örnektir. Hiyalin zarı fibrin, yağ, protein ve hemoglobinden oluşan, homojen görünümlü patolojik bir oluşumdur; akciğerlerde hava keseciklerinin (alveol) yüzeyini kaplar ve ancak mikroskop altında görülebilir. Prematüre doğumlarda yaşamın ilk saatlerinde görülür. Alveol duvarı epitelini örten sürfaktan adlı yüzey gerilimini azaltıcı maddenin yapımındaki bozukluğa bağlı olarak ortaya çıkar. Hiyalin zarının varlığı kan ile hava arasındaki gaz alışverişini engeller. Hastanın çok sık ve güç solunum yapmasına ve morarmasına yol açar. Hızla ölüme doğru ilerleyen bu bozukluk yaşamın ilk günlerinde görülen ölümlerin en yaygın nedenini oluşturur.
Hiyalin zar erişkin hastalann akciğerlerinde de görülebilir. Alveol epitelinin zarar gördüğü çeşitli patolojik durumlarda (örneğin virüs kökenli akciğer iltihaplarında, tahriş edici gazların solunması sonucunda, hücre gelişimini durdurucu ilaçlarla tedavi sonrasında) ortaya çıkabilir.Piyojenik zar patolojide apse duvarını belirtmek için kullanılan bir terimdir, ¡rinleşme sürecinin akut evresinde, iltihaplı dokudan oluşur. Apsenin boşalmasından ve boşluğun irinden temizlenmesinden sonra piyojenik zardan kaynaklanan onarım süreci başlar; apse boşluğu dolarak nedbe dokusu oluşur.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR