Sultan Pelsengi
SULTAN PELSENGİ(Venüs Saçı,Capillus-veneris)
Diğer adları: Karabacak (Muğla), ishal otu (Borçka), Fatma saçı (Doğu Anadolu), Baldınkara,Venüs saçı.
Adiantaceae familyasındandır. 10-40 cm boylarında, köksaplı, çiçeksiz, çok yıllık, otsu bir bitkidir. Üçgen biçimli, dişli parçalı yaprakları vardır. Parçacıklar ve yapraklar esmer saplıdır. Acı lezzetli, kendine özgü hafif kokuludur.
1300 metre yüksekliğe kadar olan yerlerde; Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa ve Denizli illerinde; nemli duvarlarda, mağaraların aydınlık girişlerinde, nemli kaya çatlaklarında, kuyu duvarlarında, dere kenarlarında yetişir.
MUHTEVASI: Tanen, acı madde, uçucu yağ, müsilaj ve şeker bulunur.
KULLANIMI:
Antikite'den {İÖ 6.-İS 3. yy) bu yana sağlığa yararlan bilinen ve kullanılan bir eczadır.
Haziran-eylül aylarında toplanıp gölgede kurutulan toprak üstü kısımları, sonuçta yaprakları öksürüğe, balgama, anjine, bronşite, idrar yollarında oluşan taş ve kuma, sarılığa iyi gelir.
Bunun için 1 litre (5 bardak) kaynar su, 20-30 gram taze ya da kurutulmuş venüssaçı yaprağının üzerine dökülüp, 10-15 dakika demlenir, balla tatlandırılarak günde 2-3 kez birer bardak içilir. Kaynatılarak da kullanılabilir.
Bu bitkininin kaynatıldığı suyla yıkanan saçlar güçlenir, canlılık kazanır, kepek azalır.Bitkiden hazırlanan lapa burkulmalara, şişmelere uygulanır. Eski Roma'dan bu yana bilinen ve kullanılan venüssaçının modern tıpta da yeri vardır.
Özellikle Baldınkara adıyla anılan Aspfenium adiantum-nigrum türü de venüssaçı yerine kullanılmaktadır.Duvar baldırı karası adıyla anılan Asplenium ruta-muraria da venüssaçı yerine kullanılır, diğer iki türden yaprak sapının yeşil oluşuyla ayrılır.
FAYDALARI: Göğüs yumuşatıcı, balgam söktürücü, öksürük kesici olarak kullanılır. Bronşitte de olumlu etkisi vardır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
