Kanserden Korunma

Kanserden Korunma ve Hayflick limiti yaşlanma mekanizması konusunda yapılan tek evrimsel açıklama değildir. Öncelikle bu, farklı hayvanların, hatta yakın türden olanların bile neden bu kadar farklı yaşam süreleri olduğunu açıklamaz.

Şunu da belirtmek gerekir ki, birkaç istisna dışında memelilerde boyut ve yaşam süresi arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Ne kadar büyükseniz o kadar uzun yaşarsınız. (Tabi bu hemen Dairy Queen' e koşun anlamına gelmiyor; bir türün doğal boyutu ne kadar büyükse, bu türün ortalama yaşam süresi de o kadar uzun olur, sadece birinin büyük olması yetmez). Büyük memelilerin uzun yaşam süresi biraz da üstün DNA'yı onarabilme yetilerine bağlıdır. Ama bu da kısmen nasıl daha uzun yaşayabildiğimizi açıklar; bizim gibi büyük yaratıkların bu üstün onarma mekanizmasını nasıl geliştirdiğini değil. Bir teori kısa yaşam süresi ve dışarıdan gelen büyük tehditler arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu öne sürer. Tabi ki burada birilerine yem olma riskinin hayvanın ömrünü kısalttığını söylemiyorum, gerçi aslına bakarsanız kısaltır da. Asıl söylemek istediğim yem olma riski taşıyan hayvanların, yenmeseler bile daha kısa bir ömür sürecek şekilde geliştikleridir. Bu da şöyle oluyor; eğer önemli bir çevresel tehdide veya bir yırtıcıyla karşılaşırsa, daha erken yaşta üreme konusunda evrimsel bir baskı altında kalır; ve dolayısıyla erişkin olabilmek için daha kısa sürede gelişir. (Daha kısa bir ömür nesiller arasındaki zamanın kısalması demektir ve bu da türlerin daha hızlı gelişmesine neden olur ve bu çok fazla çevresel tehdit altında kalan türler için çok önemlidir; bu sürüngenlerin zehire karşı çabuk direnç göstermesine yardımcı olur). Aynı zamanda, zaman içerisinde DNA'da oluşan hataları onarmak için gerekli mekanizmaların geliştirilmesi için gerçek bir evrimsel baskı yoktur, çünkü çoğu türünün her bireyi bu hataları hissedecek kadar uzun yaşamaz. Eğer ipad'unuzu sadece bir hafta kullanacaksanız ona uzun süreli garanti belgesi istemezsiniz. Öte yandan çevresinde daha dominant olan ve hayatının büyük bölümünde üremeye devam edebilen bir tür, biriken DNA hatalarını onarma konusunda bir avantaja sahip olur. Eğer daha uzun yaşarsa, daha fazla üreyecektir.

Programlanmış yaşlanmanın, birey için değil ama tür için evrimsel bir fayda sağladığına inanıyorum. Bu düşünceye göre yaşlanma planlı eskimeniri biyolojik versiyonu gibi davranır. Planlı eskime çoğunlukla inkar edilir ama buzdolabından arabay kadar tüm eşyaların üreticilerinin, özellikle belirli birkaç yıl içinde eskiyeceğini garanti ederek, ürünlerine bir raf ömrü biçtiği gerçeğini çürütmez. Bunun iki avantajı vardır; ilki muhtemelen tüketicinin yararınadır, diğeri de kesinlikle üreticinin yararınadır. İlki ürünün yeni ve geliştirilmiş modellerin yolunu açma anlamındadır. Diğeri ise yeni bir buzdolabı almanız gerektiği anlamına gelir. Bazı kişiler, birkaç yıl önce; sadece on sekiz ay dayanan pile sahip iPad üretmekle ve pil bittiğinde tüketicileri yeni bir iPad almak zorunda bıraktığı gerekçesiyle Apple'ı çok popüler olan İPad'un geliştirilmesinde planlı eskime taktiği uygulamakla suçladılar. (Her ne kadar artık gücü tükenen ürününüzü yeni veya yenilenmiş bir ürünle değiştirme yani ipad yenileme programı geliştirmiş olsada, Apple artık pil yenileme servisi de sunmaktadır).

Biyojenik obsolesans, yani biyolojik eskime/yaşlanma iki amaca hizmet eder. İlk olarak yaşlanma eski modelleri ortadan kaldırarak yenilere yol açar, bu da değişikliğe yani evrime yer açar. İkinci olarak yaşlanma, kendilerinden sonraki nesilleri enfekte etmelerini önleyen parazitlerle dolu olan bireyleri ortadan kaldırarak grubu korur. Bir türün gelişmesinin yolu sırayla cinsiyet ve üremeden geçer.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp