İnce Bağırsaklarda Hareket

İnce Bağırsak hareketleri, Bağırsak içeriğini karıştırıcı ve ilerletici olmak üzere iki tiptir. Bu iki hareket tipi, kesin olarak ayrılmamakla birlikte, ilerletici olmayan peristaltik hareketler, ritmik segmentasyon, pendüler hareketler ve villusların kasılma sı karıştırıcı hareketler olarak bilinir ( 392). İtici peristaltik hareketler ise, kimusu oral yönden, arıala doğru ilerleten bir nitelik taşır. ileri eti ci Olmıyan Peristaltik Hareketler daha çok duodenum ve jejunumun üst bölümünde görülür. Genellikle çok kısa bir mesafede ortaya çıkan ve sirküler kaslar boyunca gelişen bu dalgaların önünde gevşeme bölgeleri de görülmez. Ritmik Segmentasyon da, Bağırsak sirküler kaslarının 1-2 cm genişlikte ve 15-20 cm lik uzaklıklarda tekrarlanan kasılmalarından iba rettir ( 392, B). Bu kontraksiyonlar Bağırsak içeriğini karıştır ıcı niteliktedir.

Bağırsak bir bölgede boğum, boğum kasıldıktan sonra, orası gevşerken başka birbölgede kasılma olur. Dakikada 8-10 kezolmak üzere, bu segmental kasılmalar yerdeğiştirir. Miyenterik pleksus atropin ilebloke edilse bile kasılmalar tamamen ortadan kalkmaz.

Pendüler Hareketler. Uzunlamasına dizilmiş olan Bağırsak düz kaslarının bölgesel kasılmalariyle ortaya çıkar (A). Bağırsak içeriğinin sürekli olarak çeperin başka bir bölümü ile karşılaşmasını sağlayan bu ha reketin frekans ı 10-12/dak kadardır.

Villi Hareketleri muskularis mukoza liflerinin villuslar içindeki kasılma ların dan kaynaklanır ( 393). - Submukoza pleksusunun lokal sinirsel refleksleri sonucu kontraksiyona uğrayan lifler villusların ritmik olarak kısalıp, uzamasına neden olur. Bütün sindirim sürecinde devam eden bu hareket kimusun karışmasına yardım ettiği gibi lenfanın villusun santral kanalı içine alınmasını da sağlar. Villi hareketlerinin oluşumunda lokal olarak salgılanan villikinin hormonunun da etkili olduğu dü-şün ülmektedir. itici Peristalik Hareketler. Sistemin bütün bölümlerinde izlenen bu peristaltik hareketlerin hızı üst bölümlerde daha fazladır, anal yöne doğru azalır. Mukozanın uyarılması, çeperin gerilmesiyle başlıyan dalgalar, çeperde çeşitli yönlerde seyreden kasların kontraksiyonundan ibarettir. Genellikle uyarılan yerin üstünde kasılma olurken, altında (anal tarafta) gevşeme görülür. Yüzeyel kasılmalar sadece çepe re bitişik kimusu ilerletirken, sindirim fazının sonuna doğ-ru ortaya çıkan güçlü kontraksiyonlar Bağırsak içeriğini tümüyle sürükler. Özellikle ileoçekal valvülden ki musun geçişi bu dedir. İnce Bağırsaklardaki ilerletici dalganın hızı 1 cm/dak kadardır. Başlangıçta peristaltik dalgalar 0.5-2 cm/san gibi yüksek bir hıza sahipse de, bu zayıf dalgalar kimusu ilerletemez ve materyelin pilordan ileoçekal valvüle gelmesi için 4 saat gibi bir zaman gerekir. Bir test yemeğinin tümüyle kalın barsağa geçmesi 8-10 sa sürer.

Her yemekten sonra ince Bağırsaklarda hareket ve salgı faaliyeti artar. Mideye ve duodenuma besinlerin girmesi ve özellikle mide çeperinin gerilmesiyle başlayan ve miyenterik pleksusle bütün ince Bağırsak çeperine yayılan bu reflekse gastroenterik refleks adı verilmektedir.

Genellikle ilk yemekten 10 dak sonra kolonda başlıyan ve 24 saatte 2-3 kez ortaya çıkan güçlü peristaltik hareket kitle peristaltizmi olarak bilinir. Colitis ulcerosa (Ülseratif kolit) da olduğu gibi, kolonun irritasyonu da kitle peristaltismine ve böylece diyareye neden olur.