Adrenal Androjenler

Androjenler, masküIinizan etki yapan, protein anabolizmasını ve büyürneyi hızlandıran hormonlardır. En aktif androjeri testisten salgılanan testosterotıdur, Fakat adrenal androjenlerin (en önemlisi dehidroepiandrosteron) de testosteron aktivitesinin % 20 sine kadar olmak üzere, androjen etkileri vardır. Adrenal androjenler gonatlarda olduğu gibi, gonadotropin hormonların değil, ACTH'ın kontrolünde salgılanırlar. Normal düzeylerde salgılandıkları zaman maskülinizan etkileri farkedilmez; konjenital enzim bozuklukları ya da bezin tümörlerinde olduğu gibi aşırı salgılanmalarr, çeşitli sendromlan ortaya çıkarır. Örneğin puberteden önce erkek çocuklarda, testislerde büyüme olmadan sekonder seks karakterleri gelişir (precocious pseudopuberty). Erginlik öncesi kız çocukları ve erişkin kadınlarda ise masküIinizasyonla birlikte tipik adrenojenital sendrom gelişir ( 452).

Östrojenler Bir adrenal androjen olan androstenedion dolaşımda östrojene çevrilir, ayrıca böbreküstü bezinden de östrojen salgılanabilir. Overleri çıkarılmış kadınlara ACTH verildiği zaman idrarda çıkarılan östrojenin düzeyi yükselir. Normal koşullarda adrenal östrojenler önemli fizyolojik etki yapacak miktarda salgılanmazlar. Bununla beraber, böbreküstü bezinden feminizan etkili östrojen salgı-layan tümörlerin varlığı bildirilmiştir. Östrojene bağımlı meme kanserlerinde overlerin, böbreküstü bezinin çıkarılması ya da ACTH salgısını inhibe edecek kadar kortizol verilmesinin iyileştirici etkisi görülmüştür.

17 - Ketosteroidler. Adrenal androjenlerin idrarla atılan başlıca deriveleri 17-ketosteroidlerdir. Normal erişkin erkekte günlük 17-ketosteroid eksresyonu 15 mg., kadında ise 10 mg kadardır. Bunlar adrenal androjenlerden geldiği gibi kortizolün karaciğerde 17-ketosteroide dönüşümünden de kaynaklanabilir. Erkekte 1/3 kadarı testisten gelir. Adrenojenital serıdromda ( 452) atılan günlük miktar bu normal değerlerin 10-15 katına çıkar. Etiokolanolon, bir adrenal androjen ya da testosteron metabolitidir. Konjüge olmadığı zaman ateşin yükselmesine neden olur. Bazı kişilerde bu maddenin konjüge olmamış şekli zaman zaman kanda birikerek ateş nöbetleri yapar (etiokolarıolon ateşi) .