Sondayla Beslenme
Sondayla Beslenme
Sondayla verilen gıdalar ve sıvı gıdalar, normal beslenme yoluyla besin öğesi aliminin zorlaştığı veya mümk ün olmadığı durumlarda, beslenme yetersizliğini (malnütrisyon) önlemek için uygulanır. Örn. şu etkenler beslenme yetersizliğine neden oluşturabilir: Gıda alımında azalma (örn. yutma güçlüğü veya bilinç kaybı nedeniyle), sindirim işlevinde sınırlanma (örn. midenin ameliyatla alınması sonucu), yetersiz emilim (örn. iltihaplı bağırsak hastalıklarında), besin öğelerinden yararlanmada bozukluklar (örn. çölyak hastalığı), besin öğesi kayıplarında artış (örn. ishal ya da belirli böbrek hastalıklarında) veya besin öğesi gereksiniminde artış (örn. tümör oluşumlarında).Temel hastalığa ve hastanın durumuna göre, beslenme yetersizliğini önlemek veya gidermek için günümüzde kullanılan üç farklı beslenme biçimi bulunmaktadır: Tanımlanmış besin öğeleri ile tamamlanmış eksiksiz normal beslenme (gerektiğinde püre halinde), sondayla enteral beslenme (bkz. alt metin) veya parenteral beslenme .Tamamlayıcı diyetler (suplemanlar) besin öğesi yetersizliğinde veya besin öğesi gereksiniminde artış olması halinde uygulanmalıdır. Sıvı ek gıdalar, çeşitli tatlarda sunulan, besin öğeleriyle zenginleştirilmiş içeceklerdir. I 500 ml'lik sıvı gıda alımı, önemli vitaminlere, besin öğelerine ve minerallere duyulan günlük gereksinimi karşılar (A).Sondayla Beslenme (Enteral Beslenme)Hastanın ağızdan yeterli miktarda besleneme- mesi durumunda sondayla beslenme gereklidir. Aşırı iştahsızlık, gıda alımına direnç gösterme veya hastanın bilinçsizliği durumlarında buyön- teme sıkça başvurulur. Sondayla verilen besinde, sondada ve sondanın giriş yerinde yapılan doğru seçim, bu beslenme biçiminin etkili olmasında belirleyicidir. Örn. sondayla verilen besinde bulunan bakteriyel kirlilik sonucunda oluşan ishal, olası bir komplikasyondur. Sonda gıdası günümüzde büyük ölçüde ticari olarak üretilir. Bu gıdanın iki temel türü bulunur.
Besin Öğeleri Tanımlanmış Diyetler (BTD)
BTD'ler (B). temel besin öğelerini büyük moleküler biçimde içerir. Bu, makromolekül- lerin sindirim sistemi tarafından açılması gerektiği anlamına gelir. Karbonhidratlar oligosakka- ritler ve nişasta biçiminde; yağlar mısır özünden, ayçiçeğinden veya pamuktan elde edilen uzun zincirli yağ asitleri biçiminde; proteinler ise süt, soya veya et kaynaklı olarak verilir. Besin öğeleri tamamlanmış diyetler, gerekli hallerde posalı maddelerle zenginleştirilebilir. Sindirim sorunu hastalıklarda besinlerden yeterli yararlanılamayacağından bu gıdalar verilmez.
Kimyasal Olarak Tanımlanmış Djyetler (KTD)
KTD'ler (B) küçük moleküllü diyetlerdir. Besin öğeleri, sindirimin son aşamasındaki biçimleriyle vücuda verilir. Kimyasal olarak tanımlanmış diyetlerinyararı, sindirimi sınırlanmış hastalarda da enteral bir beslenmeyi olası kılmalarıdır. KTD'lerde karbonhidratlar monosakkaritler, disakkaritler veya oligosakkaritler biçiminde; yağlar genellikle orta zincirli sentetikyağ asitleri biçiminde (medium-chain-triglycerides = MCT yağları): proteinler ise kısa peptit zincirleri ve aminoasitler biçiminde bulunur. Bu gıdalar alerjen değildir; ama tatları genellikle kötüdür ve çok pahalıdırlar.
Sonda Türleri
Sonda, genelde bir burun deliğinden boğaza ve yemek borusuna geçirilerek sindirim sistemine yerleştirilir. Sondanın burundan geçmesiyle hasta sondanın ağızdan verilmesine göre çok daha az rahatsız edilir. Sondanın çıkış noktasına göre nazogastral (midede), nazoduodenal (duodenumda) ve nazoenteral (ince bağırsakta) sondalar bulunur (C). Sondanın türü hastalığa göre seçilir. Sıvı gıda bir şişeden sondaya akıtılır. Özel durumlarda, sonda endoskopik olarak deri altından mideye yerleştirilir (perkütanöz endoskopik gastrostomi-PEG). PEG'nin gerekli olduğu durumlar arasında nörojgenyutma güçlükleri, üst mide-bağırsak kanalında ameliyat edilemez daralmalar veya hastanın burundan verilen sondayı tekrar tekrar çıkartması sayılabilir.
Sonda Nedir
Suyun herhangi bir noktadaki derinliğini ölçmek, dip tabakaların yapısını incelemek için kullanılan araç.Bir boşluğun içini yoklamaya yarayan uzunca ve ucu küt demir araç.
Vücudun içinde birikip dışarı atılamayan sıvıyı çekmek için kullanılan araç.
İdrar almak, mideye ilaç veya besin maddelerini sulu olarak vermek, özofagusta tıkanıp kalan yabancı cisimleri çıkarmak, atlarda hava keselerinin tedavisinde yaraların derinliği ve yönünü anlamak, kapanmayan yaralarda buna engel olan yabancı bir cisim veya ayrılmış bir kemik parçası olup olmadığını kontrol etmek gibi amaçlarla kullanılan aygıtlar, katater.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
