Down Sendromu Tedavisi Nasýl Yapýlýr?
Down Sendromu Tedavisi Nasýl Yapýlýr? : Down sendromunun deðerlendirilmesinde çok açýk davranmak gerekir: Bir yandan kromozomlara baðlý olduðundan en azýndan þimdilik tedavisinin mümkün olmadýðýný, cerrahi giriþim ve ilaçlarla tedavi edilemeyeceðini kabul etmek, öte yandan bu çocuklann saðlýklý geliþebilmeleri için var olan tüm tedavi olanaklarýndan yararlanmak gerekir.
Down sendromlu çocuðu hastalýklardan korumak için mümkün olan her þey yapýlmalýdýr. Bu çocuklar çok duyarlý olduðundan enfeksiyon ve solunum sistemi hastalýklarýndan sonra durumlarý çok aðýrlaþabilir. Özellikle yaþamýn ilk üç yýlýnda daha belirgin ve hýzlý bir geliþme gösteren saðlýklý çocuklarla karþýlaþtýrýlmamalýdýrlar. Bu görüþler temelinde Down sendromlu çocuðun balam ve tedavisi beþ ana baþlýkta yoðunlaþýr:
• Beslenme - Down sendromlu çocuklarda aþýrý kilo alma eðilimi vardýr. Bu eðilim çocuðun hareket becerilerini önemli ölçüde engeller ve metabolizma bozukluklarýnýn ortaya çýkmasýný kolaylaþtýrýr. Bu da ruhsal geliþiminin daha da kötüleþmesine neden olur. Dolayýsýyla gerek nitelik, gerek nicelik yönünden dengeli bir beslenme programý çok önemlidir.
• Fizik tedavi - Erken baþlayan bir fizik tedavi ve rehabilitasyon programý bir yandan hareket özürünü, öte yandan zihinsel geriliði azaltmaya yönelik olmalýdýr. Bu amaçla erken eðitim yöntemleri ile birlikte sistemli bir fizik tedavi uygulanmalýdýr.
Doðumdan hemen sonra baþlayan sistemli fizik tedavi hareket özürünü önemli ölçüde azaltabilir ve Down sendromlu çocuðun dýþ görünümünü düzeltebilir. Bu sonuca ulaþmak için bazý kolay ve etkili hareketler uygulanabilir: Dilini çýkardýðýnda dokunmak, aðzýnýn çevresinde buz gezdirerek dudak kaslarýný uyarmak ya da çocuðu bir ayna karþýsýnda oturtup mimik kaslarýna masaj yapmak. Bu iþlem sýrasýnda çocuðun elleri kullanýlmalý ve bir yandan onunla konuþulmalýdýr.
• Erken eðitim - Annenin çocukla özel bir duygusal baðý olmasý ve bebeðe daha fazla zaman ayýrabilmesi, erken eðitimde anneye önemli bir rol yükler. Anne bu eðitim sýrasýnda, eðitimciler, terapistler, psikologlar, sosyal hizmet uzmanlarý gibi teknik personelden yardým görür. Böyle bir eðitim sonucunda bütün Down sendromlu çocuklarýn zekâ geriliði düzeyinde azalma olduðu görülmüþtür. Bu eðitim programlan tek tek çocuklarýn özel gereksinimlerine göre deðiþtirilebilir, uyarlanabilir, iyileþtirilebilir. Bu programlarýn tümü, yaþamýn ilk yýllarýnda, hatta doðumdan hemen sonra baþlatýlmalýdýr.
• Anaokullarýna ve normal okullara yerleþtirme - Down sendromlu çocuk normal bir anaokuluna yerleþtirilirse genellikle çok iyi iliþkiler kurar ve kendiliðinden yaþýtlarýyla kaynaþýr. Böylece yeni arkadaþlar edinir; toplu oyunlara katýlmak yaratýcýlýðým uyarýr. Artýk Down sendromlu çocuklarýn normal okullara verilmesinin önemini herkes kabul etmektedir; öte yandan, bu uygulama çeþitli sorunlarý da birlikte getirir. Yasalar bu konuda ne kadar ileri olursa olsun, yasalarýn uygun gördüðünün gerçekleþmesi için uygun kiþiler ve yapýlar gereklidir. Dolayýsýyla uygun ortam saðlandýðýnda bu çocuklarýn okula devam edebilmesi ve ruhsal travmalardan uzak kalmasý olanaklýdýr.
• Normal çocuklarla günlük iliþkiler - Down sendromlu çocuðun da öteki çocuklar gibi baþkalarýyla oynamaya, çocuklarýn dünyasýna katýlmaya gereksinimi vardýr. Çocuklarýn açýk sözlü, dürüst olduklarým ve eriþkinlerin “farklý” deðerlendirdiklerini doðal olarak kabul ettiklerini, Down sendromlu çocuklarla da istekle oynadýklarýný unutmamak gerekir. Açýk sözlülükle ve doðal bir tavýrla bu durumla ilgili sorular yönelttikten sonra, hiçbir þey yokmuþ gibi davranýrlar. Genellikle baþka çocuklar Down sendromlulara karþý koruyucu ve yardýmcý bir tutum takýnýr.
Bu günlük iliþki, günlük yaþamýn baþka bölümlerini de içine almalýdýr: Süpermarkette küçük alýþveriþler, parkta gezintiler ve hayvanat bahçesine ziyaret gibi. Bunlarýn tümü Down sendromlu çocuk için eðitici bir deneyim olacaktýr.
Down sendromlu çocuðu hastalýklardan korumak için mümkün olan her þey yapýlmalýdýr. Bu çocuklar çok duyarlý olduðundan enfeksiyon ve solunum sistemi hastalýklarýndan sonra durumlarý çok aðýrlaþabilir. Özellikle yaþamýn ilk üç yýlýnda daha belirgin ve hýzlý bir geliþme gösteren saðlýklý çocuklarla karþýlaþtýrýlmamalýdýrlar. Bu görüþler temelinde Down sendromlu çocuðun balam ve tedavisi beþ ana baþlýkta yoðunlaþýr:
• Beslenme - Down sendromlu çocuklarda aþýrý kilo alma eðilimi vardýr. Bu eðilim çocuðun hareket becerilerini önemli ölçüde engeller ve metabolizma bozukluklarýnýn ortaya çýkmasýný kolaylaþtýrýr. Bu da ruhsal geliþiminin daha da kötüleþmesine neden olur. Dolayýsýyla gerek nitelik, gerek nicelik yönünden dengeli bir beslenme programý çok önemlidir.
• Fizik tedavi - Erken baþlayan bir fizik tedavi ve rehabilitasyon programý bir yandan hareket özürünü, öte yandan zihinsel geriliði azaltmaya yönelik olmalýdýr. Bu amaçla erken eðitim yöntemleri ile birlikte sistemli bir fizik tedavi uygulanmalýdýr.
Doðumdan hemen sonra baþlayan sistemli fizik tedavi hareket özürünü önemli ölçüde azaltabilir ve Down sendromlu çocuðun dýþ görünümünü düzeltebilir. Bu sonuca ulaþmak için bazý kolay ve etkili hareketler uygulanabilir: Dilini çýkardýðýnda dokunmak, aðzýnýn çevresinde buz gezdirerek dudak kaslarýný uyarmak ya da çocuðu bir ayna karþýsýnda oturtup mimik kaslarýna masaj yapmak. Bu iþlem sýrasýnda çocuðun elleri kullanýlmalý ve bir yandan onunla konuþulmalýdýr.
• Erken eðitim - Annenin çocukla özel bir duygusal baðý olmasý ve bebeðe daha fazla zaman ayýrabilmesi, erken eðitimde anneye önemli bir rol yükler. Anne bu eðitim sýrasýnda, eðitimciler, terapistler, psikologlar, sosyal hizmet uzmanlarý gibi teknik personelden yardým görür. Böyle bir eðitim sonucunda bütün Down sendromlu çocuklarýn zekâ geriliði düzeyinde azalma olduðu görülmüþtür. Bu eðitim programlan tek tek çocuklarýn özel gereksinimlerine göre deðiþtirilebilir, uyarlanabilir, iyileþtirilebilir. Bu programlarýn tümü, yaþamýn ilk yýllarýnda, hatta doðumdan hemen sonra baþlatýlmalýdýr.
• Anaokullarýna ve normal okullara yerleþtirme - Down sendromlu çocuk normal bir anaokuluna yerleþtirilirse genellikle çok iyi iliþkiler kurar ve kendiliðinden yaþýtlarýyla kaynaþýr. Böylece yeni arkadaþlar edinir; toplu oyunlara katýlmak yaratýcýlýðým uyarýr. Artýk Down sendromlu çocuklarýn normal okullara verilmesinin önemini herkes kabul etmektedir; öte yandan, bu uygulama çeþitli sorunlarý da birlikte getirir. Yasalar bu konuda ne kadar ileri olursa olsun, yasalarýn uygun gördüðünün gerçekleþmesi için uygun kiþiler ve yapýlar gereklidir. Dolayýsýyla uygun ortam saðlandýðýnda bu çocuklarýn okula devam edebilmesi ve ruhsal travmalardan uzak kalmasý olanaklýdýr.
• Normal çocuklarla günlük iliþkiler - Down sendromlu çocuðun da öteki çocuklar gibi baþkalarýyla oynamaya, çocuklarýn dünyasýna katýlmaya gereksinimi vardýr. Çocuklarýn açýk sözlü, dürüst olduklarým ve eriþkinlerin “farklý” deðerlendirdiklerini doðal olarak kabul ettiklerini, Down sendromlu çocuklarla da istekle oynadýklarýný unutmamak gerekir. Açýk sözlülükle ve doðal bir tavýrla bu durumla ilgili sorular yönelttikten sonra, hiçbir þey yokmuþ gibi davranýrlar. Genellikle baþka çocuklar Down sendromlulara karþý koruyucu ve yardýmcý bir tutum takýnýr.
Bu günlük iliþki, günlük yaþamýn baþka bölümlerini de içine almalýdýr: Süpermarkette küçük alýþveriþler, parkta gezintiler ve hayvanat bahçesine ziyaret gibi. Bunlarýn tümü Down sendromlu çocuk için eðitici bir deneyim olacaktýr.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
