Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu

İdrar yolu enfeksiyonu dendiğinde, böbreğin ve idrar yollarının iltihabı akla gelmelidir. Bakteriler, virüsler ve mantarlar idrar yolu enfeksiyonuna neden olurlar. İdrar yolu enfeksiyonları çocuklarda ciddi hastalıkların gelişmesine sebebiyet verdiğinden kesinlikle önemsenmelidir. Normalde idrar sterildir ve içinde bakteri barındırmamaktadır. Ama idrar yolları deri ve anüs bölgesinde yerleşmiş çok sayıdaki bakterilerin tehlikesi altındadır. Bakteriler idrar kanalına girerek, mesane ve böbreğe yerleşebilirler, çoğalabilirler. Böylece enfeksiyon oluşumuna neden olurlar. Enfeksiyon sadece mesaneye yerleşmişse ''sistit'', böbreğe kadar ilerlediyse de ''piyelonefrit'' adını alır. Piyelonefrit ciddi bir rahatsızlıktır ve hayati önem taşımaktadır. Özellikle küçük çocuklarda böbrek henüz gelişmekte olan bir organ olduğu için zarar görme olasılığı çok daha yüksektir.

Kız çocuklarında bakterilerin mesaneye ulaşması için gittikleri yol çok kısa olduğundan, kızlar bu enfeksiyona daha yatkındır. Erkeklerde ise 1 yaş öncesinde idrar yolu enfeksiyonu daha sık görülür ama sünnet olmuş erkek çocuklarında, idrar yolu enfeksiyonu riski azalmaktadır.

Çocuğun idrar yolu enfeksiyonu nedeniyle verdiği belirtiler tamamen yaşı ile alakalıdır. Küçük çocuklar yakınmalarını anlatmada güçlük çektikleri için hastalığın saptanması güçleşir. Küçük bebeklerde, huzursuzluk, ateş, kilo alamama, sarılık, kusma, zor beslenme, idrarda değişik renk veya koku görülebilir. Daha büyük çocuklar ise; karın ağrısı, ishal, sık ve az idrar yapma, idrarda yanma, kanlı idrar, ateş, idrar kaçırma, belde ağrı gibi şikayetlerde bulunabilirler. Doktora başvurulduğunda, tanı koymak için çocuktan idrar tetkiki ve idrar kültürü istenmektedir. İdrar yolu enfeksiyonunun tanısı idrar tahlili ve idrar kültürü ile konur. Kültürün alınmasında genital bölge bakterilerinin bulaşmasını önleme amacı ile mesaneden iğne ile idrar örneğinin alınması veya sonda ile örneğin alınması gerekebilir. İdrar kültürü sonucunun çıkması birkaç gün sürdüğünden ilk aşamada idrar tahlili sonucuna göre tedaviye başlanır. Ayrıca, idrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda, idrarın mesaneden böbreklere doğru geri kaçışının olup olmadığını saptayacak özel grafilerin çekilmesi gerekebilir.

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonunu Önlemek İçin;
- Bebeklerde bez sık sık değiştirilmelidir.
- Altı kirli bir şekilde uzun süre kalmamalıdır.
- Özellikle kızlarda alt temizliği önden arkaya doğru yapılmalıdır.
- Bol su içmesi sağlanmalıdır.
- Çocuk büyüdüğünde de tuvalet temizliği konusunda eğitilmelidir.
- Çocuklara tuvaletini uzun süre tutmaması gerektiği açıklanmalıdır.

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisi
Mesane iltihabında 5-7 günlük ağızdan alınan antibiyotiklerle yeterli olurken, ateşle beraber böbreğin etkilendiği durumlarda hastanede 1-2 gün izlenerek damardan ya da ağızdan alınan antibiyotiklerle yapılır. Bu arada enfeksiyon sebebi anatomik bir problem ise bu durumun cerrahi olarak düzeltilmesi gerekebilmektedir.

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonunda Hastanede Yatmayı Gerektiren Durumlar
- İdrar yolu enfeksiyonu ile birlikte ateşi de olan bebekler.
- İdrar yolu enfeksiyonu görülen yenidoğanlar.
- Çocuğun, ağızdan yeterli sıvı veya ilacı alamaması.
- Kana bakterinin veya bakteri toksininin karıştığı enfeksiyon durumları.
- İdrar yolunda tıkanıklık.