C Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

Ödevleri :

1 — C vitamini hücre metabolizmasında çok mühim rol oynayan ve hücrelere hidrojen taşıyan Oksido - Redüktör bir cisimdir.

2 — Kıkırdak, kemik ve hücreleri birleştiren ara dokunun teşekkülünde vazifelidir.

3 — Vücuda giren enerji maddelerinin (yağ, karbonhidrat, protein) kullanılmasını sağlar, hayatın idamesini mümkünkdar.

4 — Siilfamit, kurşun, altın zehirlenmesinde panzehir tesiri vardır.

5 — Hayat için elzem olan böbreksütü bezini zehir ve mikropların tesirinden korur.

6 — Vücudun mikroplara karşı mukavemetini arttırır.

7 — Antikor denilen muafiyet cisimciklerinin fazla yapılmasını sağlar.

8 — Toksinleri nötralize eder ve Akyuvarların mikroplarla savaş kudretini arttırır.

9 — C vitamini ile böbreküstü bezi arasında sıkı münasebet vardır.

10 — Seks hormonlarının faaliyetini kolaylaştırır.

11 — C vitamini ile B2 ve A vitaminin iş birliği vardır.

12 — Damar cidarını kuvvetlendirir.

C vitamini barsaktan emilir. En çok böbrek üstü bezinde sonra karaciğer, böbrek hipofiz, testis ve göz merceğinde toplanır. Kan ve sinir hücreleri C vitaminden zengindir. Omurilik suyunda, terde, göz yaşında, sütte de bulunur. Kanda '%1,2 mgr. kadardır. '% 0,4 mgr. altına düştükten bir kaç ay sonra eksiklik belirtileri, yani Skorbüt hastalığının belirtileri başlar.Gebelikte, emzirmede, ateşli hastalıklarda günlük ihtiyaç artar. (Ortalama 100 mgr.) İnek sütü C vitamini bakımından fakir olduğu için, sun’i beslenen çocuklara erkenden günde 1-2 çay kaşığı domates, limon, portakal suyu veya hazır C vitamini preparatları verilmelidir.Çocuğun C vitamini ihtiyacı, gıdasındaki bazı nispetlere de bağlıdır. C vitamini / karbonhidrat, C vitamini / diğer vitaminler, C vitamini / demir nispetleri bozulrnamalıdır.Hayvanlar, C vitaminini kendileri de yaparlar. Bu hal insanlarda olmadığı zannediliyordu. Fakat son zamanlarda is- bat edilmiştir ki iki yaşma kadar çocuklar, vücutlarında C vitaminini yapabiliyorlar.C Vitamini eksikliği belirtilen (C Avitaminoz):Eskiden C vitamini eksikliği denilince Skorbüt hastalığı anlaşılırdı. Yani skorbütün yegâne sebebi C vitamini noksanlığı sanılırdı.

Halbuki skorbüt, yalnız C vitamini noksanlığına bağlı bir hastalık değil, ayni zamanda P vitamini noksanlığına da bağlı bir hastalıktır.C vitamini yokluğuna karşı en fazla hassasiyet gösteren yaratık, insan ve kobay’dır. Kobaylar 3 hafta C vitamininden mahrum kalırlarsa, kılları düşer, cilt altında kanamalar olur, diş ve kemiklerde harabiyet başlar. Dişler gevşer ve kolaylıkla düşer, hazım bozuklukları ortaya çıkar ve sonunda kobay ölür.Skorbüt hastalığının belirtileri:Yetişkinlerde Skorbüt, yorgunluk, zafiyet ve ayaklarda ağrı ile başlar. Saç diplerinde ve ayaklarda ufak kanama mihrakları olur. Küçük bir harekette çarpıntı, yorgunluk, nefes darlığı, iştahsızlık ortaya çıkar. Diş etlerinde kanamalar görülür. Diş etlerinde iltihap neticesi ağız kokusu olur. Dişler gevşer ve kendiliğinden düşer.idrar ve mide, barsak yollarında da kanamalar olur. Bunun neticesi, kan işeme ve katran renginde büyük abdes (me- lena) görülür.

Sık sık burun kanaması meydana gelir. Kemik zarı altında yani Periost altındaki kanamalar şiddetli ağrılara sebebiyet verir. Karın içi zarındaki kanamalar sonucu karın ağrıları husule gelir.Bu kanamalar, kılcal damarların mukavemetinin azalmasından ileri gelir. Skorbütte daima bir kansızlık vardır. Skor- bütlü bir hasta mikroplara karşı çok hassastır.Kemik belirtileri: Ana kemik maddesinin teşekkülünde bir duraklama olur ve bir müddet sonra da kemiklerden kireç kaybolmaya başlar (osteoporoz).Osteoblast’lar yani ana kemik hücreleri tam vazife göremediklerinden, yeni kemik teşekkülü mümkün olmaz. Kemik kırılırsa kolay kolay kireçlenemez, kaynayamaz., Röntgende uzun kemiklerin kıkırdak kısmı ile kemik kısmı arasında bir çizgi vardır. Ayrıca, uçtaki kemikleşme kısmı gayrı muntazamdır.Diş dokusu yumuşar. Kendiliğinden düşer veya hafif bir çekme ile çıkar.Kılcal damarlarda: Kılcal damarların mukavemeti azalır.

Bu yüzden vücudün her yerinde kanamalar görülür.Genel belirtiler: Genel durum bozulur gelişme durur.İştahsızlık, zayıflama, bazen ufak bir ateş, çarpıntı olur. Kansızlık vardır.Tedavi: Ağızdan günde 500 mgr. -1 gr. veya damardan 200 - 500mgr. C vitamini ve ayrıca ağızdan veya damardan 5 mgr. P vitamini verilir.C Vitamini fazlalığı:İnsanlara kg. başına 12gr. verilen C vitamini dahi hiç bir kötü netice vermemekle beraber, daha yüksek dozlarda verildiği takdirde, kol ve bacaklarda kızarma, adelelerde gevşeme, kan şekerinin düşmesi ve kalp atımında azalma olur. Bazı hassas çocuklarda yüksek doz C vitamini, döküntülere ve kusmalara sebep olabilir.