bikarbonatlı su nasıl hazırlanır

Bikarbonatlı maden sularının kimyasal yapısında üç temel unsur yer almaktadır. Bunlar; bikarbonat anyonu, karbondioksit ve sodyumdur. Şu halde, bu suların ekserisi gazlı sulardır denebilir. Bikarbonatlı sular, ayrıca iyot, arsenik ve demir içerebilirler.

Bu grupta bulunan suların bellibaşlı kullanım yerlerini ve tıbbiteknik özelliklerini şu şekilde özetlemek mümkündür: İçme olarak kullanıldığında, ilk etkisi mide üzerinde görülür. Mide mukozasında ve kontratil sisteminde uyarıcı ve yatıştırıcı bir etki oluşturur. Aç karnına içildiğinde, ağızda karbonat tadı ve kokusu hissedilir.

Mide asiditesi, bikarbonat tarafından bağlandığı için azalır. Buna işba dönemi 'Dovu, doyurgu dönemi' denir ve 20 dakika kadar sürer. Bu dönemin sonunda midenin ekşiliği yeniden artar. Bikarbonatlı sular, içildikleri andan itibaren 2025 dakika içinde onikiparmak bağırsağına geçer. Buradan çıkarılacak sonuç şudur:

Gazlı, bikarbonatlı maden sularının midenin sindirim faaliyetlerini hızlandıracağı ve sofra suyu olarak kullanılabileceğidir. Suyun onikiparmak bağırsağına geçmesini müteakip, karaciğer ve safra kesesi üzerinde de etkisi görülmeye başlar. Ilk etkileme safra kesesinin düz adale dokusu üzerinde olur. Dokunun tonüsünü arttırdığı sırada sferıkterler gevşediğinden, gerek safra kesesinde, gerekse safra yollarında biriken safra bağırsağa dökülür. Burada 'Kolesistokinetik' bir etki söz konusudur. Çok geçmeden, bağırsağa akan safranın sadece hacminin değil, içeriğinin de değişmeye başladığı görülür.

Kolesterin ve safra pigmentlerinin bağırsağa atılmasında hızlanma başlar. Safra tuzlarının atılımı ise azalır. Bikarbonatlı suların doğrudan doğruya karaciğerin faaliyetleri üzerinde oluşturduğu etki ise, karaciğer fonksiyon testleriyle takip edilir.

Bikarbonatlı sularla yapılan içme kürleri sırasında görülen bir diğer etki, pankreasın gerek iç ve gerekse dış salgısını arttırması yönünde olur ve endokrin sistemi etkiler. Bikarbonatlı sular, kanda yedek kaleviyi arttırırlar ve ensülinin etkisini daha ekonomik bir şekle sokarlar. Idrarın kaleviliği üzerinde de etki ederler ve onun miktarını azaltırlar. Bikarbonatlı sular beş grup halinde incelenirler:

a) Sodyum bikarbonatlı 'Kalevi' sular: Bikarbonat arıvonurıun karşısında sodyum ve potasyum bulunduğu takdirde, bu sular 'Kalevi Sular' olarak adlandırılırlar.

b) Toprak kalevili bikarbonatlı sular: Bikarbonat arıyoıııınun karşısında kalsiyum ve magnezyum katyonları bulunuyorsa, bu sular 'Toprak Kalevili Sular' diye adlandırılırlar.

c) Kalevi ve toprak kalevili bikarbonatlı sular: Bu gruptaki sularda temel unsur sodyum bikarbonat olmakla birlikte, nemli miktarda kalsiyum ve magnezyum iyonu yüklendiklei gözlenir. Bazı sularda, içeriğindeki kalsiyum ve magrıezum miktarı sodyumun önüne geçecek derecede artmış ve toprak kaleviler hakim duruma geçmiştir. Içme halinde kullanıldıklarında, içeriğinde özellikle magnezyum iyonunun bulunması, safra kesesi, karaciğer ve bağırsak mobilitesi üzerindeki etkiyi arttırıcı bir roloynar.

d) Tuzlu bikarbonatlı sular: Bu sularda da hakim katyon sodyumdur. Sıcak ve radyoaktif kaynaklarda ise, klorür miktarı bikarbonattan fazladır.

e) Acı bikarbonatlı sular: Bu sular içme şeklinde kullanıldıklarında, bir taraftan sodyum, diğer taraftan acı suların, yani sülfatlı suların etkisini gösterirler.