Afyon Sandıklı Kaplıcaları

Yeri, ulaşımı ve tarihçesi: Afyon ilinin Sandıklı ilçesine bağlı olup ilçeye 8 km. uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 100 m. olup Afyon Antalya demiryolu üzerinde, Timur ve Alikaya tepeleri arasındaki düzlüktedir. Sandıklı'ya asfalt yolla bağlı olan kaplıca arasında devamlı ve düzenli otobüs seferleri yapılmaktadır. Çok eski zamanlarda Romalılar tarafından kullanıldığı bilinmekte ise de tarihçesi hakkında kesin bilgi yoktur.

Şifalı suyun grubu : (D) Madeni az ılıca ve içmeler grubunda incelenmiştir.

(T.M.S) Sülfat, bikarbonat, sodyum, kalsiyum ve ayrıca sularda bromür, karbondioksit, arsenik ve radon da önemsenecek şekilde bulunur.

Şifalı suyun teknik nitelikleri: Suların temperatürü 62°C ile 68°C arasında, çamur suyu 64°C - 70°C arasında değişmektedir. Radyoaktivitesi 13 ile 25 arasında değişmekte olup pH değer! 6,6 veya 7'dir.

Endikasyon (Şifa Niteliği) :

Banyo tedavisi: Artroz, (çeşitli bozukluklar gösteren ancak iltihaplı olmayan eklem hastalığı) Romotoid artrit (iltihaplı romatizma türü, eklemlerde şişmeler ve ağrılar görülür), spondilit

(omur ve omurga iltihaplı) , siyatik

(kalça sinirlerinin yorgun olup boylu boyunca bacakta zorlu ağrılar), mialji, (belli başlı bir bozukluk görülmeksizin duyulan kas ağrıları) ve salpenjit, overit, metrit, parametrit ve adneksit gibi kadın hastalıkları, Buhar banyosu ile ruhsal yorgunluklar, sinirsel gerginlikler, dolaşım sisteminin işlemeye bağlı (Fonksiyonel) bozuklukları olanlar şifa bulurlar.

Çamur tedavisi: Nevralji, nevrit, polinevrit (çevre sinirlerinin hastalanması ile meydana gelen bozukluk, genellikle iki taraflı ve bakışımlıdır. Sebebi; zehirlerden, alkol, arsenik, kurşun, altın vb.

İntani zehirlenmelerden, difteri, botülizm

(mikroplu zehirlenmelerden veya beslenme yetersizliğinden), beriberi vb. ileri gelen metabolizma bozukluklarıdır.) Kırık ve çıkıklar çocuk felçleri ve kadın hastalıkları.

Sandıklı Hüdai kaplıcalarının pek çok hastalıkların önemli şifa kaynaklarından biri olması bakımından Sandıklı Hüdai kaplıcaları, İstanbul Üniversitesi, Tıp Fakültesi Hidro - klimatoloji kürsüsünce hazırlanan "Türkiye Maden Suları" isimli kitaplarında yer alan Sandıklı Hüdai kaplıcaları ile ilgili

Prof. Dr. Orhan Yenal,

Doç. Dr. Nurten Osman'ın tıbbi değerlendirmelerini aynen almayı faydalı gördük.

Ancak çamur banyosunda dikkat edilecek bir hususu hatırlatmakta fayda var. Sandıklı Hüdai kaplıcalarında hazırlanan çamur banyoları içine girildikten sonra, değiştirilmeden kullanılması halinde pek fazla sağlamadığı belirtilmektedir. Çamur banyosu sırasında buna dikkat edilmelidir. Çamur banyosu hakkında kitabın girişindeki ayrıntılı bilgilere bakmak da tedavide §ifa bulunması bakımından faydalı olur.

Tıbbi değerlendirme: (Y. U) Afyon Sandıklı kaynak sularım üç gruba ayırarak tetkik etmek gerekir. Bu yörenin bütün maden suları alkalik ve toprak alkalik-acı bikarbonatlı sular grubuna girerler.

Ayrıntıları radyoaktiviteleri ve taşıdıkları karbondioksit bakımındandır. Birinci gruba soktuğumuz buğu kaynağı kükürtlü kaynak, Vali Havuzu denilen Çelikli kaynak suları birbirlerine terkipleri bakımından pek yakın bulunmaktadır. Son ikisinde az miktarda fakat yine de belirli bir düzeyin üzerinde karbondioksit tespit edilmiştir. İkinci gruba giren Sandıklı tek banyolular, üstü kapalı Çeltiltli Hamam, Asri çamur suyu ve kadın çamur suyu, er kek çamur sularında karbondioksit ile birlikte kayda değer derecede radon miktarı çok zayıftır. Diğer taraftan birinci ve ikinci gruba giren bütün sularda florür saptanmaktadır. Sandıklı yöresinin sıcak suları halk tarafından da bilindiği gibi ağrılı sendromlarda değerlendirile gelmiştir. Bu bölgede bulunan ve maden suyu karışımı ile oluşan çamurlar, maden suyunun ısısı ve diğer nitelikleri ile çamurun sıcağı uzun zaman koruyan özelliği de taşımaktadır. Sandıklı havzasının kaynak suları genellikle romatizmalı hastalarda kullanılmaktadır.

Bu hastaların çok değişik türlerden oluştuğunu biliyoruz. Özellikle yaşlılarda ve adetten kesilmış kadınlarda görülen ve dejeneratif eklem romatizması diye adlandırılan cinsten de yerleşme nerede olursa olsun su ve çamur uygulamaları değer kazanır. Uzun süre devam eden ve eklemlerde şekil bozuklukları ve eklem sıvısının- hastalıkları ile iltihaplı romatizma cinslerinde dikkatle tavsiye edilmektedir. Ayrıcalığına girmeden pratik bir kıstas olarak şunu önerebiliriz: Hastalığın faaliyet ve durgunluk devrelerine uyan eklemde sıvı toplanmadığı zamanlarda kireçlenmelerin hakim olduğu devrelerde uygulama uygundur.

Eklemlerde sıvının toplandığı ağrıların çok şiddetli olduğu kanda iltihabi .bulguların arttığı hastalarda hafif ateş, bitkinlik, solgun renk görüldüğü devrelerde ilaç tedavisine baş vurulur. Hasta kürlere gönderilmez. Bu devre medikal tedavi ile söndürüldükten ve kan bulgularının kısmen kararlı bir hal almasından sonra hastanın kalp, mide, bağırsak, karaciğer ve sair sistem organlarında kür için kontrendikasyon olmadığı taktirde kür uygulanması önerilir. Yumuşak kısım romatizmalarında da hastalığın alevli olmadığı devirlerde kürler tavsiye edilir. Radyoaktif sularda sedatif etkinin daha fazla olması beklenir. Karbondioksit taşıyanlarda ise sıcağın etkisiyle birlikte periferik damarların açılması ve bunun sonucunda kanın yüzeyleşmesi beklenmelidir. Bu etki tansiyonu düşük olanlarda yakından takip edilmelidir. Çok sıcak olan sularda kanın büyük bir kısmının iç organlardaki dolaşımdan çekilerek etrafa aktarılması hayati organlardaki kan hacminin azalmasına sebep olabilir ve bu da hipovolemik şoklara yol açabilir.

Son olarak metabolik artritislerin kriz devrelerinin dışında kalan, örneğin gut artropatilerinde kriz artan devrelerde de sular endikasyon kazanır.

Tedavi tesisleri: 9 adet umumi havuzu vardır ve isimleri şunlardır; Büyük havuz, ön kükürtlü, arka kükürtlü, kadınlar çeliklisi, erkekler çeliklisi, Nurlu havuz, Perili havuz Mermer köşk ve Vali havuzu. Çamur banyosu için iki adet havuz doğal buharlı banyo için adet Sauna vardır.

Konaklama tesisleri: Kaplıca mahalinde toplam yatak sayısı 700 civarındadır. İki turistik otel hizmet görmektedir, bunların ikisinin de restorantlı, kaloriferli banyo ve çamurlu yüzme havuzları vardır. Yine kaplıca mevsimi sırasında 300 kadar çadır kurulmantadır. Çadırların kurulduğu yerlerde halkın faydalanması amacına yönelik 4 adet tuvalet ile 5 adet umuma açık çeşme vardır.

Kapılıca her türlü ihtiyaçları karşılamak üzere bakkal, 10-kanta, gazino, fırın: kasap ve berber bulunmaktadır. Ayrıca kaplıcaya gelenlerin piknik yapabilmeleri için 20 dönüm çamlık bulunmaktadır.

Enformasyon (Danışma) : Sandıklı Hüdai kaplıcaları ile ilgiliher türlü bilgi Sandıklı belediyesinden temin edilir. Kaplıca Sandıklı belediyesi tarafından işletilmektedir.