Misvak
MİSVAK (stipides salvadore)
Misvak; Erak denilen ve çalıya benzeyen, dalları ve yaprakları çok, yumuşak ve hoş kokulu bir ağaçtır. Dallarından ve köklerinden misvak çubuğu (diş fırçası) yapılır. Güney Afrika, Güney Arabistan ve Hindistan gibi sıcak memleketlerde yetişir. Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Dört şey peygamberlerin müşterek sünnetlerindendir. Utanma duygusu, güzel koku sürünmek, misvak kullanmak ve evlenmek"1
"Misvak kullanınız! Zira misvak ağzı ve dişleri temizler, Cenâb-ı Allah'ı razı eder. Cebrail her gelişinde bana misvak kullanmayı tavsiye etti, o kadar ki bana ve ümmetime farz kılınacak diye korktum..."2
* "Şüphesiz ki ağızlarınız Kur'ân'ın yollarıdır. Onu misvak ile güzelleşiriniz!"3
* "Ben dişlerimi o kadar misvaklarım ki, bazan ön dişlerim ve diş etlerim sökülecek diye korkarım."4
* "Misvak kullanılarak kılınan namaz, misvaksız olarak kılınan namazdan yetmiş derece daha üstündür" buyurmuştur."5
Kullanma Şekli:
Misvak çubuğunun kabuk kısmı soyulur, lif kısmı temizlenir ve bir miktar su içine bırakılarak bir müddet bekleti-lip yumuşatılır, lifler haline geldikten sonra kullanılır."6
Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Su içtiğiniz zaman yavaş yavaş içiniz! Misvak kullandığınız zaman ise aşağıdan yukarıya doğru (enine) kullanınız!" buyurmuştur."7
* Misvak ağacından başka kamış, nar ve mersin ağacı gibi ağaçlarla dişleri fırçalamak zararlıdır, (E. Nuaym w. 53a)
Kullanma Zamanı:
Misvak kullanmanın belli bir zamanı yoktur. Fakat yemekten sonra, uykudan önce, uyandıktan sonra, ağız kokusunu gidermek için, abdest alırken, Kur'ân okurken ve namaza başlamadan önce kullanılır."8
Nitekim Huzeyfe (r.a.) demiştir ki: "Peygamber Aleyhis-Selâm uykudan uyandığı zaman, ağzını misvakla ovuştururdu"9
Misvak Olmadığı Zaman Başparmak ve Şehâdet Parmağını Kullanmak:
Misvak olmadığı zaman sağ elin baş parmakla şehadet parmağı misvakgörevi yapmaktadır. Nitekim bir hadisi şerifte: "Misvak bulunmadığı zaman, parmaklar misvak görevi yapar" buyrulmuştur."10
Özellikleri:
Misvak, temizleyici ve parazitleri öldü rücü (antisepti k) özelli klere sahipti r. Misvakağzı temizler, diş etlerini pekiştirir, balgamı keser, gözün görme duyusunu kuvvetlendirir, ağız kokusunu vedişlerin sararmasını giderir, mideyi düzenler, sesi güzelleştirir, hazma yardım eder, konuşmayı kolaylaştırır; okumak, zikir yapmak ve namaz kılmak için zindelik verir, uykuyu giderir, yüce Allah'ı razı kılar, melekleri hoşnut eder, sevabları çoğaltır. Nitekim İbni Abbas Hz.'leri de şöyle demiştir: Misvakta on bu kadar özellik vardır. Ağzı temizler, diş etlerini kuvvetlendirir, balgamı ve ağız kokusunu giderir, mideyi düzenler, sünnete uygundur, Allah'ı razı eder, sevabı artırır ve melekleri sevindirir"
* Misvak kullanmada orta yol takip edilmelidir. Eğer misvak aşırı derecede kullanılırsa, çoğu kez dişlerin güzelliğini ve parlaklığını giderir, mideden yükselen buharların ve kirlerin oralara yerleşmesine zemin hazırlar. Eğer normal olarak kullanılırsa, dişleri parlatır, diş köklerini kuvvetlendirir, ağız kokusunu giderir, dimağı temizler ve iştahı açar. En iyi kullanma şekli, gülsuyu ile ıslatılarak kullanılmasıdır. Misvak hakkındaki hadis-i şerifler umum ifâde ettiği için hem oruçlu ve hem de oruçlu olmayan kimselerin kullanması müstehabdır, hem oruçlunun da ona ihtiyacı vardır. Evet, misvak ağız için bir temizliktir, oruçlunun ağız temizliği ise en üstün amellerdendir. Nitekim Amir İbni Rebîa (r.a.): "Ben, Peygamber Aleyhis-Selâm'ı oruçlu iken birçok defa dişlerini misvaklarken gördüm" demiştir."11
Misvakla İlgili Diğer Bazı Hadis-i Şerifler:
Cafer b. Ebî Tâlib (r.a.) demiştir ki: Ashabdan bir cemaat Peygamber Aleyhis-Selâm'ın yanına gelmişlerdi. Onlara hitaben: "Bana ne oluyor ki sizleri dişleri sararmış ve ağızları kokuyor olarak görüyorum. Misvak kullanınız! Eğer ümmetime güç geleceğinden korkmasaydım, her namazda (abdest alırken) misvak kullanmalarını emrederdim" buyurdu."12
* "Eğer ümmetime güç gelmeseydi, her abdest almalarında misvak kullanmalarını emrederdim."13
* "Gözlere sürme çekmek gözün görme duyusunu kuvvetlendirir. Misvak kullanmak ise ağızdaki dişleri sağlamlaştırır"14
* "Cebrail bana misvak konusunda o kadar tavsiyede bulundu ki, diş etlerimin rahatsız olacağından korktum"15
Kaynaklar:
[1]- Tirmizî nikah H. 1080; Sünenü Saîd ibni Mansur 1/141: Ayni 31256 [2]- i. Mâce taharet H. 289; ayrıca bak Müsned 1/10. 285. 2/108. 6/47. 62, /46 [3]- i. Mâce taharet H. 291; Hadis mürseldir. [4]- i. Mâce taharet H. 289; ayrıca bak. K. Ummal 9/26216-26219, 26/74, 26/72 [5]-Müsned 6/212. [6]- S Kübrâ 1/39. [7]- E. Davud, Merâsîl s. 117: S. Kübrâ 1/40; K. Ummal 9/26/97, 15/41045: Nesîmî 1/186 Hadis mürseldir. Nihaye 21269 [8]- Nesîmî 1/ 187; i. Kayyim s. 372; Aynî3/257-58. [9]- E. Nuaym vr. 40a; I. Sünnî vr. 18a; Buhâri, vuzû 73, cümüa 8, teheccüd 9: Müslim, taharet 46-47; Müsned 5/382, 390, 397, 402. [I0]-S Kübrâ 1/40-41: C. Sağır 2/205: Aynî 3/257: K Ummal 9/26168; K. Hakâyık 2/6; Nesîmî 1/187. [II]- i. Kayyim s. 370-72: Bağdadî s. 62-63; ayrıca bak. Şerhu Müsned-i E. Hanife s. 540: Dârekutnî taharet 1/58. [12]-Müsnedü E. Hanife s. 539-40: Müsned 1/214; ayrıca bak Müsned 3/442; K. Ummal 9/26207-2621 1. Buhârî ve Müslimde de ikinci sıkkıyla geçmektedir. Buhârî cümüa 1/214; Müslim taharet H. 42. [13]- S. Kübrâ 1/34. [14]- K. Ummal 6/17208. [IS]- Faik 3/27. K Ummal 9/26220
Misvak; Erak denilen ve çalıya benzeyen, dalları ve yaprakları çok, yumuşak ve hoş kokulu bir ağaçtır. Dallarından ve köklerinden misvak çubuğu (diş fırçası) yapılır. Güney Afrika, Güney Arabistan ve Hindistan gibi sıcak memleketlerde yetişir. Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Dört şey peygamberlerin müşterek sünnetlerindendir. Utanma duygusu, güzel koku sürünmek, misvak kullanmak ve evlenmek"1
"Misvak kullanınız! Zira misvak ağzı ve dişleri temizler, Cenâb-ı Allah'ı razı eder. Cebrail her gelişinde bana misvak kullanmayı tavsiye etti, o kadar ki bana ve ümmetime farz kılınacak diye korktum..."2
* "Şüphesiz ki ağızlarınız Kur'ân'ın yollarıdır. Onu misvak ile güzelleşiriniz!"3
* "Ben dişlerimi o kadar misvaklarım ki, bazan ön dişlerim ve diş etlerim sökülecek diye korkarım."4
* "Misvak kullanılarak kılınan namaz, misvaksız olarak kılınan namazdan yetmiş derece daha üstündür" buyurmuştur."5
Kullanma Şekli:
Misvak çubuğunun kabuk kısmı soyulur, lif kısmı temizlenir ve bir miktar su içine bırakılarak bir müddet bekleti-lip yumuşatılır, lifler haline geldikten sonra kullanılır."6
Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Su içtiğiniz zaman yavaş yavaş içiniz! Misvak kullandığınız zaman ise aşağıdan yukarıya doğru (enine) kullanınız!" buyurmuştur."7
* Misvak ağacından başka kamış, nar ve mersin ağacı gibi ağaçlarla dişleri fırçalamak zararlıdır, (E. Nuaym w. 53a)
Kullanma Zamanı:
Misvak kullanmanın belli bir zamanı yoktur. Fakat yemekten sonra, uykudan önce, uyandıktan sonra, ağız kokusunu gidermek için, abdest alırken, Kur'ân okurken ve namaza başlamadan önce kullanılır."8
Nitekim Huzeyfe (r.a.) demiştir ki: "Peygamber Aleyhis-Selâm uykudan uyandığı zaman, ağzını misvakla ovuştururdu"9
Misvak Olmadığı Zaman Başparmak ve Şehâdet Parmağını Kullanmak:
Misvak olmadığı zaman sağ elin baş parmakla şehadet parmağı misvakgörevi yapmaktadır. Nitekim bir hadisi şerifte: "Misvak bulunmadığı zaman, parmaklar misvak görevi yapar" buyrulmuştur."10
Özellikleri:
Misvak, temizleyici ve parazitleri öldü rücü (antisepti k) özelli klere sahipti r. Misvakağzı temizler, diş etlerini pekiştirir, balgamı keser, gözün görme duyusunu kuvvetlendirir, ağız kokusunu vedişlerin sararmasını giderir, mideyi düzenler, sesi güzelleştirir, hazma yardım eder, konuşmayı kolaylaştırır; okumak, zikir yapmak ve namaz kılmak için zindelik verir, uykuyu giderir, yüce Allah'ı razı kılar, melekleri hoşnut eder, sevabları çoğaltır. Nitekim İbni Abbas Hz.'leri de şöyle demiştir: Misvakta on bu kadar özellik vardır. Ağzı temizler, diş etlerini kuvvetlendirir, balgamı ve ağız kokusunu giderir, mideyi düzenler, sünnete uygundur, Allah'ı razı eder, sevabı artırır ve melekleri sevindirir"
* Misvak kullanmada orta yol takip edilmelidir. Eğer misvak aşırı derecede kullanılırsa, çoğu kez dişlerin güzelliğini ve parlaklığını giderir, mideden yükselen buharların ve kirlerin oralara yerleşmesine zemin hazırlar. Eğer normal olarak kullanılırsa, dişleri parlatır, diş köklerini kuvvetlendirir, ağız kokusunu giderir, dimağı temizler ve iştahı açar. En iyi kullanma şekli, gülsuyu ile ıslatılarak kullanılmasıdır. Misvak hakkındaki hadis-i şerifler umum ifâde ettiği için hem oruçlu ve hem de oruçlu olmayan kimselerin kullanması müstehabdır, hem oruçlunun da ona ihtiyacı vardır. Evet, misvak ağız için bir temizliktir, oruçlunun ağız temizliği ise en üstün amellerdendir. Nitekim Amir İbni Rebîa (r.a.): "Ben, Peygamber Aleyhis-Selâm'ı oruçlu iken birçok defa dişlerini misvaklarken gördüm" demiştir."11
Misvakla İlgili Diğer Bazı Hadis-i Şerifler:
Cafer b. Ebî Tâlib (r.a.) demiştir ki: Ashabdan bir cemaat Peygamber Aleyhis-Selâm'ın yanına gelmişlerdi. Onlara hitaben: "Bana ne oluyor ki sizleri dişleri sararmış ve ağızları kokuyor olarak görüyorum. Misvak kullanınız! Eğer ümmetime güç geleceğinden korkmasaydım, her namazda (abdest alırken) misvak kullanmalarını emrederdim" buyurdu."12
* "Eğer ümmetime güç gelmeseydi, her abdest almalarında misvak kullanmalarını emrederdim."13
* "Gözlere sürme çekmek gözün görme duyusunu kuvvetlendirir. Misvak kullanmak ise ağızdaki dişleri sağlamlaştırır"14
* "Cebrail bana misvak konusunda o kadar tavsiyede bulundu ki, diş etlerimin rahatsız olacağından korktum"15
Kaynaklar:
[1]- Tirmizî nikah H. 1080; Sünenü Saîd ibni Mansur 1/141: Ayni 31256 [2]- i. Mâce taharet H. 289; ayrıca bak Müsned 1/10. 285. 2/108. 6/47. 62, /46 [3]- i. Mâce taharet H. 291; Hadis mürseldir. [4]- i. Mâce taharet H. 289; ayrıca bak. K. Ummal 9/26216-26219, 26/74, 26/72 [5]-Müsned 6/212. [6]- S Kübrâ 1/39. [7]- E. Davud, Merâsîl s. 117: S. Kübrâ 1/40; K. Ummal 9/26/97, 15/41045: Nesîmî 1/186 Hadis mürseldir. Nihaye 21269 [8]- Nesîmî 1/ 187; i. Kayyim s. 372; Aynî3/257-58. [9]- E. Nuaym vr. 40a; I. Sünnî vr. 18a; Buhâri, vuzû 73, cümüa 8, teheccüd 9: Müslim, taharet 46-47; Müsned 5/382, 390, 397, 402. [I0]-S Kübrâ 1/40-41: C. Sağır 2/205: Aynî 3/257: K Ummal 9/26168; K. Hakâyık 2/6; Nesîmî 1/187. [II]- i. Kayyim s. 370-72: Bağdadî s. 62-63; ayrıca bak. Şerhu Müsned-i E. Hanife s. 540: Dârekutnî taharet 1/58. [12]-Müsnedü E. Hanife s. 539-40: Müsned 1/214; ayrıca bak Müsned 3/442; K. Ummal 9/26207-2621 1. Buhârî ve Müslimde de ikinci sıkkıyla geçmektedir. Buhârî cümüa 1/214; Müslim taharet H. 42. [13]- S. Kübrâ 1/34. [14]- K. Ummal 6/17208. [IS]- Faik 3/27. K Ummal 9/26220
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
