Havuç
HAVUÇ (daucus carota)
Havuç, maydonozgillerden beyaz veya pembe çiçekler açan koni biçiminde, kazık köklü bir bitkidir. Bazı bölgelerde adına pürçüklü de denilmektedir. Havuç'un yaprakları, tohumu ve kökü (sebze olarak yenilen kısmı) gibi bütün organları hekimlikte kullanılmıştır, fakat tohumunun etkisi biraz daha fazladır. Havuç kurutulp toz hâline getirildikten sonrada kullanılır.
Özellikleri:
Havuç; rutubetli, yumuşatıcı, güzelleştirici, hararet verici, koruyucu, şişkinlik ve gaz yapıcı, ağrı kesici, şeker düşürücü, yanıkları iyileştirici, vitamin ve madenî tuzlar yönnüden zengin bir gıdadır. Hazmı yavaşçadır, en iyisi sarı-kırmızı renkli, hacmi normal büyüklükte ve tadı güzel olanıdır. Havuç balgamı keser, göğüs ağrılarına, öksürüğü, mediye, karaciğere, karında su toplanmasına, mide ve bağırsak ağrılarına, karın şişliğine karşı faydalıdır. İdrarı, âdet kanamasını, sütü ve meniyi çoğaltır, böbrek ve mesane taşlarını parçalar, cinsel istek ve arzuyu tahrik eder, ishali de keser.
*Eğer havuç, sirke ve tuz ile macun yapılarak kullanılırsa, dalak hastalığına karşı en iyi ilaç elde edilmiş olur. Havuç suda kaynatıldıktan sonra pıhtılaşmış kan üzerine veya sıcak özellikli şişlikler, ekzama ve kaşıntılı organlar üzeri ne belli bir süre dökülerek veya sürülerek kullanılırsa, pıhtılaşmış kanı ve şişlikleri çiözer. Havuç tohumu gözenekleri açar, sarılığı dagiderir. Birölçek havuç tohumu, bir ölçek te şalgam tohumu iyice karıştırıldıktan sonra ateşte kızartılır ve belli bir müddet yenirse, böbrek ve mesane taşlarını parçalar, idrar yollarındaki yanmayı ve idrarın zor yapılmasını dagiderir.
*Eğer havuç bal ile macun yapılarak yenirse, sindirimi daha kolay olur, rutubeti azalır, kekreliği artar, rutubetinin yok olmasından dolayı mide için daha faydalı olur. Soğuközellikli karaciğer hastalığına karşı da faydalıdır, rahmi temizler, iştahı açar, yemeklerden önce veya sonra yenilsin, sindirime yardım eder.
* Havuç suyu baş ağrısı yapar, fakat yan etiksi acı badem ile giderilir. Havuç suyu mekanik usullerle sıkıştırılarak çıkarılır, sonra kaynatılarak öz bir şekilde elde edilir, içerisine bal karıştırılarak kullanılırsa, etkisi daha da artar.
Mûtemeds 66: Tezkire 1/107: MA'sâb s. 118
Havuç, maydonozgillerden beyaz veya pembe çiçekler açan koni biçiminde, kazık köklü bir bitkidir. Bazı bölgelerde adına pürçüklü de denilmektedir. Havuç'un yaprakları, tohumu ve kökü (sebze olarak yenilen kısmı) gibi bütün organları hekimlikte kullanılmıştır, fakat tohumunun etkisi biraz daha fazladır. Havuç kurutulp toz hâline getirildikten sonrada kullanılır.
Özellikleri:
Havuç; rutubetli, yumuşatıcı, güzelleştirici, hararet verici, koruyucu, şişkinlik ve gaz yapıcı, ağrı kesici, şeker düşürücü, yanıkları iyileştirici, vitamin ve madenî tuzlar yönnüden zengin bir gıdadır. Hazmı yavaşçadır, en iyisi sarı-kırmızı renkli, hacmi normal büyüklükte ve tadı güzel olanıdır. Havuç balgamı keser, göğüs ağrılarına, öksürüğü, mediye, karaciğere, karında su toplanmasına, mide ve bağırsak ağrılarına, karın şişliğine karşı faydalıdır. İdrarı, âdet kanamasını, sütü ve meniyi çoğaltır, böbrek ve mesane taşlarını parçalar, cinsel istek ve arzuyu tahrik eder, ishali de keser.
*Eğer havuç, sirke ve tuz ile macun yapılarak kullanılırsa, dalak hastalığına karşı en iyi ilaç elde edilmiş olur. Havuç suda kaynatıldıktan sonra pıhtılaşmış kan üzerine veya sıcak özellikli şişlikler, ekzama ve kaşıntılı organlar üzeri ne belli bir süre dökülerek veya sürülerek kullanılırsa, pıhtılaşmış kanı ve şişlikleri çiözer. Havuç tohumu gözenekleri açar, sarılığı dagiderir. Birölçek havuç tohumu, bir ölçek te şalgam tohumu iyice karıştırıldıktan sonra ateşte kızartılır ve belli bir müddet yenirse, böbrek ve mesane taşlarını parçalar, idrar yollarındaki yanmayı ve idrarın zor yapılmasını dagiderir.
*Eğer havuç bal ile macun yapılarak yenirse, sindirimi daha kolay olur, rutubeti azalır, kekreliği artar, rutubetinin yok olmasından dolayı mide için daha faydalı olur. Soğuközellikli karaciğer hastalığına karşı da faydalıdır, rahmi temizler, iştahı açar, yemeklerden önce veya sonra yenilsin, sindirime yardım eder.
* Havuç suyu baş ağrısı yapar, fakat yan etiksi acı badem ile giderilir. Havuç suyu mekanik usullerle sıkıştırılarak çıkarılır, sonra kaynatılarak öz bir şekilde elde edilir, içerisine bal karıştırılarak kullanılırsa, etkisi daha da artar.
Mûtemeds 66: Tezkire 1/107: MA'sâb s. 118
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
