Orman Gülü

ORMAN GÜLÜ AÇIKLAMA 1

(Rhododendron)

Ormangülü, fundagiller (Ericaceae) familyasından Rhododendron cinsinin 800 kadar türünü içeren çiçekli bitkilerin ortak adı. Gösterişli çiçekleri nedeniyle bahçelerde ve saksıda yetiştirilir.Bu cinse bağlı türlerin gövdeleri çalı, nadiren de büyük ağaçlardır, en ufak tür 10-20 cm, R. arboreum ise en büyük tür olup boyunun 50 metreyi bile aştığı tespit edilebilmiştir. Yapraklar spiral konumlu, yaprak boyu 1-2 cm ile 50 cm arasında değişmektedir, sadece R. sinogrande türünde yaprakların uzunluğu 100 cm kadardır.Ormangülü çok geniş alana yayılmış bir bitki cinsidir, kurak alanlar dışında, Kuzey Yarımküre''nin tamamı ile Güney Yarımküre''de güneydoğu Asya ve kuzeydoğu Avustralya''ya kadar dağılım göstermektedir. Himalaya dağlarında, orta Nepal ve Sıkkım ile doğuda Yunnan ve Sichuan bölgeleri arasında en zengin tür çeşitliliği görülmektedir. Çin-Hindi dağları, Kore, Japonya ve Tayvan tür çeşitliliği bakımından diğer önemli alanlardır. Ayrıca, güneydoğu Asya ile kuzey Avustralya arasında yer olan Borneo adasında 55, Yeni Gine adasında 164 tür olmak üzere, önemli sayıda tropikal ormangülü türü bulunmaktadır. Kuzey Amerika ve Avrupa kıtaları ise daha az sayıda türe sahip bulunmaktadırlar. Mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum) ise Karadeniz Bölgesi''ne özgü bir türdür.

Ormangülleri Türkiye''de Karadeniz Bölgesinin bol yağış alan dağlık kısımlarında bulunur. Doğal olarak yetişen 5 ormangülü türü vardır. Ayrıca bir çok melez ormangülü taksonu tespit edilmiştir.

- Sarı çiçekli ormangülü (Rhododendron luteum) Batı Orta ve Doğu Karadeniz.
- Mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum) Bütün Karadeniz sahili boyunca.
- Kafkas ormangülü (Rhododendron caucasicum) Rize Trabzon Artvin.
- Pembe çiçekli ormangülü (Rhododendron smirnowii) Rize Artvin.
- Beyaz çiçekli ormangülü (Rhododendron urgernii) Artvin.

ORMAN GÜLÜ AÇIKLAMA 2

Diğer isimler: Komar.

Latince Adı: Rhododendron Ponticum.

Bitki: 1-2 metre boyunda, kışın yapraklarını dökmeyen, Mayıs-Temmuz ayları arasında mor renkli çiçekler açan, rutubetli yerleri seven bir ağaççıktır.

Yetiştiği Yerler: Orta Avrupa, Balkanlar ve Karadeniz dağlarında yetişir.

Kullanılışı: Yaprak ve çiçekler kurutulduktan sonra suyla kaynatılmak suretiyle kullanılır.

İçindeki Maddeler: Tanen, uçucu yağ, erikolin ve andromedotoxin adlı glikozitleri içerir.

Tıbbi Etkiler: Özellikle romatizmal ağrıları giderici, idrar söktürücü ve uyutucudur. Andromedotoxinin beyindeki merkeze etki ederek tansiyonu düşürücü etkisi olduğu bilinmektedir. içerdiği zehirli glikozitler kaynatıldığı zaman parçalanıp etkilerini kaybetselerde dahilen kullanım yine de tehlikelidir.

Doğu Karadeniz''de arılar tarafından, orman gülü türlerinden alınan usarelerle yapılan bala, delibal adı verilir ve çiğ olarak bu baldan yiyenlerde halsizlik ve iştahsızlık ile başlayan bir zehirlenme görülür. Kaynamakla zehirii madde parçalanır.