Okaliptüs (Isıtma Ağacı)

Murt (Myrtaceae) familyasından olan bu bitki kışın yaprağını dökmeyen herdem yeşil, çok uzun boylu ağaçtır. iki tip yaprağı olur. Genç dallardaki yaprakları yumurta formunda, karşı karşıya dizilmiş, üzerleri mumla örtülmüştür. Yaşlı dallardaki yaprakları ise orağa benzerler. Tıpta okaliptüs ağacının sadece orağa benzer yaprakları kullanılır.

Okaliptüsün vatanı Avustralya''dır. XIX. yüzyıldan itibaren bu ağaç Avrupa ülkelerinde yetiştirilmektedir. Okaliptüsün özelliklerinden birisi çok hızlı büyümesi ve suya ihtiyacının çok olmasıdır. Öyle ki bu bitki ekildiği yerde bataklığı ve durgun suları kurutur. Neticede malarya hastalığına sebep olan sivrisineklere de engel olur.

Bu bitki çiçek açtığı zaman yaprakları el ile toplanır, gölgede kurutulur ve sonra kullanılır. Yapraklarında etkileyici madde ester yağlarıdır. Bitkinin, ortamla bağlı olarak ester yağının miktarı % 1,5-3 e kadar değişir. Ester yağının esas terkibi sineol veya okaliptol diye adlandırılan kokulu madde teşkil eder. Buna ilave birde yağın terkibini pinen vb. kokulu maddelerde vardır. Yapraklardan su buharı distilasyonu ile elde edilen uçucu yağ ise renksiz veya hafif sarı renkli, serinletici ve lezzetli bir sıvıdır. %60-90 oranında okaliptol (sineol) taşır.

Okaliptüs yapraklarındaki, ester yağları solunum yollarının iltihabında balgam sökücü ve yumuşatıcı ilaç gibi kullanılır. Yaprağından alınan öz suyunun iştah açıcı ve sindirimi kolaylaştırıcı etkisi vardır. Ayrıca malarya hastalığında kullanılır. Okaliptüsten yapılan preparatlar son zamanlarda ishal ve dizanteriye karşı da kullanılır. Bu amaçla da kurutulmuş okaliptüs yapraklarını çay gibi demleyip hastaya içirirler. Yağından parfüm sanayisinde ve sabun üretiminde koku verici madde olarak kullanılır.

1 çay kaşığı (1,5-1,8 gram) drog üzerine 1 çay fincanı kaynar su dökülür ve 10-15 dakika bekletilir sonra süzülür.

Okaliptüs yaprakları demlenerek diş ağrılarını gidermek için ve diş etini kuvvetlendirmek için gargara yapılır. Yan Etkileri/Kontrendikasyonları:

Mide-bağırsak sisteminde iltihabı olanlar, safra karaciğer zorlukları olanlar kullanmamalıdır. 2 yaşın altındaki çocuklarda kullanılmaz. Bir haftadan fazla kullanımda ve tekrarlayan periyodik rahatsızlıklarda hekimle görüşmek gerekmektedir. Nadiren de olsa bazı kişilerde bulantı, kusma ve ishale neden olduğu kayıtlıdır.