İpeka

İPEKA AÇIKLAMA 1

Özellikleri

• Esas olarak yetiştiği yer Brezilya'dır.

• Ormanlık kısımlarda bolca bulunan, daima yeşil, 40 cm'e kadar yükselebilen otsu, yapraklı bir bitkidir.

• Brezilya haricinde Hindistan ve Bengal havalisinde de yetiştirilmeye başlanmıştır.

• Senenin hemen hemen her mevsiminde fakat yağmurdan sonra toplanabilir .

• Kurutulmuş bu kökler kolaylıkla kırılabilen, kokusuz, acı lezzetli çubuklardır .

• Kökler kullanılacağı zaman toz haline getirilip öylece kullanılır veya suyla karıştırılıp içilir.

Faydaları

* Düşük dozlarda mide mukozasını (mide iç yüzeyini örten hücreler) tahriş ederek balgam söktürür.

* İpeka, yine içindeki alkaloidlere mideyi tahriş ederek ve beyindeki kusma merkezini uyararak yüksek dozlarda bulantı ve kusmaya sebep olur. Bu etkisi sebebiyle, sindirim yoluyla olan bazı ilaç zehirlenmelerinde kusturucu olarak kullanılır. Kusma gerçekleşmez ise, ipekanın kendisi vücut için zehirli değildir.

* Amipli dizanteride, amipli karaciğer iltihabı ve karaciğerde amip apsesinde şifa için kullanılır.

* Yan etkileri ishal, düşük tansiyon, nefes darlığı ve kalp atımlarında artıştır.

İPEKA AÇIKLAMA 2

Diğer isimler: Altın kökü.

Latince Adı: Uragoga ipecuancha

Bitki: Ormanlık kısımlarda bolca bulunan, daima yeşil, 40 cm'e kadar yükselebilen otsu, yapraklı bir bitkidir. Yetiştiği Yerler: Esas olarak yetiştiği yer Brezilya'dır. Brezilya haricinde Hindistan ve Bengal havalisinde de yetiştirilmeye başlanmıştır.

Kullanılışı: İpeka senenin hemen hemen her mevsiminde fakat yağmur dan sonra toplanabilir. Yağmur toprağı yumuşatarak köklerin topraktan kolayca çıkmasına izin verir. Kalınlaşan yan kökler kesilip alınarak ana kök tekrar toprağa dikilir.

Elde edilen yan kökler mümkün olduğunca çabuk güneşte kurutulur. Sonra üzerine yapışmış olan topraklarından ayrılması için elenir.

Kurutulmuş bu kökler kolaylıkla kırılabilen, kokusuz, acı lezzetli çubuklardır. Kökler kullanılacağı zaman toz haline getirilip öylece kullanılılır veya suyla karıştırılıp içilir.

İçindeki Maddeler: Nişasta, şeker, yağ ve alkaloidler vardır. Alkaloidlerin en önemlileri emetin ve sefaelin olup ayrıca psychotrin, ipecamine, hydroipecamine, methylpsycotrine ve emetamine alkaloidlerini de içerir. Tıbbi Etkiler:

İpeka içindeki ernetin ve sefalein sayesinde düşük dozlarda mide mukozasını (mide iç yüzeyini örten hücreler) tahriş ederek reflex yolla balgam söktürür. ipeka, yine içindeki alkaloidlerle mideyi tahriş ederek ve beyindeki kusma merkezini uyararak yüksek dozlarda bulantı ve kusmaya sebep olur. Bu etkisi sebebiyle, sindirim yoluyla olan bazı ilaç zehirlenmelerinde kusturucu olarak kullanılır.

Kusma gerçekleşmez ise, ipekanın kendisi vücud için zehirli değildir. Balgam söktürücü etki için 0.4 gr. kusturucu etki için 1.5-2 gr. ipeka yeterlidir.

Su ile de alınabilir. İpeka içindeki emetin, amipli dizanteri (kanlı ishal) hastalığının mikrobu olan Entomoeba Hystalitica üzerinde en etkili öldürücü etkiye sahiptir. Parazit hücresinde protein ve DNA sentezini bozarak onu öldürür.

Bu etkileriyle amipli dizanteride, amipli karaciğer iltihabı ve karaciğerde amip apsesinde şifa için kullanılır. Bunun için 2 gr. ipeka kökü tozu 200 su içinde kaynatılır, süzülür, 20 gr. şeker ilave edilir. 4'e bölünerek gün içinde içilir.

Anlatılan bu tedavi günümüzde kullanılmamaktadır.

Çünkü karaciğer amipli iltihabı hastahanede yatmayı gerektirecek kadar ciddi bir durumdur. ipekanın yan etkileri, ishal, düşük tansiyon, nefes darlığı ve kalp atırntarında artıştır.