Çüşka Biberi

Acı Biber, Çüşka Biberi

Karakteristik vasfı. (şekil-90) Acı biber bir yıllık sebze bitkisidir. Sap 25-100 sm kadar yüksek, yeşil, dik, dallı. Yapraklar bütün, yumurta şeklinde, sivrice, uzun saplı. Çiçekler beyaz, iri, sap uçlarında ve yaprak koltuklarında bulunur. Çanak yaprakları 5 adet, taç yaprakları da 5 adet olup kaide kısmında kaynaşık. Erkek organlar 5 adet meyve içi boş, düzgün satıhlı, kırmızı, koyu kırmızı veya sarı kırmızı renkte, alt kısmında pek çok yassı sarımtırak tohumlar bulunur. İlkbahar ve yaz mevsiminde çiçek açar. Keskin kokulu, acı ve yakıcı tadı vardır.

Yurdumuzda türlü cinsleri yetiştirilir. Renk, şekil ve tad itibariyle birbirinden farklıdır.Tıbbi maksat için yalnız acı biber kullanılır.Yayılışı. Acı biberin vatanı Merkezi Amerika‘dır. Buradan Balkan yarımadasına, İspanya, Macaristan, Fransa, SSSR, Kuzey Afrika, Hindistan ve sair yerlere götürülmüş. Bizde her tarafta çok miktarda yetiştirilir.

Kullanılan kısımlar. Meyve (Fructus Capsici)

Toplama zamanı. Eylül-kasım ayları.

Toplama usulu. İyice kızarmış olduğunda sap ile birlikte koparılır.

Kurutma usulu. Acı biber iplere dizilerek, özel hazırlanmış güneşe karşı yerlere asılır, iyice soluştuktan sonra, gölgede, havadar binalarda kurutulur. Yahut havalandırma tertibatı olan fırınlarda da kurutulur yalnız kavrulmamasına dikkat edilir.

Acı biber üzerinde çok dikkatli çalışılmalı, ağız ve burun gazlı bez maskesi ile kapatılmalı, gözler de - gözlük ile iyice kapatılmalı. Az da olsa acı biber tozları göz, burun ve deriyi tahriş eder, şiddetli aksırma, göl!. yaşartma, deride kızarma, kabarcık, yara vs. tevlit eder.

Paketleme. Standard ağırlıkta balya halinde veya torbalarda.

Depolama. İyice paketlenmiş halde loş ve havadar binalarda.

Muhteviyatı. % 0,22 kadar alkaloidmuadili amid kapsalsin. vitamin C, karotin, kırmızı boyama maddesi, bunun terkibine girenler: karotinoidler (kapsantin, kapsorubin, violaksantin, zeaksantin, anteraksantin, Iutetn, kriptoksantin, sitroksantin, B - karotin, ksantofiD. Daha başka vitamin B2, az eterik yağ, steroidli saponinler ihtiva ettiği gibi % 10-15 kadar (tohumlar) katı yağ da ihtiva eder. Tohumlar daha glikoalkaloid solanin, solanidin, solamargin, solasonin ve solasodin ihtiva eder. Taze yapraklar % 1000 mg kadar vitamin C ve karotinoidIer ihtiva eder.

Kullanılışı. Haricen - deriyi kızartıcı ve ısıtıcı araç olarak romatizma ve soğuk algınlığında (ispirto ile biber karıştırılarak bir müddet dinlendirildikten sonra elde edilen tentür bir parça pamuk üzerine serpmek suretiyle veya soğuşturmak usulu ile), iştihayı teşvik ve sindirimi ıslah etmek, baharat vs. için kullanılır. Acı biber konserve ve likör sanayilinde geniş ölçüde kullanılır. Acı biberde bakterisid etkenlik olduğu tespit edilmiştir: