Basama
BASAMA-YABANİ KASIMPATI (Chrysanthemum balsamita (Tanacetum balsamita)
On altıncı yüzyılın yararlı ot uzmanı Gerard'a göre, yabani kasımpatı 'Tatlı çiçek ve yaprakları' nedeniyle saygın kabul edilmişti. Güzel kokulu yaprak ve çiçek tepeleri, mayalanması sırasında bazı bira türlerini korumak, temiz tutmak ve içine naneli bir acılık katmak üzere kullanılır. Amerika'ya ilk göç edenler bu yararlı otu beraberinde götürmüş, Püriten papazlar bitkinin kokulu yaprağını İncil'in arasına, okudukları yeri işaretlemek üzere koymuş, bu nedenle yabani kasımpatıya 'İncil yaprağı' adı takılmıştı. Bu yararlı ot geçmişte doğumları kolaylaştırıcı ilaç olarak kullanılmıştı.
Kökü
Toprakta uzayan açık kahverengi rizomu (yer altı gövdesi) üzerinde ince kök tüyleri bulunan yapıdadır.
Gövdesi
Lifli dokulu, kabartılı, tepeye çıktıkça yuvarlaktan yassıya dönen kesitli gövdesi üstte yeşil, tabana doğru gri kahverengi odunsu görünümdedir.
Yaprağı
30 cm kadar uzayan nane kokulu, düzgün dişli, oval biçimli, uzun ve uca doğru sivrilen yaprakları gümüşi yeşil renklidir.
Kurumuş yaprakları
İnsanı ferahlatan güzel naneli limon kokusunu korurlar. Yararlı ot çayı ve odaları güzel kokutan potbori tabağı için çok uygundur.
Çiçeği
Minik sarı çiçekleri içerek küçük kelleleri yaz sonunda görünür. Eğer bitki çok güneşli yerdeyse, çiçeğin dış kenarında beyaz taçyaprakları da oluşur.
Genç sürgünler
Bunlar en duyarlı yaprakları oluşturur. Bitkinin çiçek açan gövdesi kesilir ve genç sürgünlerin gelişmesi hızlandırılır.
Ömrü
Dayanıklı otsu bitki çok yıllıktır.
Boyu
60 cm ile 1 m arasındadır.
KULLANIMI
Sofrada
Yaprağı: acı kokusu nedeniyle az miktarda kullanılır. Çok iyi doğranmış yaprakları havuç çorbası, salata, av eti, kümes hayvanları dolma içi ve meyveli pastalara katılır. Bezelye ve taze patatese tereyağıyla birlikte konulur. Biraları temizlemek, tat vermek ve korumak için kullanılır.
Kozmetikte
Yaprağı: saçları ve cildi yıkarken çay gibi demlenmiş suyu durulamada kullanılır.
Koku yapımında
Yaprağı: diğer bitki yapraklarının kokusunu artırmak üzere, porbori tabağı ve lavanta torbalarına katılır.
Tıpta
Yaprağı: soğuk algınlığı, katarakt ve mide bozukluğu gibi rahatsızlıklarda çay gibi demlenen yaprağının suyu içilir ya da göz banyosu yapılır.
On altıncı yüzyılın yararlı ot uzmanı Gerard'a göre, yabani kasımpatı 'Tatlı çiçek ve yaprakları' nedeniyle saygın kabul edilmişti. Güzel kokulu yaprak ve çiçek tepeleri, mayalanması sırasında bazı bira türlerini korumak, temiz tutmak ve içine naneli bir acılık katmak üzere kullanılır. Amerika'ya ilk göç edenler bu yararlı otu beraberinde götürmüş, Püriten papazlar bitkinin kokulu yaprağını İncil'in arasına, okudukları yeri işaretlemek üzere koymuş, bu nedenle yabani kasımpatıya 'İncil yaprağı' adı takılmıştı. Bu yararlı ot geçmişte doğumları kolaylaştırıcı ilaç olarak kullanılmıştı.
Kökü
Toprakta uzayan açık kahverengi rizomu (yer altı gövdesi) üzerinde ince kök tüyleri bulunan yapıdadır.
Gövdesi
Lifli dokulu, kabartılı, tepeye çıktıkça yuvarlaktan yassıya dönen kesitli gövdesi üstte yeşil, tabana doğru gri kahverengi odunsu görünümdedir.
Yaprağı
30 cm kadar uzayan nane kokulu, düzgün dişli, oval biçimli, uzun ve uca doğru sivrilen yaprakları gümüşi yeşil renklidir.
Kurumuş yaprakları
İnsanı ferahlatan güzel naneli limon kokusunu korurlar. Yararlı ot çayı ve odaları güzel kokutan potbori tabağı için çok uygundur.
Çiçeği
Minik sarı çiçekleri içerek küçük kelleleri yaz sonunda görünür. Eğer bitki çok güneşli yerdeyse, çiçeğin dış kenarında beyaz taçyaprakları da oluşur.
Genç sürgünler
Bunlar en duyarlı yaprakları oluşturur. Bitkinin çiçek açan gövdesi kesilir ve genç sürgünlerin gelişmesi hızlandırılır.
Ömrü
Dayanıklı otsu bitki çok yıllıktır.
Boyu
60 cm ile 1 m arasındadır.
KULLANIMI
Sofrada
Yaprağı: acı kokusu nedeniyle az miktarda kullanılır. Çok iyi doğranmış yaprakları havuç çorbası, salata, av eti, kümes hayvanları dolma içi ve meyveli pastalara katılır. Bezelye ve taze patatese tereyağıyla birlikte konulur. Biraları temizlemek, tat vermek ve korumak için kullanılır.
Kozmetikte
Yaprağı: saçları ve cildi yıkarken çay gibi demlenmiş suyu durulamada kullanılır.
Koku yapımında
Yaprağı: diğer bitki yapraklarının kokusunu artırmak üzere, porbori tabağı ve lavanta torbalarına katılır.
Tıpta
Yaprağı: soğuk algınlığı, katarakt ve mide bozukluğu gibi rahatsızlıklarda çay gibi demlenen yaprağının suyu içilir ya da göz banyosu yapılır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
