Agu Otu

AGU OTU AÇIKLAMA 1

CONIUM MACULATUML. (Umbelligerae-fam)

BALDIRAN, AGUOTU, MANGALAK

Başka milletlerce Adı: Bul. Buçiniş, mangalak; Rus. Boltgotov krouçatii; İn. poisonhemlock; Al. Gejleckter Schierling; Fr. cigue.

Karakteristik Vasfı: Baldıran iki yıllık otsu bitkidir. Sap 2,5 "m kadar yüksek, boğum araları kof, dallı eflatun benekli, gri ve kolayca silinebilen yapışkan bir madde ile kaplıdır. Yapraklar düz, dişli. üç defa tüysü bölümlü, (segmentiler tüysü, geniş üçgen görünüşlü, 60 sm kadar uzun, saptaki yapraklar daha ufak ve basit. Çiçeklerin uç kısmı çentiksiz, 12-20 koldan ibaret olup şemsiyelikte toplu haldedir. Çiçekler beyaz, ana kolların kaide sargıları çok yapraklı, çiçek- sapları etrafındakileri ise tek taraflı, 3-4 yapraktan ibaret Meyve yuvarlak yumurta şeklinde, düz, 3 mm kadar uzun, kabarık uzunca kıkırdak çizgili. Bitkinin bütünü fena kokar, fare kokusunu andırır, potasyum esası ile karıştırılacak olursa daha da şiddetli koktuğunu hissederiz. Mayıs-eylül aylarında çiçek açar.

Yayılışı: Avrupa, Batı Asya ve Kuzey Afrika, Avustralya dan maada bütün kıtalarda vardır. Bizde harabe yerlerde, avlu boylarında çöplük vs. yerlerde yetişir. (Türkiye'de: hemen bütün Anadolu‘da bulunur.) Kullanılan kısımlar. Saplar (Herba Conii maculati, Herba Cicutae maculatae) ,

Toplama Zamanı: Temmuz-ağustos ayları.

Toplama Usulü: Çiçek açma zamanında sap tepeden 30 sm kadar alttan kesilir. Çocuklara toplatılmamalı, ellerinde yara olan kimseler de toplamamalı. Toplama esnasında yüz ve göze el sürülmemeli. Toplama işinden sonra, yemekten evvel eller sabunla güzelce yıkanmalı.

Kurutma usulü. Toplanan materyal yabancı karışımlardan temizlendikten sonra, gölgede, havadar binalarda veya 45 derece ısılı fırınlarda kurutulur. Yapılan deneylere göre, sık sık aktarmak suretiyle bitkinin iyice oluşmağa başlamasına kadar güneşte bırakılmasında mahzur yoktur, sonra kuru ve havadar yerlerde kurumaya bırakılır.

- Randıman: 4,5-5kg taze saptan ı kg kuru alınır. Kuru saplar tabii halini muhafaza etmiş olmalı.

Paketleme: Standard ağırlıkta balya halinde.

Depolama. Zehirsiz bitkilerden ayrı olarak kuru ve havadar binalarda. Uzun müddet bekletilir ise etkenliği azalır.

Muhteviyatı: Beş alkaloidden en mühimi ve en çok miktarda bulunan, zehirli mayi konin Nahoş koku da buna ait) dir.

Bu zehir bitkinin bütününde mevcuttur, fakat yapılan araştırmalara göre, en yüksek nispet, bitkinin tepe filizleri ve ham meyvelerinde bulunduğu tespit edilmiştir. Bundan başka meyveciklerin muhtevasında metilkoniin, konisein, konhidrin, elma asidi bulunduğu tespit edilmiştir. Yapraklar eterikyağ, kafen asidi, glikozid diosmin ve önemli miktarda (% 1167mg kadar) vitamin C ihtiva eder. Çiçeklerden kversetin ve kempferol izale edilmiştir.

Kullanılışı. Halk hekimleri ağrıları sakinleştirici, haricen romatizma, podagra, lenfevi iltihaplar vs.de kullanırlar, ancak dektorun tavsiyesi altında kullanılmalıdır. Haşerat ile mücadelede de kullanılır. Zehirli bitkidir, kuruyunca zehir azalır, fakat zail olmaz.

(Kullanılışı: Pek eski tarihlerden beri tesiri bilinen ve kullanılan bir bitkidir. Bugünün tababetinde kullanılışı azalmışsa da antispazmotik ve sinir yatıştırıcısı olarak, siyatik, nefes darlığı ve boğmacada, toz (yapraklardan 0,25 gr. günde 3 defa) ve hülasa (0,05 gr. günde 3 defa) halinde, verilmektedir. Hülasası ile hazırlanan merhem ve yakılar, ağrı dindirici ve teskin edici vasıflarından romatizma ve bilhassa kanser sancılarına karşı kullanılmaktadır. Memleketimizin çok tanınmış zehirli bitkilerinden biridir. İnsan için öldürücü doz 6 gr. civarındadır (226).

AGU OTU AÇIKLAMA 2

Yaz aylarında beyaz çiçekler açan, koyu yeşil yapraklara sahip yeşil meyveli tarlalarda yetişen bir bitkidir. Bütün Avrupa ve Türkiye'de bulunan bu bitki gölge ve rutubetli yerleri sever.


Özellikleri ve Yararları

- Ağrı kesicidir.

- Lapa ve merhem halinde romatizmal ağrıları geçirir

- Uyuz ve çıbanlarda da etkilidir.

- Kalp spazmlarında etkilidir.

- Çok zehirli olduğu için tehlikelidir. 6 gr. civan öldürücüdür.