Alıç Yetiştiriciliği Hakkında Bilgi

Alıç Yetiştiriciliği Hakkında Bilgi

Türkiye‘de, daha çok derelere bakan yamaçlarda, kayalık, taşlık yerlerdeki çalılıklar içinde, ormanlarda ya da dağlık çevrelerde yabani olarak yetişir. Alıçlar ülkemizin soğuk ve kurak bölgelerinde, kırsal ve kentsel peyzajın önemli bitkileri olmaları yanında, içerdikleri yüksek vitamin değerleri ile sosyal ormancılık açısından da önemlidirler.

İklim ve toprak isteği bakımından seçici değildir, karasal iklim özelliği gösteren yerlerde ve kıraç alanlarda da rahatlıkla yetiştirilebilir. Suya gelişim döneminde ihtiyaç duyar, sonraki evrelerinde hayatını devam ettirmek için yağmur suları yeterli olur. Tohumları sert kabuklu olduğu için çimlenme engeliyle karşılaşılır. Çimlenme engelini aşmak için aşağıdaki işlemlerden biri tercih edilir.

- Tohumlar zımparalanır.
- Tohumlar 6 ay soğuk katlama yöntemiyle stratifikasyon işlemine tabi tutulur.
- Tohumlar gibberallik asitle (GA3) muamele edilir.

Alıç meyveleri sonbaharda toplanır ve tohumlar çıkartılır. Ekimlerde 5‘li çizgi ekimi uygulanır ve metrekareye 100-200 gr. arası tohum ekilir. Tohumların çimlenme oranı % 35-60 arasındadır ve metrekareden 50-100 adet fidan elde edilir. Tohumlar kış ve bahar aylarında doğal ortamda katlamaya alınır ve zaman zaman sulanır. Bunun ardından sonbahardan bahar aylarına kadar geçen süreçte tohumlar yastıklara ekilir. Diğer bir yöntemde, meyveler henüz olgunlaşmaya başladığı dönemde toplanıp hiç bekletilmeden ekilmeleri doğal ortamda katlanmaları durumunda çoğu kez başarılı sonuç alınır. Tohumların 1000 tane ağırlığı 80-170 gr. arasında, ortalaması 110 gramdır. Tohumlar 10-15 mm. derinlikte ekilir. Ağaçlandırma çalışmalarında 1 yaşında tercihen tüplü fidanlar kullanılır. 1 yaşındaki alıç fidanları; 40-60 cm boya, 5-9 mm çapa ulaşır. Alıç fidanlık tekniğinde üzerinde önemli durulması gereken konu fidanları memeli pas hastalığına karşı korumaktır. Bunun için çimlenmeyi takiben 4-7 kez aralıklı olarak ilaçlama yapılır.

BOTANİK ÖZELLİKLERİ:

Dikenli, 10 m‘ye kadar boylanabilen, nisan ayı ortalarından itibaren beyaz ve pembe renki çiçekler açan bir ağaççıktır. Dalları koyu kahve renkli, 1.5- 2.5 cm çapındadır. Meyveler eylül ekim döneminde olgunlaşmaya başlar; 6- 10mm çapında, 1- 3 tohumlu, esmer veya kırmızı renklidir.

Fitokimyasal maddeleri:

Procyanidin, flavonlar, rutozit, hiperozit, viteksin, epikateşin, kesretin, triterpenik asitler, oleanolik asit

Yayılışı:

Avrupa, Batı Asya, Kuzey Afrika, Kuzey Amerika dünya genelinde yayılış gösterdiği alanlar; ülkemizdeyse yurt genelinde yayılış gösterir.

İklim isteği:

İklim isteği bakımından seçici değildir, karasal iklim özelliği gösteren yerlerde de rahatlıkla yetiştirilebilir.

Toprak isteği:

Toprak isteği yönünden de seçici değildir. Doğal ortamda çok kıraç alanlarda da iyi geliştiği görülmektedir.

Su isteği:

Suya gelişim döneminde ihtiyaç duyar, sonraki evrelerinde hayatını devam ettirmek için yağmur suları yeterli olur.

Üretimi:

Bitki tohumla üretilir. Tohumları sert kabuklu olduğu için çimlenme engeliyle karşılaşılır. Çimlenme engelini aşmak için aşağıdaki işlemlerden biri tercih edilir.

- Tohumlar zımparalanır.

- Tohumlar 6 ay soğuk katlama yöntemiyle stratifikasyon işlemine tabi tutulur.

- Tohumlar gibberallik asitle (GA3) muamele edilir.

Hasat:

Çiçekler açma döneminde, tomurcuk haldeyken hasat edilir; gölgede veya 40 ºC ısılı fırınlarda kurutulur. Kuru çiçekler kendine has koku ve tatta olup beyaz veya krem renklidir. Kabul edilebilir rutubet %12‘dir. Yabancı madde oranı %0.05‘i aşmamalıdır. Balya halinde paketlenir.

Meyveler tam olgunlaşınca toplanır; tatlımsı ekşi olup, kokusu yoktur. Meyve sapları %1, organik karışımlar %1, mineral karışımlar %0.05‘ten fazla olmamalıdır. Meyveler de gölgede ve kuru, havadar binalarda kurutulur. Çuvalla paketlenir.