Toksik Epidermal Nekroliz Nedir

Toksik epidermal nekrolizis (TEN) genellikle ilaçlara daha seyrek olarak enfeksiyonlara bağlı olarak gelişen, derinin soyulması ile karekterize, morbidite ve mortalitesi çok yüksek bir klinik tablodur[1]. Sistemik ilaç kullanan hastalarda, ilaçlara bağlı gelişen istenmeyen etkiler yaklaşık olarak ilaç kullananların %0.1 ile %1‘inde görülmektedir. Steroid dışı anti-enflamatuvar ilaçlar, antikonvülzanlar ve antibiyotikler gibi, göreceli olarak sık kullanılan ilaçlara bağlı deri döküntülerinin görülme sıklığı %1 ile %5‘lere kadar ulaşabilir[2].

Toksik epidermal nekroliz, epidermisin dermisten yaygın şekilde ayrılması ile karakterizedir ve eritema multiforme spektrumu içinde kalan en ağır şekil olarak kabul edilir[1]. Eritema multiforme, Steven-Johnson sendromu (SJS) ve TEN, deri ve mukozayı tutan, derinin eksfoliyatif bir hastalığıdır. Bazı uzmanlar TEN ve SJS‘yi aynı kavram olarak kabul ederek, ikisinin arasındaki ayırımı tutulan cild yüzeyine göre yapmaktadırlar[,-]. Deride görülen lezyonlarda, sağlam alanlar da dahil olmak üzere, dermo-epidermis bileşkesinde ayrılma olmaktadır[,]. Mortalite sıklıkla deri lezyonlarına sekonder gelişen enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkmaktadır[1].

Toksik epidermal nekroliz, yabancı antijenlere karşı immünolojik reaksiyonlar sonucu meydana gelmektedir ve ilaçlar vakaların %77-94‘ünde suçlanmaktadır[6]. Antibakteriyel ve antifungal ilaçlar (%36), antikonvülzanlar (%24), analjezikler, non-steroidal antienflamatuvar ajanlar (%38) ve kortikosteroidler (%14) hastalık gelişimine sıklıkla neden olan ilaç gruplarıdır[,]. Destek tedavisi ve antiseptikler tedavinin temelini oluşturmaktadır. Bunun yanında siklofosfamid, pentoksifilin, talidomid, siklosporin ve plazmoferez gibi ilaç ve uygulamaların faydalı olduğu vaka raporları şeklinde gösterilmiştir[1]. Son yıllarda, intravenöz immünglobulinin (IVIG) tedavide etkili olduğu da vaka takdimlerinde bildirilmektedir[9].

Bu yazıda, adolesan bir kız hastamızda, idrar yolu enfeksiyonu tedavisi için trimetoprimsulfametaksazol kullanımı sırasında gelişen TEN tablosunda IVIG tedavisi ile alınan başarılı sonuç dikkate getirilmiştir.